Η Ισπανία θα γιορτάσει με ιδιαίτερο τρόπο την 20ή επέτειο από τις τρομοκρατικές επιθέσεις του 2004 σε τέσσερις προαστιακές αμαξοστοιχίες, οι οποίες προκάλεσαν τον θάνατο 193 ανθρώπων και τον τραυματισμό σχεδόν 2.000.
Στη μνήμη των θυμάτων, ο Ισπανός βασιλιάς Φελίπε ΣΤ΄, η βασίλισσα Λετίθια, ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ (PSOE/S&D), ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς και η επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Ίλβα Γιόχανσον θα συναντηθούν αυτή τη Δευτέρα σε μια τελετή στο Βασιλικό Παλάτι της Μαδρίτης, σύμφωνα με τα όσα αναφέρει το ισπανικό πρακτορείο ειδήσεων.
Στην τελετή θα παραστούν και επιζώντες της τραγωδίας, ενώ θα ακουστούν και μαρτυρίες.
«Οι φωνές τους είναι ισχυρές και απαραίτητες στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας και της ριζοσπαστικοποίησης», δήλωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Οι επιθέσεις στη Μαδρίτη ήταν οι σοβαρότερες στην πρόσφατη ιστορία της Ισπανίας και οι δεύτερες πιο πολύνεκρες σε ευρωπαϊκό έδαφος μετά τη βομβιστική επίθεση στο Λόκερμπι το 1988, όταν αεροπλάνο της υπό κατάργηση αμερικανικής αεροπορικής εταιρείας Pan Am εξερράγη στον αέρα και συνετρίβη στη σκωτσέζικη πόλη Λόκερμπι, αφήνοντας πίσω του 270 νεκρούς.
Ενώ το ΡΡ ισχυρίστηκε ότι η σφαγή ήταν έργο της καταργημένης πλέον βασκικής τρομοκρατικής ομάδας ΕΤΑ, το PSOE – και τα προκαταρκτικά ευρήματα των ερευνητών – έδειξαν τρομοκρατικές ομάδες που συνδέονται με την Ισλαμική Τζιχάντ.
Εκείνη την εποχή, μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης στην Ισπανία αμφισβητούσε την ανάγκη στρατιωτικής εμπλοκής της Ισπανίας στον πόλεμο του Ιράκ. Η προσωπική φιλία μεταξύ του Αθνάρ και του τότε προέδρου των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους οδήγησε τη Μαδρίτη να εμπλακεί με στρατεύματα και εξοπλισμό στη σύγκρουση.
Οι επιθέσεις έγιναν σε μια πολιτικά τεταμένη περίοδο στη χώρα, καθώς η Ισπανία διεξήγαγε γενικές εκλογές μόλις τρεις ημέρες αργότερα, τις οποίες κέρδισε ο τότε υποψήφιος του PSOE και πρώην πρωθυπουργός Χοσέ Λουίς Ροδρίγκεθ Θαπατέρο. Μία από τις προεκλογικές του υποσχέσεις ήταν η απόσυρση των ισπανικών στρατευμάτων από το Ιράκ, η οποία πραγματοποιήθηκε τελικά τον Μάιο του 2004.
Δύο δεκαετίες μετά τις αιματηρές επιθέσεις, οι πληγές δεν έχουν ακόμη επουλωθεί για τους συγγενείς των θυμάτων, τους επιζώντες και την ισπανική κοινωνία ολόκληρη.
Ο πρόεδρος του Ιδρύματος Θυμάτων Τρομοκρατίας (FVT), Χουάν Φρανσίσκο Μπενίτο, δήλωσε στο ισπανικό πρακτορείο, ότι «υπάρχουν μόνο δύο πλευρές, αυτή των δολοφονημένων και αυτή των δημοκρατών» και ότι τα θύματα «δεν θα δεχτούν ποτέ» «τη νομιμοποίηση οποιασδήποτε μορφής τρομοκρατίας».
Αναφερόμενος στα θύματα, ο Μπενίτο υπενθύμισε ότι «δεν είναι αριθμοί. Είναι σπασμένες ζωές, ρολόγια που σταμάτησαν για πάντα. Είναι οικογένειες που διαλύονται, σχέδια ζωής που διακόπτονται».
Ο αντιπρόεδρος του FVT στη La Rioja (βορειοανατολικά), Βίκτορ Λόπεθ, κάλεσε το Σάββατο τις αρχές να εφαρμόσουν «τα πολιτικά, νομικά και κοινωνικά μέσα που είναι απαραίτητα για να εξαλειφθεί για πάντα η τρομοκρατία από την κοινωνία».
Η Ευρωπαϊκή Ένωσηαποφάσισε το 2004 ότι η 11η Μαρτίου θα είναι η Ευρωπαϊκή Ημέρα για τα Θύματα της Τρομοκρατίας, ώστε κανείς να μην ξεχάσει αυτή την τραγωδία και άλλες που διαπράχθηκαν σε ευρωπαϊκό έδαφος.