Η Γαλλία ετοιμάζεται να ανακτήσει την επισιτιστική κυριαρχία της χώρας της και της Ευρώπης, δήλωσε ο υπουργός Γεωργίας Marc Fesneau στην Επιτροπή Εθνικής Άμυνας του Κοινοβουλίου την Τρίτη (5 Μαρτίου), τονίζοντας ότι τα τρόφιμα έχουν γίνει «όπλο» και η ΕΕ πρέπει να «ξεπεράσει την αφέλειά της».
«Το συλλογικό λάθος της Ευρώπης είναι ότι έχει αφοπλίσει την ήπειρο» όσον αφορά την επισιτιστική κυριαρχία, ενώ οι Αμερικανοί και ακόμη και οι Κινέζοι προετοιμάζονται εδώ και πολύ καιρό, δήλωσε ο Fesneau στα μέλη της Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Ενόπλων Δυνάμεων της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης.
Η διατροφική κυριαρχία βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο της στρατηγικής της Γαλλίας, δήλωσε ο υπουργός, υπογραμμίζοντας τη δουλειά που πρέπει να γίνει. Αυτό περιλαμβάνει τη μείωση της εξάρτησης από τις εισαγωγές σε πολλούς τομείς, όπως οι ζωοτροφές – μεγάλο μέρος των οποίων εισάγεται τώρα από τη Βραζιλία – τα φρούτα, τα λαχανικά και τα πουλερικά.
Σύμφωνα με τον υπουργό, η υπερθέρμανση του πλανήτη, η απώλεια της βιοποικιλότητας και η ανάγκη για ανανέωση των γενεών στη γεωργία θα πρέπει να οδηγήσουν στην εφαρμογή μιας γαλλικής και ευρωπαϊκής στρατηγικής.
Σκληρό σιτάρι και υπερθέρμανση του πλανήτη
Στο πλαίσιο αυτό, ο Fesneau ανακοίνωσε διάφορα σχέδια, ιδίως στον τομέα των λιπασμάτων. Η εξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία όσον αφορά τα ορυκτά λιπάσματα είναι ένα πραγματικά «στρατηγικό ζήτημα», τόνισε ο υπουργός. Καθώς τα λιπάσματα αυτά παράγονται σε μεγάλο βαθμό από ορυκτά καύσιμα, στόχος είναι η μετάβαση από το ορυκτό άζωτο στο οργανικό άζωτο.
Αναφερόμενος στην αυξανόμενη εχθρότητα των κατοίκων της περιοχής απέναντι σε αυτού του είδους τη βιομηχανική παραγωγή, είπε ότι «θα πρέπει να δεχτούμε την εγκατάσταση εργοστασίων αζωτούχων λιπασμάτων στο έδαφός μας».
Κατά τη διάρκεια του Salon de l’Agriculture (24 Φεβρουαρίου – 3 Μαρτίου), η Γαλλία παρουσίασε επίσης ένα σχέδιο για την ενίσχυση της παραγωγής σκληρού σιταριού.
Αν και παραμένει ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός στην Ευρώπη μετά την Ιταλία, η Γαλλία εξάγει μεγάλο μέρος της παραγωγής της στην ΕΕ και σε τρίτες χώρες της περιοχής MENA (Βόρεια Αφρική και Μεσόγειος).
Έχοντας ήδη δεχθεί κριτική για τις εξαγωγές αυτές από βουλευτές του ακροδεξιού κόμματος RN και του ακροαριστερού LFI, ο υπουργός τόνισε την ζωτική εξάρτηση πολλών χωρών από την ΕΕ.
Λίγες χώρες, εκτός από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον Καναδά, τη Ρωσία και την Ουκρανία, παράγουν αυτό το σιτάρι που αποτελεί και την κύρια πρώτη ύλη για την παρασκευή ζυμαρικών και σιμιγδαλιού.
«Έχουμε γη, εύκρατο κλίμα και αγρότες που το κάνουν εδώ και αιώνες […] Είμαστε σε θέση να παράγουμε για άλλες χώρες», δήλωσε ο υπουργός. Ο ίδιος πιστεύει ακόμα ότι η διατροφική κυριαρχία σημαίνει επίσης τη διασφάλιση σταθερών προμηθειών για τρίτες χώρες.
Η υπερθέρμανση του πλανήτη, υπενθύμισε, θα αυξήσει αυτή την εξάρτηση από τρίτες χώρες.
«Οι αποδόσεις θα μειωθούν […] Υπάρχουν πράγματα που δεν θα αναπτυχθούν στους 40 βαθμούς», τόνισε ο Fesneau, επισημαίνοντας ότι η Αίγυπτος, για παράδειγμα, δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες του πληθυσμού της σε δημητριακά λόγω της ερημοποίησης των εδαφών της.
Το γαλλικό σχέδιο για το σκληρό σιτάρι, ύψους 43 εκατομμυρίων ευρώ για πέντε χρόνια, στοχεύει στην κάλυψη του 45% της εθνικής ζήτησης έως το 2033 (έναντι 35% σήμερα). Τα χρήματα προορίζονται για την έρευνα σε ποικιλίες ανθεκτικές στην κλιματική αλλαγή – ιδίως μέσω γονιδιακής επεξεργασίας – και για προσπάθειες αύξησης του μεριδίου αγοράς της Γαλλίας παγκοσμίως.
Το ουκρανικό ζήτημα
Το ρωσο-ουκρανικό ζήτημα αποτελεί θεμελιώδες σημείο για την ανάκτηση της κυριαρχίας, επέμεινε ο υπουργός.
Η στρατηγική της Ρωσίας είναι να «κορέσει» τις αφρικανικές αγορές, οι οποίες προηγουμένως εξαρτώνταν από τα ουκρανικά δημητριακά, δήλωσε ο Γάλλος υπουργός προτείνοντας να διευκολυνθεί όσο το δυνατόν περισσότερο η εξαγωγή ουκρανικών δημητριακών εκτός ΕΕ.
Τώρα που τα τρόφιμα έχουν εργαλειοποιηθεί, η ΕΕ πρέπει να «ξεπεράσει την αφέλειά της», πρόσθεσε.
Χρειάζεται, για παράδειγμα, μια «ξεκάθαρη στρατηγική» για την ένταξη της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ουκρανία έχει «πολύ ανταγωνιστική γεωργία», με χαμηλότερο κόστος παραγωγής και πολλές μεγάλες γεωργικές εκμεταλλεύσεις.
Από τη μία πλευρά, είπε ο Fesneau, δεν υπάρχει «καμία αμφιβολία» ότι εκμεταλλεύσεις μεγέθους 40.000 εκταρίων θα μπορούσαν να λάβουν ενίσχυση από την Κοινή Αγροτική Πολιτική «υπό τις συνθήκες που γνωρίζουμε σήμερα». Από την άλλη πλευρά, το Κίεβο πρέπει να είναι «σύμμαχος στην παγκόσμια μάχη για τα τρόφιμα», δήλωσε ο υπουργός.
Μια στρατηγική κυριαρχίας σημαίνει επίσης να μην επιτρέπονται στην ΕΕ προϊόντα που δεν πληρούν τα πρότυπα της ΕΕ, είτε όσον αφορά το περιβάλλον είτε τα γεωργικά μοντέλα.
Η ανάπτυξη αυτής της νέας προσέγγισης δεν θα είναι μια βραχυπρόθεσμη προσπάθεια, διότι «η ανάκτηση της κυριαρχίας απαιτεί μεγάλο χρονικό διάστημα», κατέληξε ο Fesneau.