Η Moody’s Investors Service (Moody’s) αναβάθμισε σήμερα τη μακροπρόθεσμη αξιολόγηση εκδοτών σε τοπικό νόμισμα (LC) και ξένο νόμισμα (FC) της κυβέρνησης της Ελλάδας σε Ba1 από Ba3. Η Moody’s αναβάθμισε επίσης τις αξιολογήσεις ακάλυπτων ανώτερων βαθμίδων LC σε Ba1 από Ba3, και τις αξιολογήσεις μη ασφαλούς ραφιού και προγραμμάτων MTN ανώτερων της FC σε (P)Ba1 από (P)Ba3. Η λοιπή βραχυπρόθεσμη αξιολόγηση FC επιβεβαιώθηκε στο (P)NP. Η προοπτική έχει αλλάξει σε σταθερή από θετική.
Η αναβάθμιση δύο βαθμίδων αντανακλά την άποψη της Moody’s ότι η ελληνική οικονομία, τα δημόσια οικονομικά, οι θεσμοί και το τραπεζικό σύστημα βιώνουν βαθιές διαρθρωτικές αλλαγές που θα υποστηρίξουν τη συνεχή υλική βελτίωση των πιστωτικών μετρήσεων και την ανθεκτικότητα σε μελλοντικούς πιθανούς κραδασμούς. Ειδικότερα, η κοινοβουλευτική πλειοψηφία της κυβέρνησης μετά τις εκλογές του Ιουνίου παρέχει υψηλό βαθμό πολιτικής και πολιτικής βεβαιότητας για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, ενισχύοντας τη συνεχή εφαρμογή των προηγούμενων μεταρρυθμίσεων και τον σχεδιασμό περαιτέρω διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, γεγονός που υποστηρίζει την προσδοκία της Moody’s για περαιτέρω οικονομική και δημοσιονομική τόνοση.
Η σταθερή προοπτική εξισορροπεί αυτές τις θετικές τάσεις έναντι διαρθρωτικών προκλήσεων, οι οποίες θα μπορούσαν να επιβαρύνουν το πιστωτικό προφίλ της Ελλάδας περισσότερο από ό,τι υποθέτει σήμερα η Moody’s, συμπεριλαμβανομένου ενός συγκριτικά χαμηλού, αν και αυξανόμενου επενδυτικού επιτοκίου, ενός σημαντικού ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών, της ακόμα υψηλής επιβάρυνσης του δημόσιου χρέους και επιπλέον οικονομικές και δημοσιονομικές προκλήσεις από τη γήρανση και την κλιματική αλλαγή.
Η Moody’s αύξησε επίσης τα ανώτατα όρια σε τοπικό νόμισμα και ξένο νόμισμα σε Α1 από Α3. Για τις χώρες της ζώνης του ευρώ είναι χαρακτηριστική μια διαφορά έξι βαθμίδων μεταξύ του ανώτατου ορίου σε τοπικό νόμισμα και της αξιολόγησης του εκδότη σε τοπικό νόμισμα, καθώς και μια διαφορά μηδενικής βαθμίδας μεταξύ του ανώτατου ορίου του τοπικού νομίσματος και του ανώτατου ορίου σε ξένο νόμισμα, αντανακλώντας τα οφέλη από το ισχυρό κοινό θεσμικό σύστημα της ζώνης του ευρώ , νομικό και ρυθμιστικό πλαίσιο, καθώς και υποστήριξη ρευστότητας και άλλους μηχανισμούς διαχείρισης κρίσεων. Αντανακλά επίσης την άποψη της Moody’s για τον de minimis κίνδυνο εξόδου από τη ζώνη του ευρώ.
ΙΣΧΥΡΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑΣ ΑΛΛΑΓΗΣ ΣΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ
Η Ελλάδα παρουσιάζει ισχυρή αναπτυξιακή δυναμική στο πλαίσιο μιας διαρκούς αλλαγής στο οικονομικό της μοντέλο. Η Moody’s προβλέπει 2,2% μέση ετήσια αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ για την περίοδο 2023-27. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική βελτίωση σε σύγκριση με τη μέση ανάπτυξη 0,8% ετησίως τα πέντε χρόνια πριν από την πανδημία. Οι επενδύσεις και η κατανάλωση θα είναι οι κύριοι μοχλοί ανάπτυξης, με τη συμβολή των καθαρών εξαγωγών να αυξάνεται με αργό ρυθμό.
Τα επόμενα τέσσερα χρόνια, οι δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις θα υποστηρίζονται από κεφάλαια στο πλαίσιο του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (RRF) της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Aaa stable). Με βάση την πρόοδο στις εκταμιεύσεις κεφαλαίων και τον εντοπισμό από την ίδια την Ελλάδα για επενδύσεις που ενισχύουν την ανάπτυξη, η Moody’s αναμένει από το RRF να προσφέρει σημαντική στήριξη στο αναπτυξιακό δυναμικό της Ελλάδας. Επιπλέον, η Moody’s αναμένει ότι η θετική τάση στις εισροές άμεσων ξένων επενδύσεων (ΑΞΕ) θα συνεχιστεί λόγω των καλύτερων οικονομικών προοπτικών, των συνεχιζόμενων ιδιωτικοποιήσεων και των περαιτέρω διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Συνολικά, αυτό θα συμβάλει στην αύξηση του επενδυτικού ποσοστού (μετρούμενο με ακαθάριστο σχηματισμό παγίου κεφαλαίου) σε περίπου 18% του ΑΕΠ έως το 2027, από 13,7% που καταγράφηκε το 2022.
Οι ισχυρές επενδύσεις θα συμβάλουν στο να παραμείνει μεγάλο το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Η Moody’s προβλέπει ότι το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών θα κυμανθεί γύρω στο 5-7% του ΑΕΠ έως το 2027, σε σύγκριση με 9,7% το 2022. Ωστόσο, οι εξωτερικοί κίνδυνοι ευπάθειας που σχετίζονται με το μεγάλο και μόνο σταδιακά μειούμενο έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μετριάζονται κατά την άποψη της Moody’s από τις προοπτικές ισχυρού ΑΞΕ και ασφαλής χρηματοδότηση στο πλαίσιο του RRF τα επόμενα δύο χρόνια, τα οποία μαζί θα χρηματοδοτήσουν μεγάλο μέρος του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
ΙΣΧΥΡΗ ΔΕΣΜΕΥΣΗ ΓΙΑ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΣΥΝΟΨΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ
Ο οίκος Moody’s αναμένει από την κυβέρνηση να διατηρήσει μια στάση πολιτικής που θα δημιουργεί ιστορικό συνεχούς εφαρμογής της οικονομικής και δημοσιονομικής μεταρρύθμισης τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Αυτό βασίζεται στην άποψη του οίκου αξιολόγησης ότι η δέσμευση της κυβέρνησης για την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων και τις δημοσιονομικά συνετές πολιτικές είναι αξιόπιστη και ισχυρή. Επιπλέον, υπάρχει ευρεία συναίνεση στην κοινωνία για αυτές τις πολιτικές.
Οι θεσμικές αλλαγές που πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία χρόνια, συμπεριλαμβανομένης της ίδρυσης της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, της ψηφιοποίησης της δημόσιας διοίκησης και του νέου πλαισίου αφερεγγυότητας έχουν θετικό αντίκτυπο στην αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης, στη φορολογική συμμόρφωση και στο ευρύτερο επιχειρηματικό περιβάλλον.
Η Moody’s αναμένει περαιτέρω πρόοδο τα επόμενα χρόνια, βασιζόμενη σε μεγάλο βαθμό στα επιτεύγματα που έχουν επιτευχθεί μέχρι τώρα. Τομείς με μεγάλη συνάφεια με το πιστωτικό προφίλ της Ελλάδας περιλαμβάνουν την ενίσχυση της δικαστικής αποτελεσματικότητας, περαιτέρω βελτιώσεις στη φορολογική συμμόρφωση, φορολογικά κίνητρα για αύξηση των επενδύσεων, μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας για αύξηση των ποσοστών συμμετοχής και μέτρα για τη στήριξη της δημιουργίας πράσινων υποδομών.
Η ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΘΑ ΜΕΙΩΝΕΤΑΙ ΣΤΑΘΕΡΑ
Η Moody’s αναμένει τώρα ακόμη ταχύτερη μείωση της επιβάρυνσης του χρέους της γενικής κυβέρνησης, η οποία πιθανότατα θα μειωθεί κοντά στο 150% του ΑΕΠ ήδη από το επόμενο έτος, αν και θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα σε σχέση με τους παγκόσμιους ομολόγους. Αυτό είναι το αποτέλεσμα ισχυρότερης αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ από ό,τι προβλεπόταν νωρίτερα, και μόνο σταδιακά μειούμενοι ρυθμοί πληθωρισμού που θα οδηγήσει σε ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ περίπου 5% ετησίως στον προβλεπόμενο ορίζοντα της Moody’s μεταξύ 2023-27. Αυτό συγκρίνεται με μόνο 0,7% ετήσια αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ κατά τα πέντε χρόνια πριν από την πανδημία.
Η μείωση της επιβάρυνσης του χρέους αντανακλά επίσης την έντονη εστίαση της κυβέρνησης στην εφαρμογή συνετών δημοσιονομικών πολιτικών, με αποτέλεσμα την αύξηση των πρωτογενών πλεονασμάτων. Λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες των κρατικών δαπανών, η Moody’s αναμένει ότι η Ελλάδα θα επιτύχει πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 1-2% του ΑΕΠ τα επόμενα χρόνια, γεγονός που αντανακλά τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της δημοσιονομικής πολιτικής.
Το επίκεντρο της δημοσιονομικής πολιτικής θα είναι η περαιτέρω βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης, κυρίως μέσω της αυξημένης ψηφιοποίησης, και με βάση την πρόοδο που έχει σημειωθεί μέχρι τώρα, η Moody’s αναμένει από την κυβέρνηση να επιτύχει κάποια αποτελέσματα. Για παράδειγμα, το χάσμα μεταξύ των εισπράξεων φόρου προστιθέμενης αξίας και αυτών που θα εισπράττονταν υπό πλήρη συμμόρφωση μειώθηκε σε περίπου 15% από 29% το 2017 και περίπου 20% το 2020. Τα μέτρα που εφαρμόζει η κυβέρνηση περιλαμβάνουν αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγές, σύνδεση ταμειακών μηχανών και τερματικών σημείων πώλησης με τις φορολογικές αρχές και πάταξη της φοροδιαφυγής μέσω αυξημένων ελέγχων, που θα συμβάλουν στη μείωση αυτού του χάσματος.
Η ευνοϊκή διάρθρωση του δημόσιου χρέους, που χαρακτηρίζεται από πολύ μακροχρόνιο μέσο όρο έως τη λήξη περίπου 20 ετών, ένα ακόμη υψηλό μερίδιο επίσημων πιστωτών, πλήρως αντισταθμισμένος κίνδυνος επιτοκίου, χωρίς χρέος σε ξένο νόμισμα και το μεγάλο απόθεμα μετρητών που εκτιμά η Moody’s σε περίπου 32 δισ. ευρώ (14,3% του ΑΕΠ) μέχρι το τέλος του 2023, υποστηρίζουν περαιτέρω τη δημοσιονομική ισχύ της Ελλάδας και μειώνουν τον κίνδυνο ρευστότητας της κυβέρνησης τα επόμενα χρόνια.
Οι πληρωμές τόκων της γενικής κυβέρνησης της Ελλάδας θα είναι κατά μέσο όρο 5,9% των εσόδων την περίοδο 2023-27, ελαφρώς υψηλότερα από το μέσο όρο του 5,7% το 2018-22, και θα παραμείνουν ισχυρότερες από ό,τι για παράδειγμα της Ιταλίας (Baa3 αρνητικό). Ωστόσο, η βιώσιμη μείωση του χρέους της Ελλάδας κάτω από το 140% του ΑΕΠ θα απαιτήσει έναν συνδυασμό σταθερής ονομαστικής ανάπτυξης και διατήρησης σημαντικών πρωτογενών πλεονασμάτων, που είναι πιθανό να καταστεί πολιτικά προκλητικό μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα.
Η ΒΕΛΤΙΩΜΕΝΗ ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΣΤΗΡΙΖΕΙ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΕΙ ΤΟΝ ΚΙΝΔΥΝΟ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ
Οι δείκτες για την ποιότητα του ενεργητικού, την κερδοφορία και την κεφαλαιοποίηση των τραπεζών συνεχίζουν να βελτιώνονται, πλησιάζοντας πιο κοντά στον μέσο όρο της ζώνης του ευρώ και της ΕΕ. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (NPL) έχουν μειωθεί τόσο σε ποσό όσο και ως ποσοστό επί του συνόλου των δανείων και είναι πλέον ελαφρώς κάτω από το 5% σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (EBA), έναντι 30% το 2020.
Ενώ η επίλυση των ΜΕΔ παραμένει πρόκληση, η Moody’s αναμένει επιτάχυνση βάσει του εκλεπτυσμένου νόμου περί αφερεγγυότητας. Το Ελληνικό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) θα ακολουθήσει τη στρατηγική αποεπένδυσής του που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2023 και δεδομένων των ισχυρών αποτιμήσεων και του ενδιαφέροντος από ξένους επενδυτές, οι προοπτικές για πώληση κρατικών μεριδίων μέχρι το τέλος του 2025 είναι καλές.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΤΑΘΕΡΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ
Οι σταθερές προοπτικές εξισορροπούν βαθιές διαρθρωτικές βελτιώσεις που θα μπορούσαν να προσφέρουν ισχυρότερες πιστωτικές μετρήσεις από ό,τι αναμένει επί του παρόντος η Moody’s, έναντι προκλήσεων που θα μπορούσαν να επιβαρύνουν το πιστωτικό προφίλ της Ελλάδας περισσότερο από ό,τι υποθέτει η Moody’s.
Από την άλλη πλευρά, η λαϊκή και πολιτική συναίνεση γύρω από τις συνεχιζόμενες μεταρρυθμίσεις που βελτιώνουν τη λειτουργία των αγορών εργασίας και προϊόντων στην Ελλάδα και αποφέρουν δημοσιονομικά πρωτογενή πλεονάσματα μπορεί να αποφέρει πιο θετικά αποτελέσματα από ό,τι εκτιμά επί του παρόντος η Moody’s.
Από την άλλη πλευρά, το σημαντικό έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών δείχνει ότι οι επενδυτικές ανάγκες της οικονομίας έχουν αυξηθεί ταχύτερα από την αποταμιευτική της ικανότητα. Με την πάροδο του χρόνου, εάν διατηρηθεί, θα μπορούσε να συμβάλει σε συνεχείς πληθωριστικές πιέσεις που θα υπονόμευαν την ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας. Επιπλέον, δεδομένου του μεγέθους και της σημασίας τομέων όπως ο τουρισμός και η ναυτιλία, η οικονομία είναι επιρρεπής σε εξωτερικούς κραδασμούς και περαιτέρω βελτιώσεις όσον αφορά την οικονομική ανθεκτικότητα με τη διεύρυνση της εξαγωγικής βάσης θα απαιτήσουν χρόνο.
Ο αρνητικός αντίκτυπος στη δυνητική ανάπτυξη από τη γήρανση μέσω των χαμηλότερων εισφορών από την εργασία, αν και δεν είναι μοναδικός στην Ελλάδα, είναι σημαντικός. Τούτου λεχθέντος, η χώρα έχει δυνατότητες κάλυψης της διαφοράς όσον αφορά τη συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό γυναικών και ατόμων ηλικίας 60 ετών και άνω, ενώ οι βελτιωμένες οικονομικές προοπτικές σε συνδυασμό με φορολογικά κίνητρα θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην προσέλκυση Ελλήνων υπηκόων υψηλής ειδίκευσης που μετανάστευσαν κατά τη διάρκεια των ετών κρίσης. .
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ, ΘΕΜΑΤΑ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
Ο δείκτης πιστωτικού αντίκτυπου του CIS-3 ESG της Ελλάδας αντανακλά κυρίως τους κοινωνικούς κινδύνους και τη μέτρια αρνητική έκθεση σε περιβαλλοντικούς κινδύνους, με περιορισμένη οικονομική ικανότητα για τον πλήρη μετριασμό αυτών των κινδύνων. Ωστόσο, η διακυβέρνηση και οι θεσμοί της Ελλάδας βελτιώνονται τα τελευταία χρόνια και η ικανότητα των αρχών να ανταποκρίνονται σε κραδασμούς έχει αποδειχθεί σταθερή στο πλαίσιο της πανδημίας του κορωνοϊού και της ενεργειακής κρίσης.
Η βαθμολογία E-3 του περιβαλλοντικού προφίλ εκδότη της Ελλάδας αντικατοπτρίζει την έκθεση της Ελλάδας σε διάφορους περιβαλλοντικούς κινδύνους. Οι καταστροφικές πυρκαγιές και οι σοβαρές πλημμύρες καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023 υπογραμμίζουν την έκθεση της Ελλάδας στους κινδύνους του φυσικού κλίματος. Αν και η Ελλάδα μπορεί να βασιστεί σε σταθερή οικονομική υποστήριξη από την ΕΕ για τον περιορισμό των οικονομικών επιπτώσεων των φυσικών καταστροφών, μια περαιτέρω αύξηση της συχνότητας και της σοβαρότητας αυτών των γεγονότων θα μπορούσε να αποδυναμώσει τον τουριστικό κλάδο της και μέσω ενός συνδυασμού χαμηλότερων εσόδων και υψηλότερων δαπανών θα μπορούσε να προκαλέσει δημοσιονομική πρόκληση. σχέδια εξυγίανσης.
Η βαθμολογία του προφίλ κοινωνικού εκδότη S-4 της Ελλάδας αντικατοπτρίζει κατά κύριο λόγο ένα δυσμενές δημογραφικό προφίλ, το οποίο θα επιβαρύνει τη μακροπρόθεσμη δυνητική αύξηση της παραγωγής της οικονομίας. Οι ουσιαστικές συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις τα τελευταία χρόνια περιορίζουν τις δημοσιονομικές επιπτώσεις του δυσμενούς δημογραφικού προφίλ. Τα υψηλά ακόμη ποσοστά ανεργίας (αν και μειώνονται πρόσφατα) και ιδιαίτερα για τους νέους αποτελούν κοινωνικές προκλήσεις. Τούτου λεχθέντος, οι βελτιωμένες οικονομικές προοπτικές σε συνδυασμό με τις συνεχιζόμενες μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και στην εκπαίδευση αναμένεται να βελτιώσουν τη λειτουργία της αγοράς εργασίας, παρέχοντας σημαντικούς μετριασμούς για τους προαναφερθέντες κοινωνικούς κινδύνους. Η πρόσβαση σε στέγαση, υγειονομική περίθαλψη και βασικές υπηρεσίες είναι γενικά καλή.
Η βαθμολογία του προφίλ εκδότη διακυβέρνησης της Ελλάδας G-2 αντανακλά περιορισμένους κινδύνους από λόγους διακυβέρνησης. Οι βαθμολογίες της Ελλάδας σε έρευνες παγκόσμιας διακυβέρνησης έχουν βελτιωθεί στο πρόσφατο παρελθόν, ιδίως όσον αφορά την ποιότητα των κανονιστικών ρυθμίσεων και το κράτος δικαίου. Η δημοσιονομική αξιοπιστία έχει βελτιωθεί σημαντικά. Αν και η Ελλάδα εξήλθε από την Ενισχυμένη Εποπτεία στις 20 Αυγούστου 2022, η χώρα παραμένει σε παρακολούθηση μετά το πρόγραμμα και υπόκειται στις συνήθεις διαδικασίες του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, οι οποίες θα συμβάλουν στην πλήρη ενσωμάτωση των πρόσφατων βελτιώσεων διακυβέρνησης και θεσμικών οργάνων.
Κατά κεφαλήν ΑΕΠ (βάση PPP, US$): 36.909 (2022) (γνωστό και ως κατά κεφαλήν εισόδημα)
Αύξηση πραγματικού ΑΕΠ (% μεταβολή): 5,9% (2022) (γνωστή και ως Ανάπτυξη ΑΕΠ)
Ποσοστό πληθωρισμού (CPI, % μεταβολή Δεκ/Δεκ): 7,7% (2022)
Γενικό Δημοσιονομικό Ισοζύγιο/ΑΕΠ: -2,3% (2022) (γνωστό και ως Δημοσιονομικό Ισοζύγιο)
Υπόλοιπο τρεχούμενου λογαριασμού/ΑΕΠ: -9,7% (2022) (γνωστό και ως Εξωτερικό Υπόλοιπο)
Εξωτερικό χρέος/ΑΕΠ: [μη διαθέσιμο]
Οικονομική ανθεκτικότητα: baa1
Ιστορικό αθέτησης υποχρεώσεων: Τουλάχιστον ένα γεγονός αθέτησης υποχρεώσεων (σε ομόλογα ή/και δάνεια) έχει καταγραφεί από το 1983.
Στις 12 Σεπτεμβρίου 2023, κλήθηκε επιτροπή αξιολόγησης για να συζητήσει την αξιολόγηση της ελληνικής κυβέρνησης. Τα κύρια σημεία που τέθηκαν κατά τη συζήτηση ήταν: Τα θεμελιώδη οικονομικά μεγέθη του εκδότη, συμπεριλαμβανομένης της οικονομικής του ισχύος, έχουν αυξηθεί σημαντικά. Τα ιδρύματα και η ισχύς διακυβέρνησης του εκδότη έχουν αυξηθεί σημαντικά. Η δημοσιονομική ή οικονομική ευρωστία του εκδότη, συμπεριλαμβανομένου του προφίλ του χρέους του, δεν έχει αλλάξει ουσιαστικά. Η ευαισθησία του εκδότη σε κινδύνους γεγονότων δεν έχει αλλάξει ουσιαστικά.
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΟΔΗΓΗΣΟΥΝ ΣΕ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ Ή ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗ ΤΩΝ ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΩΝ
ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΛΛΑΞΕΙ ΤΙΣ ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΕΙΣ
Η συνέχιση των οικονομικών πολιτικών και η δέσμευση για δημοσιονομική εξυγίανση, σε συνδυασμό με την επιτυχή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που απομένουν, ιδίως στο δικαστικό σύστημα, οδηγώντας σε μεγαλύτερη ανθεκτικότητα σε εξωτερικούς κραδασμούς, γρηγορότερη από την αναμενόμενη βελτίωση της δημοσιονομικής ισχύος και εξόφληση των μη εξυπηρετούμενων δανείων θα υποστήριζε υψηλότερη εκτίμηση. Επιπλέον, μια πιο γρήγορη αλλαγή στην οικονομική δομή της Ελλάδας που συμβάλλει στη βελτίωση της οικονομικής ανθεκτικότητας θα ήταν πιστωτική θετική. Περαιτέρω βελτιώσεις στον τραπεζικό τομέα, μειώνοντας τη μεταβλητότητα της κερδοφορίας και φέρνοντας τους δείκτες ποιότητας και κεφαλαιοποίησης των περιουσιακών στοιχείων πιο κοντά στον μέσο όρο της ζώνης του ευρώ, θα ήταν επίσης πιστωτικά θετικές.
ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΛΛΑΞΕΙ ΤΙΣ ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΕΣ ΚΑΤΩ
Μια αντιστροφή της πορείας της πολιτικής που παρατηρήθηκε τα τελευταία χρόνια ή οι ενδείξεις ότι οι προηγούμενες μεταρρυθμίσεις δεν δίνουν την ώθηση στην ανάπτυξη και στους δημοσιονομικούς λογαριασμούς που αναμένεται επί του παρόντος, επιβαρύνοντας το επιχειρηματικό κλίμα και τις επενδύσεις θα ασκούσε πτωτική πίεση στην αξιολόγηση. Ειδικότερα, οι ενδείξεις ότι είναι πιθανή μια διαρκής, ουσιώδης επιδείνωση της δημοσιονομικής θέσης της κυβέρνησης, πιθανώς σε συνδυασμό με απότομη επιδείνωση της υγείας του τραπεζικού τομέα, θα προκαλούσαν αρνητική ενέργεια αξιολόγησης. Μια κλιμάκωση της γεωπολιτικής κατάστασης στην Ευρώπη με τη συμμετοχή του ΝΑΤΟ πιθανότατα θα οδηγήσει σε καθοδική πίεση στην αξιολόγηση.