Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε την Τετάρτη (28 Φεβρουαρίου) ψήφισμα με το οποίο καλεί την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) να καταργήσει τους περιορισμούς για τη χρηματοδότηση της παραγωγής πυρομαχικών και όπλων, σε μια άσκηση παραπάνω πίεσης ώστε να αυξηθούν οι δαπάνες για την ασφάλεια.
«[Το Κοινοβούλιο] υπογραμμίζει την ανάγκη να γίνει η αποτελεσματικότερη χρήση όλων των μέσων που διαθέτει η ΕΤΕπ [και] καλεί την ΕΤΕπ να ενισχύσει την υποστήριξή της… στην ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία», αναφέρεται στο ψήφισμα το οποίο εισηγήθηκαν οι Πράσινοι και εγκρίθηκε με 455 ψήφους υπέρ, 64 κατά και 26 αποχές.
Μια τροπολογία που προστέθηκε στο νομοσχέδιο από τη φιλελεύθερη ομάδα Renew καλεί επίσης ρητά την ΕΤΕπ να αναθεωρήσει τα κριτήρια επιλεξιμότητας των επενδύσεών της «έτσι ώστε τα πυρομαχικά και ο στρατιωτικός εξοπλισμός που υπερβαίνουν την εφαρμογή διπλής χρήσης να μην αποκλείονται πλέον από τη χρηματοδότηση της ΕΤΕπ».
Η τρέχουσα εντολή της ΕΤΕπ περιορίζει το εύρος των επιτρεπόμενων επενδύσεων που σχετίζονται με την άμυνα στις λεγόμενες τεχνολογίες «διπλής χρήσης», οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πολιτικούς και στρατιωτικούς σκοπούς. Σύμφωνα με τα κριτήρια δανειοδότησης της Τράπεζας, το μεγαλύτερο μέρος των αναμενόμενων μελλοντικών εσόδων της τεχνολογίας πρέπει να προέρχεται από την πολιτική χρήση της.
Αυτό σημαίνει επίσης ότι η τράπεζα απαγορεύεται αυτή τη στιγμή ρητά να επενδύει απευθείας σε πυρομαχικά, όπλα και «βασικές στρατιωτικές και αστυνομικές υποδομές».
Η ψηφοφορία διεξήχθη την ίδια ημέρα που η νέα πρόεδρος της ΕΤΕπ, Nadia Calviño, δήλωσε στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ότι η ΕΤΕπ θα «ενισχύσει» την «υποστήριξή της προς την ευρωπαϊκή βιομηχανία στους τομείς της ασφάλειας και της άμυνας».
Η Calviño δήλωσε επίσης στους ευρωβουλευτές ότι η ΕΤΕπ θα «συνεργαστεί» με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς σχετικά με τον «ορισμό και το πεδίο εφαρμογής» των τεχνολογιών διπλής χρήσης.
Την Παρασκευή, είχε δεσμευτεί να υποβάλει έκθεση στους 27 υπουργούς Οικονομικών του μπλοκ – οι οποίοι πρόσφατα προτρέπονται από τους ομολόγους τους στον τομέα της άμυνας να αντιμετωπίσουν τα επενδυτικά εμπόδια – «σχετικά με την κατάσταση αυτών των συνεχιζόμενων συζητήσεων» σε δύο μήνες.
Η τράπεζα θα επιχειρήσει επίσης να «επιταχύνει» την ανάπτυξη των κεφαλαίων ύψους 6 δισεκατομμυρίων ευρώ που παραμένουν διαθέσιμα στο πλαίσιο της Στρατηγικής Πρωτοβουλίας για την Ασφάλεια στην Ευρώπη (SESI) του 2022. Από αυτά, τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ έχουν ήδη επενδυθεί στην τεχνολογία μη επανδρωμένων αεροσκαφών, την κυβερνοασφάλεια και την ασφάλεια των συνόρων.
Στην ενημέρωσή της, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen δήλωσε στους ευρωβουλευτές την Τετάρτη ότι ήταν «πολύ ενθαρρυμένη από τα λόγια της προέδρου Calviño ότι η ΕΤΕπ είναι έτοιμη να κάνει περισσότερα για να συμβάλει σε κοινά έργα που ενισχύουν την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία».
«Η σημερινή ψηφοφορία στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου […] είναι ένα ακόμη σημάδι για το πού φυσάει ο πολιτικός άνεμος – και για καλό λόγο», δήλωσε στο Euractiv ο Martin Wilberg, επικεφαλής της αμυντικής πολιτικής στην Kreab, μια εταιρεία συμβούλων πολιτικής με έδρα τις Βρυξέλλες.
«Αργά αλλά σταθερά, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΕ σε όλα τα βασικά θεσμικά όργανα αφυπνίζονται για τις ανάγκες της [αμυντικής] βιομηχανίας», πρόσθεσε.
Ωστόσο, ο Philippe Lamberts, συμπρόεδρος της ευρωπαϊκής κοινοβουλευτικής ομάδας των Πρασίνων/EFA, δήλωσε στο Euractiv ότι τα προβλήματα χρηματοδότησης της Ευρώπης σε σχέση με την άμυνα οφείλονται κυρίως στην έλλειψη συντονισμού και όχι στην έλλειψη κονδυλίων.
«Όσον αφορά την άμυνα, είναι προφανές ότι η Ευρώπη πρέπει να καταβάλει κάποιες προσπάθειες», δήλωσε ο Lamberts.
«Αλλά ειλικρινά μιλώντας, αν κοιτάξω τα ποσά που ξοδεύουμε για την άμυνα, αυτός δεν είναι ο τομέας στον οποίο χρειάζονται τα περισσότερα πρόσθετα χρήματα. Στην πραγματικότητα, αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να ξοδεύουμε τα χρήματα πολύ πιο συνετά και πολύ περισσότερο από κοινού».