Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αναμένεται να παγώσει και πάλι τα επιτόκια αυτή την εβδομάδα, με τους αξιωματούχους να είναι επιφυλακτικοί ως προς το αν θα πρέπει να αρχίσουν μειώσεις πρωτού έχουν περισσότερες ενδείξεις για τη διατήρηση των πρόσφατων μειώσεων του πληθωρισμού.
Αφού η ΕΚΤ ξεκίνησε μια άνευ προηγουμένου εκστρατεία νομισματικής σύσφιξης για να τιθασεύσει τις ανεξέλεγκτες τιμές καταναλωτή, ο πληθωρισμός της ευρωζώνης επιβραδύνεται σταθερά από την κορύφωση που ξεπέρασε το 10% στα τέλη του 2022.
Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία, υποχώρησε στο 2,6% τον Φεβρουάριο, από 2,8% τον Ιανουάριο, και δεν απέχει πολύ από τον στόχο της ΕΚΤ για 2%.
Ταυτόχρονα, οι προοπτικές είναι δυσοίωνες, με την ευρωζώνη να αποφεύγει οριακά μια τεχνική ύφεση το δεύτερο εξάμηνο του 2023, επιβαρυμένη από τις κακές επιδόσεις της μεγαλύτερης οικονομίας της, της Γερμανίας.
Ενώ η επιβράδυνση του πληθωρισμού και η επιδείνωση της οικονομίας θα πρέπει να ενισχύσουν τα επιχειρήματα για μειώσεις των επιτοκίων, η καθοδική πορεία του πληθωρισμού ήταν ανώμαλη και οι αξιωματούχοι εξακολουθούν να ανησυχούν για την ολοκλήρωση του «τελευταίου μιλίου» προς τον στόχο της κεντρικής τράπεζας.
Το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ αναμένεται ευρέως να διατηρήσει το επιτόκιο καταθέσεων αναφοράς σταθερό στο ποσοστό ρεκόρ του 4% για τέταρτη συνεχή συνεδρίαση την Πέμπτη (7 Μαρτίου).
Η ΕΚΤ «δεν βιάζεται», δήλωσε στο γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων η Ann-Katrin Petersen από το επενδυτικό ινστιτούτο BlackRock.
«Εξακολουθεί να θεωρεί ότι ο αγώνας της για τον πληθωρισμό δεν έχει ολοκληρωθεί».
Παρ’ όλα αυτά, η HSBC δήλωσε ότι «η συνεδρίαση θα παρακολουθείται στενά από τους επενδυτές που αναζητούν οποιαδήποτε καθοδήγηση σχετικά με το χρονοδιάγραμμα της πρώτης μείωσης και τον επακόλουθο ρυθμό χαλάρωσης».
Οι επενδυτές θα παρακολουθούν επίσης τις επικαιροποιημένες προβλέψεις της ΕΚΤ που πρόκειται να δημοσιευθούν παράλληλα με την απόφαση για το επιτόκιο, με μια ελαφρά προς τα κάτω αναθεώρηση να αναμένεται για την αύξηση του ΑΕΠ φέτος, καθώς και για τον πληθωρισμό.
Ανησυχίες για τους μισθούς
Ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη των 20 χωρών εκτινάχθηκε το 2022, με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η οποία εκτίναξε στα ύψη το κόστος των τροφίμων και της ενέργειας και την κατάσταση να επιδεινώνεται από τα προβλήματα της εφοδιαστικής αλυσίδας που άφησε η πανδημία.
Ενώ οι κλυδωνισμοί που προκλήθηκαν από τον πόλεμο έχουν υποχωρήσει, οι ανησυχίες έχουν μετατοπιστεί στον πληθωρισμό στον τομέα των υπηρεσιών και στην αύξηση των μισθών, καθώς οι εργαζόμενοι πιέζουν για παχυλές αυξήσεις στους μισθούς για να αντιμετωπίσουν τις υψηλότερες τιμές.
«Με πολλές μισθολογικές διαπραγματεύσεις σε εκκρεμότητα, η ΕΚΤ ίσως θελήσει να δει περισσότερες αποδείξεις ότι οι μισθοί κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση», δήλωσε η HSBC.
Οι αυξημένες γεωπολιτικές εντάσεις στη Μέση Ανατολή έχουν επίσης αυξήσει τις ανησυχίες ότι ο πληθωρισμός θα μπορούσε να αυξηθεί εκ νέου. Οι επιθέσεις των ανταρτών της Υεμένης κατά της ναυτιλίας στην Ερυθρά Θάλασσα έχουν οδηγήσει τις ναυτιλιακές εταιρείες να αποφεύγουν τη ζωτικής σημασίας εμπορική οδό, ενώ μια επέκταση του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς θα μπορούσε να επηρεάσει τις τιμές του πετρελαίου.
Σύμφωνα με τα πρακτικά της τελευταίας συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου τον Ιανουάριο, τα μέλη του τόνισαν ότι «απαιτείται ακόμη συνέχεια, προσοχή και υπομονή, καθώς η διαδικασία αποπληθωρισμού παραμένει εύθραυστη και η πρόωρη υποχώρηση θα μπορούσε να ακυρώσει μέρος της προόδου που έχει επιτευχθεί».
Αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι όταν η ΕΚΤ κινηθεί ξανά, θα είναι για να μειώσει το κόστος δανεισμού.
«Μπορεί να υπάρξει αναμονή, και αναμονή, και αναμονή, και αναμονή, αλλά η επόμενη κίνηση θα είναι προς τα κάτω», δήλωσε η πρόεδρος της ΕΚΤ Christine Lagarde στα τέλη Ιανουαρίου.
Οι εικασίες είχαν αυξηθεί στα τέλη του περασμένου έτους ότι μια μείωση θα μπορούσε να έρθει ήδη από τον Μάρτιο, καθώς ο πληθωρισμός άρχισε να πέφτει έντονα.
Όμως οι προσδοκίες αυτές εξανεμίστηκαν καθώς οι αυξήσεις των τιμών αποδείχθηκαν επίμονες, με τον υποκείμενο πληθωρισμό – αφαιρώντας το ευμετάβλητο κόστος ενέργειας και τροφίμων – να μην μειώνεται ιδίως τόσο γρήγορα όσο ελπίζαμε.
Οι οικονομολόγοι ποντάρουν τώρα σε μια πρώτη μείωση των επιτοκίων τον Ιούνιο και μετά από αυτό, μόνο μια αργή διαδικασία.
«Αναμένουμε ότι η ΕΚΤ θα εμπλακεί μόνο πολύ σταδιακά σε μια σειρά μειώσεων των επιτοκίων», δήλωσε ο οικονομολόγος της ING Carsten Brzeski.
«Τουλάχιστον για φέτος, οι μειώσεις επιτοκίων κατά 25 (μονάδες βάσης) στις συνεδριάσεις με νέες μακροοικονομικές προβλέψεις μοιάζουν με το πιο πιθανό σενάριο για αυτόν τον προσεκτικό και σταδιακό κύκλο μείωσης των επιτοκίων».