Οι υπουργοί Οικονομίας και Επιχειρήσεων της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Ιταλίας πρόκειται να παρουσιάσουν τη Δευτέρα (8 Απριλίου) σχέδια για έναν σαρωτικό νόμο «παντοδύναμο» για τη μείωση της γραφειοκρατίας και των κανονιστικών απαιτήσεων για τις επιχειρήσεις, ενισχύοντας το αίτημα των βιομηχάνων για μια ευρωπαϊκή βιομηχανική συμφωνία.
Ο Bruno Le Maire, υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών της Γαλλίας, θα συζητήσει μια αναθεώρηση «όλων των ευρωπαϊκών προτύπων» με τον υπουργό Οικονομίας της Γερμανίας Robert Habeck και τον υπουργό Επιχειρήσεων της Ιταλίας Adolfo Urso, σε μια συνάντηση στο Παρίσι τη Δευτέρα.
Η συνάντηση των υπουργών θα έχει ως σύνθημα την «ανταγωνιστικότητα, την παραγωγικότητα και τις πράσινες τεχνολογίες», δήλωσε εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομίας στο Euractiv, αλλά δεν θέλησε να δώσει λεπτομέρειες για το τι μπορεί να συμφωνηθεί.
«Η Ευρώπη πρέπει να είναι η ήπειρος της ευημερίας. Δεν πρέπει να είναι η ήπειρος της γραφειοκρατίας», δήλωσε ο Le Maire στους δημοσιογράφους σε ενημέρωση την Πέμπτη (4 Απριλίου), προσθέτοντας ότι το μπλοκ των 27 χωρών «πρέπει […] να απλοποιήσει δραστικά τους ευρωπαϊκούς κανόνες και τα πρότυπα».
«Θα προτείνω μια συνολική οδηγία για την επανεξέταση όλων των ευρωπαϊκών προτύπων με σκοπό την απλούστευση, τον εξορθολογισμό ή την κατάργησή τους», δήλωσε ο Le Maire.
Το γραφείο του Γάλλου υπουργού δήλωσε ότι την αίσθηση του επείγοντος του Le Maire συμμερίζονται «απόλυτα» οι ομόλογοί του.
Ένας νόμος «omnibus» περιγράφει ένα μέτρο που μπορεί να τροποποιήσει πολλούς άλλους κανονισμούς, συνδυάζοντας πολλαπλά θέματα. Η τελευταία «Οmnibus οδηγία» που εξέδωσε η ΕΕ το 2019 αφορούσε τα δικαιώματα των καταναλωτών, αλλάζοντας τέσσερις οδηγίες που αφορούσαν τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και τη διαφάνεια των τιμών.
Με επίκεντρο τις νομοθετικές οδούς για τον περιορισμό των απαιτήσεων προς τις επιχειρήσεις, η συνεδρίαση της Δευτέρας φαίνεται έτοιμη να ευθυγραμμίσει ορισμένες βασικές προτεραιότητες για την επόμενη θητεία της ΕΕ με τις εκκλήσεις που διατυπώθηκαν τον Φεβρουάριο από κορυφαίους βιομηχάνους της ΕΕ, βιομηχανικές ενώσεις και συνδικάτα του μεταποιητικού τομέα στο πλαίσιο της λεγόμενης δήλωσης της Αμβέρσας.
Η διακήρυξη της βιομηχανίας εισήγαγε επίσημα το αίτημα για μια «ευρωπαϊκή βιομηχανική συμφωνία» που θα συμπληρώνει την Πράσινη Συμφωνία του μπλοκ και ζήτησε μια «συνολική» πρόταση που θα είναι «το πρώτο νομοθετικό κείμενο που θα υποβληθεί στον επόμενο θεσμικό κύκλο της ΕΕ».
Ένας τέτοιος νόμος θα πρέπει να «λαμβάνει διορθωτικά μέτρα για όλους τους σχετικούς υφιστάμενους κανονισμούς της ΕΕ», ανέφερε, ακολουθώντας τον στόχο να «εξαλειφθούν η κανονιστική ασυνέπεια, οι αντικρουόμενοι στόχοι […] και η υπερβολική αναφορά».
Το μανιφέστο της Αμβέρσας κάλεσε επίσης την επόμενη Επιτροπή να «εγκαταστήσει έναν πρώτο αντιπρόεδρο» υπεύθυνο για την εφαρμογή και την ευθυγράμμιση των στόχων της βιομηχανικής συμφωνίας, σε όλες τις μονάδες και τις νομοθεσίες του εκτελεστικού οργάνου της ΕΕ.
Η ΜΚΟ φοβάται ευρύτερη ατζέντα απορρύθμισης
Η χρονική συγκυρία της συνάντησης της Δευτέρας δεν είναι τυχαία, καθώς οι ευρωβουλευτές αναμένουν την επόμενη εβδομάδα μια έκθεση υψηλού επιπέδου για την ενίσχυση της ενιαίας αγοράς από τον πρώην πρωθυπουργό της Ιταλίας Enrico Letta – η οποία θα ενημερώσει τις συζητήσεις μεταξύ των ηγετών του μπλοκ στην ειδική σύνοδο κορυφής τους στις 17 Απριλίου.
Το μπλοκ έχει εναποθέσει υψηλές προσδοκίες τόσο στην έκθεση του Letta όσο και σε μια ξεχωριστή δέσμη συστάσεων για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας που αναμένεται να περιγράψει ο πρώην πρόεδρος της ΕΚΤ Mario Draghi τον Ιούνιο.
Ωστόσο, οι ΜΚΟ προειδοποιούν για τον κίνδυνο αποδυνάμωσης των ρυθμιστικών προτύπων – ιδίως φοβούμενες ότι ένας συλλογικός νόμος θα μπορούσε να αποτελέσει μέρος μιας ευρύτερης ατζέντας απορρύθμισης.
«Μια πρόταση Omnibus, όπως αναφέρεται στη δήλωση της Αμβέρσας, θα σήμαινε μια συντόμευση για τη βιομηχανία, ώστε η ανταγωνιστικότητα να αποτελέσει υψηλότερη προτεραιότητα στη νομοθεσία της ΕΕ», δήλωσε στο Euractiv η Nina Holland, ερευνήτρια στο Corporate Europe Observatory.
Τέτοια αιτήματα θα μπορούσαν να αποτελέσουν έκκληση για “αποδυνάμωση ενός δυνητικά μακρύ καταλόγου κοινωνικής και περιβαλλοντικής νομοθεσίας που, όπως ισχυρίζονται, βλάπτει την ανταγωνιστικότητά τους”, δήλωσε η Holland.
Ωστόσο, ο Marco Mensink, γενικός διευθυντής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χημικής Βιομηχανίας (CEFIC), το οποίο συντόνισε τη Διακήρυξη της Αμβέρσας, δήλωσε στο Euractiv ότι «δεν πρόκειται καθόλου για μια ατζέντα απορρύθμισης», αλλά μάλλον για «μια στρατηγική εφαρμογής της Πράσινης Συμφωνίας».
Κατά την άποψή του, η Επιτροπή θα πρέπει να συγκεντρώσει έναν κατάλογο με τα «πρακτικά εμπόδια» που συναντούν οι εταιρείες όταν θέλουν να επενδύσουν σε πράσινες τεχνολογίες, ώστε «να αποκτήσουν μια γενική εικόνα για το πώς μπορούν να ενσωματώσουν καλύτερα τις διάφορες πολιτικές και νόμους και/ή να εξαλείψουν αυτά τα εμπόδια».
«Το omnibus δεν είναι εργαλείο για την αλλαγή των στόχων που έχουν τεθεί στους νόμους. Δεν υπάρχει για να αλλάξει την πολιτική», δήλωσε.
«Αλλά αν θέλετε να εφαρμόσετε την Πράσινη Συμφωνία στον ελάχιστο χρόνο που σας απομένει, πρέπει να διασφαλίσετε ότι οι κανονισμοί είναι λιτοί και συνεκτικοί […] και ότι αυτά τα εμπόδια, τα οποία δεν μπορείτε όλοι να προβλέψετε, αφαιρούνται», δήλωσε ο Mensink.
Το έγγραφο της Αμβέρσας είχε προειδοποιήσει ότι, για να θεσπιστεί μια νομοθεσία που θα ενισχύσει αποτελεσματικά τα επενδυτικά κίνητρα στις καθαρές τεχνολογίες – οι νομοθέτες πρέπει να αποφύγουν «ότι οι στόχοι της πολιτικής Green Deal ακολουθούνται από κανονιστικές και λεπτομερείς εκτελεστικές ρυθμίσεις».
Ανησυχίες για την ανταγωνιστικότητα
Η συνάντηση πραγματοποιείται επίσης σε μια εποχή που οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις εντείνουν τις προειδοποιήσεις τους για βιομηχανική ύφεση, καθώς η Ευρώπη αναπτύσσεται πολύ πιο αργά από τους παγκόσμιους ανταγωνιστές της τα τελευταία χρόνια – μια υστέρηση που οι επιχειρήσεις αποδίδουν στις υψηλές τιμές της ενέργειας και, σύμφωνα με την BusinessEurope, σε ένα «τσουνάμι» νέων νόμων που, όπως λένε, υιοθετήθηκαν στις Βρυξέλλες κατά τη διάρκεια του τρέχοντος νομοθετικού κύκλου.
Σε ένα κοινό έγγραφο για τη μείωση της γραφειοκρατίας που παρουσίασαν τον Οκτώβριο τα υπουργεία Οικονομίας της Γερμανίας και της Γαλλίας, οι δύο χώρες είχαν θέσει τις βάσεις για μια ευρύτερη ώθηση στην ανταγωνιστικότητα του μπλοκ.
Ειδικότερα, στο έγγραφο τονίζεται ότι δεν σκοπεύουν να μειώσουν τις «πολιτικές φιλοδοξίες και τα σχετικά πρότυπα» του μπλοκ, αλλά αντίθετα επικεντρώνονται στη μείωση του ρυθμιστικού φόρτου και των εμποδίων για τις επιχειρήσεις.
«Ωστόσο, πρέπει να καταργήσουμε κάθε κανόνα όπου το ανασταλτικό αποτέλεσμα υπερτερεί του κοινωνικού οφέλους», ανέφερε
Το έγγραφο κάλεσε επίσης την Επιτροπή να καθορίσει ένα «φιλόδοξο σχέδιο δράσης για τη μείωση της γραφειοκρατίας» που θα πρέπει να επιτρέψει στα κράτη μέλη να αναλάβουν ηγετικό ρόλο στη μείωση της γραφειοκρατίας.
Τον Μάρτιο του περασμένου έτους και αργότερα στην ομιλία της για την κατάσταση της Ένωσης τον Σεπτέμβριο, η πρόεδρος της Επιτροπής Ursula Von der Leyen δεσμεύτηκε να μειώσει τις υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων για τις εταιρείες κατά 25% – η οποία ακολουθήθηκε από πιο λεπτομερή μέτρα στο πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής για το 2024, που δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο.
Σε αυτό,η Κομισιόν δήλωσε ότι προωθεί μέτρα για τον εξορθολογισμό των διοικητικών απαιτήσεων. Για παράδειγμα, «την ενοποίηση των επικαλυπτόμενων υποχρεώσεων [και] τη μείωση του αριθμού των ενδιαφερόμενων επιχειρήσεων».
Μεταξύ των νομοθετικών φακέλων που θεωρήθηκε ότι θα επωφεληθούν από αναθεωρήσεις και αναβολές προθεσμιών, η Επιτροπή ανέφερε την οδηγία για την υποβολή εκθέσεων εταιρικής βιωσιμότητας, τη λογιστική οδηγία και τον κανονισμό για τους δείκτες αναφοράς.