Image default
Οικονομία Πρώτο Θέμα

Πώς η Fed “έχασε” την τραπεζική κρίση στις ΗΠΑ

Του Bill Dudley

Η ομοσπονδιακή κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ (Federal Reserve) έχει κάνει ως επί το πλείστον καλή δουλειά, αναλαμβάνοντας την ευθύνη για τον ρόλο τον οποίο έπαιξε η ίδια στην κρίση των περιφερειακών τραπεζών της χώρας. Ωστόσο, υπάρχει ακόμη ένας τομέας στον οποίο υστερεί: στο να αναγνωρίσει την αποτυχία της να επισημάνει και να αναδείξει τους κινδύνους τους οποίους θα εγκυμονούσε η αύξηση των επιτοκίων για το χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Η αξιολόγηση της Fed για τη χρεοκοπία της Silicon Valley Bank είναι ασυνήθιστα ειλικρινής. Καταλήγει εύστοχα στο συμπέρασμα ότι οι εποπτικές των τραπεζών αρχές “δεν εκτίμησαν πλήρως την έκταση των τρωτών σημείων”, ότι δεν “έλαβαν επαρκή μέτρα για να εξασφαλίσουν” ότι τα προβλήματα θα επιλύονταν αρκετά γρήγορα και ότι ανώτατα στελέχη “εμπόδισαν την αποτελεσματική εποπτεία χαμηλώνοντας τον πήχη των κριτηρίων, αυξάνοντας την πολυπλοκότητα και προωθώντας μια λιγότερο δυναμική εποπτική προσέγγιση”.

Ωστόσο, η αξιολόγηση της Fed θα πρέπει να είναι ευρύτερη. Συγκεκριμένα, θα πρέπει να εξηγήσει γιατί η παρακολούθηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας από πλευράς της κεντρικής τράπεζας δεν εντόπισε τον κίνδυνο ο οποίος δημιουργήθηκε από τις επιλογές νομισματικής πολιτικής της, οι οποίες οδήγησαν στην πιο απότομη και ευρεία αύξηση επιτοκίων από τις αρχές της δεκαετίας του 1980.

Κίνδυνοι που υποεκτιμήθηκαν

Στην Έκθεσή της για τη Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα του Νοεμβρίου 2022, η Fed εξέφραζε ανησυχία για τους κινδύνους χρηματοδότησης των αμοιβαίων κεφαλαίων της χρηματαγοράς, των stablecoin και των ομολογιακών αμοιβαίων κεφαλαίων. Ωστόσο, θεωρούσε τους κινδύνους για τις τράπεζες ως “χαμηλούς, δεδομένης της μεγάλης διακράτησης ρευστοποιήσιμων περιουσιακών στοιχείων εκ μέρους τους και της περιορισμένης εξάρτησής τους από τη χρηματοδότηση χονδρικής”. Η τελευταία έκθεση, η οποία κυκλοφόρησε αυτή την εβδομάδα, αντιμετωπίζει το ζήτημα των περιφερειακών τραπεζών οι οποίες χρηματοδοτούν μακροπρόθεσμες επενδύσεις ευαίσθητες στη διακύμανση των επιτοοκίων, με επίφοβες μη εγγυημένες καταθέσεις – έστω και ίσως πολύ αργά για να κάνει κάποια διαφορά.

Το πιο σημαντικό, η Fed δεν έχει ακόμη αναγνωρίσει επαρκώς δύο σημαντικούς τρόπους με τους οποίους η νομισματική πολιτική συνέβαλε στην κρίση.

Πρώτον, με τη δέσμευσή της να διατηρήσει τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια κοντά στο 0% έως ότου η οικονομία φτάσει στην πλήρη απασχόληση και ο πληθωρισμός ξεπεράσει το 2%, η Fed διαβεβαίωνε για καιρό ότι θα αργούσε πολύ να συσφίξει τη νομισματική πολιτική. Όταν ο πληθωρισμός εκτινάχθηκε, έπρεπε να αυξήσει τα επιτόκια γρηγορότερα και υψηλότερα απ’ ό,τι εάν είχε κινηθεί προληπτικά. Ως αποτέλεσμα, προκάλεσε σημαντικά μεγαλύτερο σοκ στο κόστος χρηματοδότησης των τραπεζών και στην αξία των μακροπρόθεσμων επενδύσεων των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.

Δεύτερον, το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Fed, ανταλλάσσοντας μετρητά με χρεόγραφα, πλημμύρισε το τραπεζικό σύστημα με χρηματικά αποθέματα και καταθέσεις. Στο περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων του 2020 και του 2021, αυτό, όπως ήταν φυσικό, έβαλε σε πειρασμό ορισμένες τράπεζες να ενισχύσουν τα κέρδη τους, αγοράζοντας περιουσιακά στοιχεία σταθερού εισοδήματος υψηλότερης απόδοσης και πιο μακροπρόθεσμης λήξης.

Κατά τη διάρκεια των δύο αυτών ετών, οι διακρατήσεις τους σε επενδυτικούς τίτλους αυξήθηκαν κατά 1,8 τρισεκατομμύρια δολάρια, σε 5,8 τρισεκατομμύρια δολάρια, ενώ οι καταθέσεις αυξήθηκαν κατά σχεδόν 5 τρισ. δολ., στα 18 τρισ. Οι τράπεζες επέκτειναν επίσης τις λήξεις των διαθεσίμων τους: το μερίδιο των επενδυτικών τίτλων λήξης άνω των 3 ετών αυξήθηκε από 71% σε ένα ζενίθ της τάξης του 78%.

Οι αξιωματούχοι της Fed τόνισαν αυτά τα ζητήματα σε μια παρουσίαση τον Φεβρουάριο του 2023 στο διοικητικό συμβούλιο της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας. Στη συνέντευξη Τύπου του, την περασμένη εβδομάδα, ο πρόεδρος Jerome Powell υποβάθμισε τη σημασία της έκθεσης. “Δεν παρουσιάστηκε ως μια επείγουσα ή ανησυχητική κατάσταση”, είπε. “Παρουσιάστηκε ως ένα πληροφοριακού χαρακτήρα και μη αποφασιστικής σημασίας πράγμα”. Ωστόσο, τα ζητήματα τα οποία επισημάνθηκαν, αποδείχθηκαν εξαιρετικά σημαντικά για ορισμένες τράπεζες, καθώς τα υψηλότερα επιτόκια συμπίεσαν τα καθαρά περιθώρια επιτοκίου τους και μείωσαν την αγοραία αξία των μακροπρόθεσμων τίτλων τους.

Μαθήματα

Βλέπω σε όλα αυτά τρία μαθήματα για τη Fed. Πρώτον, η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς (FOMC) θα πρέπει να εξετάζει πλέον τους κινδύνους χρηματοπιστωτικής σταθερότητας όταν λαμβάνει τις αποφάσεις της για τη νομισματική πολιτική. Αν είχε αρχίσει να συσφίγγει νωρίτερα, το σοκ των αυξήσεων επιτοκίων θα ήταν μικρότερο, με λιγότερο σοβαρές συνέπειες.

Δεύτερον, ο πρόεδρος της Fed και η FOMC πρέπει να φέρουν την τελική ευθύνη για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, αντί να αναθέτουν στον εκάστοτε αντιπρόεδρο τη σχετική εποπτεία. Η δουλειά τους για την καταπολέμηση του πληθωρισμού έχει γίνει πολύ πιο δύσκολη τώρα, γιατί είναι δύσκολο να γνωρίζουμε πόσο θα περιορίσει η τραπεζική κρίση την τραπεζική πίστη και πόσο αυτός ο περιορισμός, με τη σειρά του, θα μειώσει την οικονομική δραστηριότητα.

Τρίτον, τα στελέχη της Fed τα οποία επιβλέπουν την οικονομία, τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, το ρυθμιστικό πλαίσιο και την εποπτεία θα πρέπει να συνεργάζονται. Μόνο με την εξάλειψη των οργανωτικών “τειχών” μπορεί η Fed να κατανοεί πλήρως πώς οι αποφάσεις της σε έναν τομέα επηρεάζουν τους υπόλοιπους. Η βελτιστοποίηση των αποτελεσμάτων σε κάθε ξεχωριστό τομέα είναι κατώτερη ως αποτέλεσμα από τη βελτιστοποίηση σε ολόκληρο το χαρτοφυλάκιο.

Η έκθεση της Fed για την SVB αποτελεί αξιέπαινο βήμα. Όμως, ενώ ήταν απαραίτητη, μπορεί να μην αποδειχθεί επαρκής για την αποτροπή μιας μελλοντικής χρηματοπιστωτικής αστάθειας και μιας οικονομικής αναταραχής.

Σχετικα αρθρα

Κίνα: Ετήσια αύξηση 73,5% κατέγραψε ο αριθμός των τουριστών το 2023 στη Σαγκάη

admin

Γερμανία: Απροσδόκητη μείωση για τις λιανικές πωλήσεις τον Φεβρουάριο

admin

Πέθανε ο νομπελίστας Ντάνιελ Κάνεμαν, πρωτοπόρος στη μελέτη των αποφάσεων στην οικονομία

admin

Έφοδοι της Επιτροπής Ανταγωνισμού σε εταιρείες πληροφορικής και τεχνολογίας

admin

Ευρωπαϊκή Ένωση: Μετά την Ρωσία και την Κίνα, αντιμετωπίζει επίσης απειλή από τις Ηνωμένες Πολιτείες

admin

Αυξάνεται η συμμετοχή των κατασκευών στο ΑΕΠ

admin

Έρχονται ειδικοί «Ράμπο» για όλα τα ακίνητα – Τι θα «σκανάρουν»

admin

ΑΑΔΕ: Παρατάση καταβολής οφειλών λόγω της ειδικής διατραπεζικής αργίας

admin

ΑΔΜΗΕ: Συνάντηση εργασίας με τον Διαχειριστή της Αλβανίας

admin

Γιατί το κακάο έγινε «χρυσός» – Πότε θα φανεί η ακρίβεια στο ράφι

admin

Αγορά Παιγνίων: Αύξηση 15% στα πονταρίσματα τον Ιανουάριο του 2024

admin

ΥΠΕΘΟ: Πρωταθλήτρια η Ελλάδα στην αύξηση του πραγματικού κατά κεφαλή ΑΕΠ σε όλη την Ευρώπη

admin