«Τι πίνει;», εξανέστη ο εμπορικός αντιπρόσωπος της Ουκρανίας Τάρας Κάτσκα, όταν διπλωμάτης της ΕΕ απέρριψε το ενδεχόμενο το Κίεβο να μηνύσει κυβερνήσεις της ΕΕ, στη διαμάχη για τα σιτηρά, κάνοντας κάθε διάθεση για διπλωματία να εξανεμίζεται.
Η Ουκρανία έκανε πράξη την υπόσχεση της τη Δευτέρα, καταθέτοντας επίσημα αγωγές κατά της Πολωνίας, της Ουγγαρίας και της Σλοβακίας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, αφότου το γκρούπ των τριών κρατών αποφάσισε να αψηφήσει τις Βρυξέλλες και να απαγορεύσει τις εισαγωγές ουκρανικών σιτηρών.
Η διαμάχη για τα σιτηρά έχει διασπάσει την ευρωπαϊκή ενότητα. Και η σύγκρουση δοκιμάζει σκληρά τις σχέσεις μεταξύ Κιέβου και Βρυξελλών σε μια ευαίσθητη στιγμή του 18μηνου πολέμου της Ουκρανίας κατά των Ρώσων εισβολέων.
Από την πλευρά του, ο Κάτσκα δεν πήρε πίσω το σχόλιο περί του «μεθυσμένου».
Διπλωμάτες της ΕΕ, δήλωσσν στο POLITICO, ότι προφανώς “δεν είναι έτοιμοι για αυτού του είδους τη γλώσσα” από το Κίεβο.
Οι εντάσεις ξέσπασαν το βράδυ της περασμένης Παρασκευής, μετά την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να επιτρέψει την πώληση ουκρανικών σιτηρών σε όλη την ΕΕ. Αυτό έθεσε τέρμα στους περιορισμούς στις εισαγωγές σιτηρών, τους οποίους πέντε ανατολικές χώρες μέλη της ΕΕ είχαν αρχικά επιδιώξει και κερδίσε , για να προστατεύσουν τους δικούς τους εγχώριους αγρότες από τον ανταγωνισμό.
Μέσα σε λίγες ώρες, η Πολωνία, η Ουγγαρία και η Σλοβακία ανακοίνωσαν τις δικές τους μονομερείς απαγορεύσεις για τα ουκρανικά σιτηρά -απορρίπτοντας την απόφαση της Κομισιόν, , παραβιάζοντας τους κανόνες της ενιαίας αγοράς της ΕΕ και εξοργίζοντας τις κυβερνήσεις άλλων χωρών της ΕΕ.
Σύμμαχοι μερικής απασχόλησης
Οι τρεις χώρες είναι ένοχες για “αλληλεγγύη part time” με την Ουκρανία, κατήγγειλε ο Γερμανός υπουργός Γεωργίας Τζεμ Οζντεμίρ. “Όταν σας βολεύει, είστε αλληλέγγυοι και όταν δεν σας βολεύει, δεν είστε”, δήλωσε ο Οζντεμίρ τη Δευτέρα, φτάνοντας σε μια συνάντηση υπουργών Γεωργίας της ΕΕ.
Ένας διπλωμάτης της ΕΕ δήλωσε ότι η μονομερής αυτή κίνηση αποδεικνύει ότι το να κερδίζεις ψήφους μετράει περισσότερο στην Πολωνία, η οποία βρίσκεται στη μέση προεκλογικής εκστρατείας ενόψει των εκλογών τον επόμενο μήνα,Δεν πρόκειται πλέον για οικονομικές ανησυχίες, αλλά για εθνικούς πολιτικούς στόχους”, δήλωσε ο διπλωμάτης. “Το γνωρίζαμε ήδη αυτό, αλλά τώρα είναι ανοιχτό και ξεκάθαρο σε όλους”.
Η διαμάχη αποκαλύπτει μία από τις συγκρούσεις στην καρδιά της δυτικής συμμαχίας που υποστηρίζει την Ουκρανία. Πόσο ακόμα μπορεί η ΕΕ (και οι άλλοι σύμμαχοι της Ουκρανίας) να διατηρήσουν την υποστήριξή τους προς το Κίεβο, μπροστά στην πολιτική πίεση που δέχονται για να ενισχύσουν τις εγχώριες οικονομίες τους και -όπως στην Πολωνία- να κερδίσουν ψήφους;
Το ερώτημα θα γίνει οξύτερο καθώς η Ουκρανία, χώρα με μεγάλη αγροτική δύναμη, επιδιώκει να γίνει πλήρες μέλος της ΕΕ.
Όλο και περισσότερο, το Ευρωπαϊκή Ένωση αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι η υποδοχή μιας κατεστραμμένης από τον πόλεμο χώρας με περισσότερους από 40 εκατομμύρια κατοίκους σημαίνει ότι η ίδια θα πρέπει να μεταλλαχθεί.
Για την Κομισιόν, η απόφαση της Παρασκευής είναι ένα τεραστιο δίλημμα, δήλωσε άλλος διπλωμάτης της ΕΕ: Να υποκύψει στις πολωνικές πιέσεις και να παρατείνει τους περιορισμούς ή να τους αφήσει να λήξουν και να προσφέρει στο κόμμα του Νόμου και της Δικαιοσύνης ελευθερία κινήσεων.
“Είναι μια πραγματικά κακή εικόνα για όλους, και η Επιτροπή δεν βοηθάει με το να μην αντιδράσει πιο αυστηρά σε μια κατάφωρη παραβίαση των εμπορικών κανόνων”, δήλωσε ο διπλωμάτης. “Τώρα έχουν παγιδευτεί σε κινούμενη άμμο”.
Η απόφαση του Κιέβου να ασκήσει νομική δράση στον ΠΟΕ φέρνει τις Βρυξέλλες σε δύσκολη θέση. Κανονικά, η ΕΕ εκπροσωπεί τις χώρες μέλη της στον ΠΟΕ, καθώς το εμπόριο αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα της Επιτροπής. Αλλά θα υπερασπίζονταν οι Βρυξέλλες εμπορικά μέτρα των χωρών μελών τους, στα οποία η εκτελεστική εξουσία αντιτίθεται ;
Ο Holger Hestermeyer, καθηγητής νομικής στη Σχολή Διεθνών Σπουδών της Βιέννης, δήλωσε ότι η ΕΕ πιθανότατα θα επιδιώξει να προστατεύσει τη δική της αποστολή, λέγοντας ότι «δεν θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα προηγούμενο όπου, τα κράτη μέλη προχωρούν σε δικά τους μέτρα
«Χαρακτηριστική περίπτωση catch-22» (σσ: εγκλωβισμός σε μια παράδοξη κατάσταση απ’ όπου δεν υπάρχει διαφυγή λόγω της ύπαρξης αντιφατικών κανόνων και περιορισμών» δήλωσε ένας από τους προαναφερθέντες διπλωμάτες.
–