Τουλάχιστον 951 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους κατά την προσπάθειά τους να φτάσουν στην Ισπανία με βάρκες το πρώτο εξάμηνο του 2023. Οι περισσότεροι από αυτούς κατευθύνονταν από τα Κανάρια Νησιά και την Αλγερία στις ανατολικές ακτές της Ισπανίας (Λεβάντε) και τις Βαλεαρίδες Νήσους, αποκαλύπτει νέα έκθεση ΜΚΟ την Πέμπτη.
Άλλοι 50 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους στην προσπάθειά τους να διασχίσουν τα Στενά του Γιβραλτάρ και άλλοι 21 κατά τη διέλευσή τους από τη θάλασσα του Αλμποράν (στο δυτικότερο τμήμα της Μεσογείου), ανέφερε η έκθεση της ισπανικής ΜΚΟ Caminando Fronteras (Περπατώντας τα Σύνορα).
Η έκθεση «Right to Life Monitoring» προειδοποιεί ότι ορισμένες από τις διαδρομές, «ιδίως η διαδρομή των Καναρίων Νήσων», αυξάνουν «τη φονική τους ικανότητα», παρόλο που τα επίσημα στοιχεία δείχνουν μείωση του αριθμού αφίξεων με μικρές βάρκες.
Από την 1η Ιανουαρίου έως τις 30 Ιουνίου, 12.192 άνθρωποι έφτασαν στην Ισπανία με μικρές φουσκωτές βάρκες, 4,17% λιγότεροι από ό,τι το 2022. Από αυτούς, οι 4.865 πήγαν στα Στενά του Γιβραλτάρ, τη Θάλασσα του Αλμποράν και τις Βαλεαρίδες Νήσους (29,2 % περισσότεροι) και 7.213 στην Κανάρια Οδό (18,5 % λιγότεροι), σύμφωνα με νέα μελέτη του ισπανικού υπουργείου Εσωτερικών.
Η Caminando Fronteras προειδοποιεί τακτικά τις αρχές για τις αναχωρήσεις μικρών σκαφών στον Ατλαντικό και τη Μεσόγειο.
Έχει καταμετρήσει 49 τραγωδίες σε μικρά σκάφη με προορισμό την Ισπανία τους τελευταίους έξι μήνες: 28 στα Κανάρια Νησιά, έντεκα στα Στενά του Γιβραλτάρ, οκτώ στην Αλγερινή Διαδρομή και δύο στη Θάλασσα του Αλμποράν, στις οποίες έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 112 γυναίκες και 49 παιδιά.
Ο πιο θανατηφόρος μήνας ήταν ο Ιούνιος με 332 θύματα, ακολουθούμενος από τον Φεβρουάριο με 237, τον Ιανουάριο με 138 και τον Απρίλιο με 130. Σε 14 περιπτώσεις, τα σκάφη που ενεπλάκησαν σε αυτές τις τραγωδίες εξαφανίστηκαν και οι επιβαίνοντες σε αυτά «χάθηκαν».
Χαοτικές επιχειρήσεις διάσωσης
Κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, πολίτες από 14 χώρες έχασαν τη ζωή τους σε μικρά σκάφη στα ανοικτά των ισπανικών ακτών, σύμφωνα με την έκθεση. Προέρχονταν από την Αλγερία, το Καμερούν, την Ακτή Ελεφαντοστού, τη Γκάμπια, τη Γουινέα, την Αιθιοπία, τις Νήσους Κομόρες, το Μάλι, το Μαρόκο, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, τη Σενεγάλη, τη Συρία, τη Σρι Λάνκα και το Σουδάν.
Όμως η μελέτη προχωρά πέρα από την καταμέτρηση του αριθμού των ανθρώπινων ζωών που χάθηκαν και αναλύει τι συμβαίνει στις διάφορες διαδρομές, με κρίσιμα συμπεράσματα για την Ισπανία και το Μαρόκο.
Ο αριθμός των θανάτων και των «αγνοουμένων» στις θαλάσσιες διαδρομές προς την Ισπανία αυξάνεται (σύμφωνα με την καταμέτρησή της, είναι 13 περισσότεροι από ό,τι το πρώτο εξάμηνο του 2022), παρόλο που η ροή των μικρών σκαφών έχει μειωθεί, επειδή, κατά καιρούς, δεν τίθενται σε λειτουργία τα απαραίτητα μέσα έρευνας ή οι επιχειρήσεις διάσωσης ενεργοποιούνται με καθυστερήσεις, προειδοποίησε η ΜΚΟ.
Η Caminando Fronteras καταγγέλλει τον «κακό συντονισμό μεταξύ των χωρών που πρέπει να ενεργοποιήσουν τις υπηρεσίες διάσωσης». «Στην περίπτωση της Ισπανίας και του Μαρόκου, ο συντονισμός δεν βασίζεται στο δικαίωμα στη ζωή, αλλά στις διμερείς διαπραγματεύσεις για τον έλεγχο της μετανάστευσης», αναφέρεται στην έκθεση.
«Θεσμικός ρατσισμός» στην Ισπανία και το Μαρόκο
Ως παράδειγμα κακής ή παντελούς έλλειψης συντονισμού, η ΜΚΟ αναφέρει την περίπτωση του ναυαγίου μιας μικρής βάρκας που βρέθηκε στις 21 Ιουνίου περίπου 160 χιλιόμετρα νότια της Γκραν Κανάρια, στο οποίο έχασαν τη ζωή τους 36 άνθρωποι, ενώ μόνο δύο πτώματα ανασύρθηκαν.
Την προηγούμενη ημέρα, γύρω στις 8 το βράδυ, ένα ισπανικό αεροπλάνο είχε εντοπίσει τη βάρκα και εκείνη την ώρα υπήρχε ένα σκάφος διάσωσης, το Guardamar Calíope, που διέσωζε ένα άλλο σκάφος μόλις 46 χιλιόμετρα μακριά, σε απόσταση μιας ώρας πλεύσης.
Η Ισπανία παρέδωσε τον συντονισμό της επιχείρησης αυτής στο Μαρόκο, το περιπολικό σκάφος του οποίου έφτασε μόλις 10 ώρες αργότερα, όταν το μικρό σκάφος είχε ήδη διαλυθεί, τόνισε το Caminando Fronteras.
«Η Ισπανία δίνει προτεραιότητα στη μεταβίβαση της ευθύνης στο Μαρόκο έναντι της προστασίας της ζωής. Οι ισπανικές υπηρεσίες διάσωσης ήταν πιο κοντά, με περισσότερα μέσα και, παρά το γεγονός ότι οι θάνατοι θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί, αποσύρθηκαν ώστε το Μαρόκο να αναλάβει τον συντονισμό», δήλωσε η ΜΚΟ.
«Αυτό ισχύει μόνο για τους μετανάστες, αλλά όχι όταν κινδυνεύουν άλλες ομάδες, όπως οι ψαράδες ή οι επιβαίνοντες σε σκάφη αναψυχής», κατήγγειλε.
Η ΜΚΟ κάνει επίσης λόγο για «θεσμικό ρατσισμό» με βάση τη μεταχείριση που υπέστησαν, για παράδειγμα, οι επιβαίνοντες σε σκάφος που διασώθηκε τον Μάιο νότια της Γκραν Κανάρια, οι οποίοι ανέφεραν κατά την αποβίβασή τους ότι δέχθηκαν πυροβολισμούς κατά την έξοδό τους, στο ακρωτήριο Boujdour, και ότι δύο από τους συντρόφους τραυματίστηκαν βαριά και τελικά κατέληξαν.