Οι κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο έφτασαν σε ένα κρίσιμο σημείο αυτή την εβδομάδα, με την Ελβετία να γίνεται η πρώτη μεγάλη οικονομία που μείωσε τα επιτόκια, και την Τράπεζα της Ιαπωνίας να αυξάνει τα επιτόκια για πρώτη φορά σε 17 χρόνια.
Παράλληλα, οι αγορές εξακολουθούν να προσπαθούν να εκτιμήσουν πότε οι περισσότερες από τις κεντρικές τράπεζες με τη μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο θα αρχίσουν να χαλαρώνουν τις αυστηρές κατευθύνσεις νομισματικής πολιτικής που έχουν υιοθετήσει τα τελευταία δύο χρόνια σε μια προσπάθεια να δαμάσουν τον υψηλό πληθωρισμό.
Αναλυτικά τι συνέβη στις μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες την περασμένη εβδομάδα:
Τράπεζα της Ιαπωνίας
Η Τράπεζα της Ιαπωνίας διατήρησε αρνητικά τα επιτόκιά της για 17 χρόνια, προκειμένου να στηρίξει τη στάσιμη οικονομία της χώρας και να δώσει τέλος στον παρατεταμένο αποπληθωρισμό. Αυτό το πείραμα, σε συνδυασμό με τις αντισυμβατικές πολιτικές ελέγχου της καμπύλης αποδόσεων και ποιοτικής και ποσοτικής χαλάρωσης, έλαβε όμως τέλος την περασμένη Τρίτη (19/3).
Η Ιαπωνία αναμένει αύξηση των μισθών μετά τις συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις μεταξύ των συνδικαλισμένων εργαζομένων και της Japan Inc, η οποία αναφέρεται στο εξαιρετικά συγκεντρωτικό οικονομικό σύστημα της χώρας. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της BOJ αναμένουν ότι αυτοί οι υψηλότεροι μισθοί θα τροφοδοτήσουν την εγχώρια ζήτηση και, με τη σειρά τους, θα αυξήσουν περαιτέρω τον πληθωρισμό.
Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ
Η Federal Reserve διατήρησε την Τετάρτη τα επιτόκια διατήρησε την Τετάρτη (20/3) τα επιτόκια σταθερά σε ένα εύρος μεταξύ 5,25%-5,5% όπως αναμενόταν και επανέλαβε την καθοδήγησή της για τρεις μειώσεις επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης καθ ‘όλη τη διάρκεια του τρέχοντος έτους.
Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης τιμολογούν με 70% πιθανότητες ότι η πρώτη μείωση θα γίνει στη συνεδρίαση της Fed στις 11-12 Ιουνίου, σύμφωνα με το εργαλείο FedWatch του Ομίλου CME.
Οι προσδοκίες δεν έχουν μεταβληθεί παρά τις προβλέψεις για ισχυρότερη ανάπτυξη, χαμηλότερη ανεργία και ελαφρώς υψηλότερο του αναμενόμενου δομικού πληθωρισμού, οι οποίες έχουν οδηγήσει σε ελαφρά αύξηση των μακροπρόθεσμων προβλέψεων της κεντρικής τράπεζας για τον πληθωρισμό.
Τράπεζα της Ελβετίας
Η Εθνική Τράπεζα της Ελβετίας εξέπληξε τις αγορές την Πέμπτη (21/3) μειώνοντας το βασικό της επιτόκιο κατά 25 μονάδες βάσης στο 1,5%, με την παρατήρηση ο πληθωρισμός είναι πλέον πιθανό να παραμείνει κάτω από το 2% στο άμεσο μέλλον.
Οι δείκτες γενικού και δομικού πληθωρισμού της Ελβετίας έχουν παραμείνει κάτω από αυτό το επίπεδο τους τελευταίους 8 μήνες, οπότε η κεντρική τράπεζα αναθεώρησε προς τα κάτω τις προβλέψεις της για τον πληθωρισμό στο 1,4% μέχρι το τέλος του έτους, στο 1,2% για το 2025 και στο 1,1% για το 2026.
Η SNB σημείωσε επίσης ότι η ισχύς του ελβετικού φράγκου μέτρησε πολύ στην απόφασή της να αρχίσει να μειώνει τα επιτόκια. «Στο βαθμό που ο πληθωρισμός πέφτει κάτω από το 2%, το επίμονα ισχυρό ελβετικό φράγκο ενέχει αποπληθωριστικούς κινδύνους για την ελβετική οικονομία», ανέφεραν σε σημείωμά τους την Παρασκευή οι αναλυτές στρατηγικής της BCA Research.
«Επιπλέον, ένα ισχυρό CHF μειώνει την ανταγωνιστικότητα των ελβετικών εξαγωγών. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα λαμβάνοντας υπόψη ότι η SNB υπογράμμισε την ασθενέστερη παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα ως τον κύριο κίνδυνο».
Τράπεζα της Αγγλίας
Η Τράπεζα της Αγγλίας διατήρησε επίσης σταθερά τα επιτόκιά της την περασμένη Πέμπτη στο 5,25%, αλλά πρόσφερε ένα σημαντικό μήνυμα, καθώς τα δύο μέλη της Επιτροπής Νομισματικής Πολιτικής απέρριψαν την πρόταση περί νέας αύξησης των επιτοκίων κατά 25 μονάδων βάσης, ενώ ένα μέλος ψήφισε υπέρ της μείωσης των επιτοκίων. Τελικά τα επιτόκια παρέμειναν αμετάβλητα με ψήφους 8 υπέρ έναντι 1 κατά.
Ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Αγγλίας Άντριου Μπέιλι ανέφερε ότι τα θεμελιώδη μεγέθη «κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση« για μείωση των επιτοκίων, με τον πληθωρισμό στο Ηνωμένο Βασίλειο να πέφτει ταχύτερα από το αναμενόμενο, την αγορά εργασίας να ψύχεται και την αύξηση των μισθών να επιβραδύνεται.
Tαυτόχρονα, η Deutsche Bank εμμένει στην έκκλησή της για περικοπή στην επόμενη συνεδρίαση της Τράπεζας στις 9 Μαΐου, αλλά «μόνο δίκαια», δεδομένων των ερωτηματικών σχετικά με την κλίμακα και το εύρος των αποδεικτικών στοιχείων που απαιτούνται. Ωστόσο, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης της αγοράς τιμολογούν μόνο 25% πιθανότητα για αυτό, με τους περισσότερους οικονομολόγους να χωρίζονται μεταξύ Ιουνίου και Αυγούστου.
ΕΚΤ
Σε ό,τι αφορά την ΕΚΤ ακόμα και η φειδωλή Κριστίν Λαγκάρντ έχει πια ουσιαστικά παραδεχθεί πως τον Ιούνιο θα υπάρξει σίγουρα μία μείωση των επιτοκίων.
Το ερώτημα είναι αν θα γίνει και δεύτερη πριν από τις διακοπές του Αυγούστου. Στην ΕΚΤ υπάρχουν δύο τάσεις. Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας είναι από αυτούς που υποστηρίζουν ότι πρέπει να υπάρξει και δεύτερη μείωση πριν από τις καλοκαιρινές διακοπές.
Οι πιθανότητες για να συμβεί αυτό είναι μοιρασμένες και σίγουρα θα παίξουν ρόλο οι διεθνείς γεωπολιτικές εξελίξεις και πώς θα κινηθεί τελικά ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη.