Συστάσεις για παρεμβάσεις σε τέσσερις βασικούς άξονες διαμόρφωσης πολιτικής, ώστε η περαιτέρω εξάπλωση των ηλεκτρονικών πληρωμών στην Ελλάδα να αυξήσει σημαντικά τα δημόσια έσοδα, απευθύνει το ΙΟΒΕ.
Όπως επισημάνθηκε το μεσημέρι της Δευτέρας, σε συνέντευξη Τύπου για την παρουσίαση της μελέτης «Ηλεκτρονικές πληρωμές στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της πανδημίας», ο πρώτος άξονας αφορά στα θετικά φορολογικά κίνητρα, σε όρους ζήτησης, όπου προκρίνεται η εισαγωγή του μέτρου cashback με μεγαλύτερη διαφάνεια και άμεση εφαρμογή, καθώς και η παραμετροποίηση του Νόμου 4876/2021 σε συναλλαγές με υψηλό κίνδυνο φοροδιαφυγής.
Ο δεύτερος άξονας αφορά στα θετικά φορολογικά κίνητρα, σε όρους προσφοράς, όπου προτείνεται η εισαγωγή στοχευμένων εκπτώσεων σε μετρητά για επαγγελματίες, καθώς και η σύνδεση μέρους των εκπιπτόμενων δαπανών των αυτοαπασχολούμενων με χρήση επαγγελματικού λογαριασμού και ηλεκτρονικών μέσων πληρωμών.
Ο τρίτος άξονας έγκειται στην επαναπροώθηση της λοταρίας μέσω της εισαγωγής της για στοχευμένες κατηγορίες επαγγελματιών καθώς και της διαφήμισης της υπάρχουσας λοταρίας με στόχο να καταστεί πιο στοχευμένη και αποτελεσματική.
Τέλος, επί του ρυθμιστικού πλαισίου προτείνεται η εφαρμογή της υποχρεωτικής αποδοχής των πληρωμών με ηλεκτρονικά μέσα σε όλους τους παρόχους υπηρεσιών για συναλλαγές B2B και B2C, καθώς και μέρος των δημόσιων μεταβιβαστικών πληρωμών να γίνεται μέσω ηλεκτρονικών μέσων πληρωμών.
Από τη μελέτη του ΙΟΒΕ προκύπτει πως η συνολική αξία των εγχώριων συναλλαγών με ελληνικές κάρτες ξεπέρασε την αξία των αναλήψεων μετρητών για πρώτη φορά το 2022.
Μετά την πανδημία η ετήσια εξάπλωση των καρτών πληρωμών απέκτησε ισχυρότερη δυναμική στη χώρα μας, ενώ το 2021 στην Ελλάδα η χρήση των καρτών πληρωμών αναλογικά με την ιδιωτική κατανάλωση έχει συγκλίνει με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης για πρώτη φορά διαχρονικά. Ωστόσο η χώρα μας παραμένει μόλις στη 18η θέση μεταξύ των χωρών της ΕΕ στη χρήση καρτών πληρωμών, γεγονός που επιβεβαιώνει πως υπάρχει σημαντικό περιθώριο για περαιτέρω ενίσχυση των ηλεκτρονικών πληρωμών.
Από το 2015, οπότε και ξεκίνησε το ΙΟΒΕ να παρακολουθεί τις τάσεις του ηλεκτρονικού χρήματος, η χρήση των καρτών πληρωμών (πιστωτικές, χρεωστικές, προπληρωμένες) έχει εκτοξευθεί περισσότερες από 12 φορές αναφορικά με τον αριθμό των συναλλαγών και περισσότερες από 5 φορές αναφορικά με την αξία των συναλλαγών.
«Κομβικό να ενισχυθούν περαιτέρω οι ηλεκτρονικές πληρωμές»
Όπως τόνισε στο πλαίσιο της παρουσίασης της μελέτης ο Γενικός Διευθυντής του ΙΟΒΕ, Νίκος Βέττας, είναι κομβικό να ενισχυθούν περαιτέρω οι ηλεκτρονικές πληρωμές στην Ελλάδα, καθώς «παρά την πρόσφατη βελτίωση στη χώρα μας καταγράφεται ένα από τα υψηλότερα ‘κενά ΦΠΑ’ στην Ευρωπαϊκή Ένωση».
«Η υψηλότερη χρήση ηλεκτρονικών πληρωμών σχετίζεται με χαμηλότερο ‘κενό ΦΠΑ’ ανά την Ευρώπη», πρόσθεσε, για να επισημάνει πως «η εξάπλωση των ηλεκτρονικών πληρωμών στην Ελλάδα έχει θετική επίδραση στα φορολογικά έσοδα».
«Απαιτούνται πιο στοχευμένα κίνητρα για τη χρήση ηλεκτρονικού χρήματος»
Σύμφωνα με τον κ. Βέττα, στην Ελλάδα πράγματι έχει αυξηθεί η χρήση των καρτών πληρωμών αλλά ακόμη δεν έχει κατορθώσει να καλύψει όλα τα επαγγέλματα.
Πλέον, όπως τόνισε, είναι «ώρα να καταστούν περισσότερο στοχευμένα τα κίνητρα για τη χρήση ηλεκτρονικού χρήματος, εκεί όπου υπάρχει μεγάλο ποσοστό φοροδιαφυγής».
Η χρήση καρτών πληρωμών ανά κλάδο
Παρουσιάζοντας την πορεία της χρήσης καρτών πληρωμών σε πέντε σημαντικούς κλάδους της εγχώριας οικονομίας ο επικεφαλής των χρηματοοικονομικών ερευνών του ΙΟΒΕ, Γιώργος Γατόπουλος, ανέφερε χαρακτηριστικά πως το 2022 ο αριθμός των συναλλαγών υπερδιπλασιάστηκε σε σχέση με το 2019 στα καταστήματα ένδυσης, ενώ στα εστιατόρια οι διαδικτυακές συναλλαγές εκτοξεύθηκαν σε σχέση με την προ πανδημίας περίοδο, επιβεβαιώνοντας πως πρόκειται για μια τάση «που ήρθε για να μείνει».
Αυξητικά κινούνται οι διαδικτυακές συναλλαγές και στα φαρμακεία, στις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας (ενέργεια, φυσικό αέριο, νερό), αλλά και στις μεταφορικές υπηρεσίες ταξί.
Η χρήση των χρεωστικών καρτών με φυσική παρουσία επηρεάστηκε πτωτικά τις περιόδους των έντονων περιορισμών της πανδημίας, ενώ αντισταθμίστηκε μερικώς από την αύξηση στις εξ αποστάσεως πληρωμές», ανέφερε ο κ. Γατόπουλος.
Ειδικότερα, όπως προκύπτει από τη μελέτη του ΙΟΒΕ, στο σύνολο των συναλλαγών, σε συνέχεια της πανδημίας η ετήσια εξάπλωση των καρτών πληρωμών κερδίζει συνεχώς έδαφος. Στις συναλλαγές χωρίς φυσική παρουσία, πέρα από τις προσωρινές επιδράσεις κατά την πανδημία, πλέον οι διαδικτυακές αγορές εμφανίζουν μόνιμη τόνωση, ενώ σε ό,τι αφορά τις συναλλαγές με φυσική παρουσία, η εξάπλωσή τους με χρήση κάρτας επιταχύνεται μετά την πανδημία.
Η χρήση των καρτών επεκτείνεται μάλιστα σε μικρότερης αξίας συναλλαγές.