Τέσσερις είναι οι βασικοί κίνδυνοι για την παγκόσμια οικονομία, οι οποίοι χρήζουν προσοχής το 2024, σύμφωνα με το Economist Intelligence Unit.
Στο πλαίσιο των τελευταίων οικονομικών προβλέψεων, το EIU αναμένει επιβράδυνση της οικονομίας στο 2,2% το 2024 από 2,3% φέτος, με βαρίδι τις ΗΠΑ, αλλά ώθηση από την Ευρώπη και σταθερότητα στην Κίνα. Βέβαια, το οικονομικό τοπίο «θολώνει» από τους γεωπολιτικούς τριγμούς, που προκαλούν ο πόλεμος Ισραήλ – Χαμάς -αν και υπάρχουν χαμηλές πιθανότητες να διογκωθεί σε περιφερειακή σύγκρουση-, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και ο ανταγωνισμός μεταξύ ΗΠΑ-Κίνας.
Ωστόσο, σύμφωνα πάντοτε με τους αναλυτές του EIU, οι κύριοι κίνδυνοι που μπορεί να ανατρέψουν την πορεία της οικονομίας είναι οι εξής:
1. Ύφεση μετά την αύξηση των επιτοκίων
Ο αντίκτυπος της πρωτοφανούς αύξησης του κόστους δανεισμού -ο οποίος εμφανίζεται με καθυστέρηση μηνών στην πραγματική οικονομία- ενδέχεται να είναι ισχυρότερος από το προσδοκώμενο. Εάν οι οικονομικές συνθήκες «σφίξουν» απότομα, τότε θα υπάρξει σαφής επιδείνωση σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Σύμφωνα με τους αναλυτές του EIU, πρόκειται για κίνδυνο μέτριας πιθανότητας στην Ευρωζώνη και τη Βρετανία, όπου επικρατεί ένας συνδυασμός υψηλού -αν και με πτωτικές τάσεις- πληθωρισμού και στασιμότητας, ενόσω η αγορά εργασίας παραμένει «σφιχτή», εντείνοντας τις πληθωριστικές πιέσεις. Σημειώνεται ότι στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, η Fed φαίνεται να έχει καταφέρει μείωση του πληθωρισμού χωρίς επιβράδυνση της ανάπτυξης.
2. Άνοδος του πληθωρισμού και νέες αυξήσεις επιτοκίων
Μέτριες πιθανότητες δίνουν οι αναλυτές του EIU στο σενάριο ανάφλεξης του πληθωρισμού το 2024 εξαιτίας της υψηλής καταναλωτικής ζήτησης (δεδομένου ότι οι αγορές εργασίας παραμένουν «σφιχτές») και της ανόδου των τιμών σε βασικά εμπορεύματα ως αποτέλεσμα ελλείψεων στις εφοδιαστικές αλυσίδες. Επίσης, ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς ενδέχεται να ανεβάσει τις τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου και το κλιματικό φαινόμενο El Niño να επιβαρύνει τις καλλιέργειες, σπρώχνοντας προς τα επάνω τις τιμές τροφίμων, ιδίως στις αναπτυσσόμενες οικονομίες
Επίσης, εάν η ζήτηση παραμείνει ισχυρή σε ανεπτυγμένες αγορές, τότε οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες θα προχωρήσουν σε περαιτέρω σύσφιγξη, επιβαρύνοντας περισσότερο την ανάπτυξη το 2024.
3. Μαζικά sell-off στις αγορές κρατικών ομολόγων
Υψηλός είναι ο κίνδυνος μαζικών αποεπενδύσεων στις διεθνείς αγορές ομολόγων, όσο οι κεντρικές τράπεζες προσπαθούν να μειώσουν τους ισολογισμούς τους. Ενδεικτικά, σε περίπτωση υποβάθμισης της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ιταλίας σε junk από τον οίκο Moody’s, μπορεί να σημειωθεί τεράστιο sell-off στην ιταλική αγορά, επηρεάζοντας παράλληλα και άλλες αγορές ομολόγων.
4. Υποτίμηση των νομισμάτων στις αναδυόμενες αγορές
Μια περίοδος σταθερής ανόδου του αμερικανικού δολαρίου μπορεί να προκαλέσει τεράστια απώλεια αξίας σε νομίσματα αναδυόμενων αγορών, ανεβάζοντας περαιτέρω τον πληθωρισμό και επιβραδύνοντας την ανάπτυξη. Έτσι, σύμφωνα με τους αναλυτές του EIU, ορισμένες τράπεζες μπορεί να διακόψουν την πορεία της ποσοτικής χαλάρωσης. Τέλος, ενδέχεται να επανέλθει η τάση αποφυγής των ρίσκων και η στροφή σε ασφαλή επενδυτικά «καταφύγια» λόγω της κλιμάκωσης των γεωπολιτικών εντάσεων.