Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει κατηγορηθεί ότι «βοηθά τη Ρωσία να πληρώσει για τον πόλεμό της στην Ουκρανία» συνεχίζοντας να εισάγει ποσότητες ρεκόρ διυλισμένου πετρελαίου από χώρες που επεξεργάζονται ορυκτά καύσιμα του Κρεμλίνου, σημειώνει σε σχετικό άρθρο του ο Guardian, ο οποίος παρουσιάζει και μια σειρά από κυβερνητικά στοιχεία που αναλύθηκαν από τον περιβαλλοντικό ιστότοπο ειδήσεων Desmog.
Όπως προκύπτει από την ανάλυση, οι εισαγωγές διυλισμένου πετρελαίου από την Ινδία, την Κίνα και την Τουρκία ανήλθαν σε 2,2 δισ. λίρες το 2023, μια αξία που αντιστοιχεί στο ρεκόρ του προηγούμενο έτους (2022), και κατά 434,2 εκατ. λίρες αυξημένη από τα επίπεδα του 2021.
Η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής αργού πετρελαίου στην Ινδία και την Κίνα, ενώ η Τουρκία έχει γίνει ένας από τους μεγαλύτερους εισαγωγείς ρωσικού πετρελαίου από τότε που το Κρεμλίνο ξεκίνησε την εισβολή του στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.
Σημειώνεται ότι το τελευταίο διάστημα η Ρωσία στοχεύει ολοένα και περισσότερο την ενεργειακή υποδομή της Ουκρανίας, με μόνο μερικές μεγάλες μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας να μην έχουν υποστεί ακόμη ζημιές ή να έχουν καταστραφεί.
Σε απάντηση στην εισβολή του 2022, οι σύμμαχοι της Ουκρανίας δεσμεύτηκαν να αποεπενδύσουν από το ρωσικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Το ΗΒ απαγόρευσε επίσημα τις εισαγωγές ρωσικών προϊόντων πετρελαίου από τις 5 Δεκεμβρίου 2022. Ωστόσο, ένα κενό στη νομοθεσία επέτρεψε στο ρωσικό πετρέλαιο να συνεχίσει να ρέει προς τη χώρα.
Εφόσον το ρωσικό πετρέλαιο διυλίζεται σε άλλη χώρα, δεν θεωρείται πλέον ότι προέρχεται από τη Ρωσία, με αποτέλεσμα να παρακάμπτει τις όποιες απαγορεύσεις στη διακίνησή του. Ως αποτέλεσμα, το ρωσικό πετρέλαιο πωλείται σε συμμαχικές χώρες για επεξεργασία πριν εξαχθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Η ΜΚΟ Global Witness χαρακτήρισε αυτή τη διαδικασία «ξέπλυμα» που υπονομεύει την αντίσταση της Ουκρανίας στη Ρωσία.
Πελάτης Κίνας και Ινδίας
Η αξία του διυλισμένου πετρελαίου που εξάγεται από την Ινδία στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει αυξηθεί δραματικά από την εισβολή της Ρωσίας το 2022. Το 2021, το Ηνωμένο Βασίλειο εισήγαγε διυλισμένο πετρέλαιο αξίας 402,2 εκατομμυρίων λιρών από τη χώρα, το οποίο αυξήθηκε σε 1,82 δισεκατομμύρια λίρες το 2022 και διαμορφώθηκε σε 1,5 δισεκατομμύρια λίρες το 2023.
Οι εισαγωγές διυλισμένου πετρελαίου από την Κίνα έχουν αυξηθεί περισσότερο από 20 φορές από το 2021 – από 30,2 εκατομμύρια λίρες τη χρονιά αυτή, σε 395,1 εκατομμύρια λίρες το 2022 και 663,9 εκατομμύρια λίρες το 2023. Η αξία των εισαγωγών διυλισμένου πετρελαίου από την Τουρκία, εν τω μεταξύ, έχει αυξηθεί από μόλις 1,8 εκατομμύρια λιρών το 2021 σε 60,3 εκατομμύρια λιρών το 2023.
Η Λέλα Στάνλεϊ, ανώτερη ερευνήτρια στο Global Witness, είπε: «Εκατομμύρια βαρέλια καυσίμων που παράγονται από ρωσικό πετρέλαιο συνεχίζουν να ρέουν στο Ηνωμένο Βασίλειο. Μόνο πέρυσι, αυτό το εμπόριο άξιζε πάνω από 100 εκατομμύρια λίρες για το Κρεμλίνο. Μην κάνετε λάθος: έως ότου η κυβέρνηση κλείσει αυτό το παραθυράκι, η Βρετανία βοηθά τη Ρωσία να πληρώσει για τον πόλεμο στην Ουκρανία.
«Τα καλά νέα? Μπορούμε να το διορθώσουμε αυτό. Το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να δράσει τώρα για να απαγορεύσει την εισαγωγή καυσίμων από ρωσικό πετρέλαιο και να δείξει ότι η υποστήριξή του προς την Ουκρανία είναι ειλικρινής».
Η Global Witness υπολόγισε ότι καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023, περίπου 5,2 εκατομμύρια βαρέλια διυλισμένων προϊόντων πετρελαίου που παράγονται από ρωσικό αργό πετρέλαιο εισήχθησαν στο Ηνωμένο Βασίλειο, με τα καύσιμα για τζετ να αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο μέρος των εισαγωγών (4,6 εκατομμύρια βαρέλια). Έχει υπολογιστεί ότι καύσιμο που συνδέεται με τη Ρωσία έχει χρησιμοποιηθεί σε μία στις 20 πτήσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Τα αρχεία της βρετανικής κυβέρνησης δείχνουν ότι οι άμεσες εισαγωγές πετρελαίου από τη Ρωσία μειώθηκαν από 1,5 δισεκατομμύρια λίρες το πρώτο τρίμηνο του 2022 σε μηδέν το επόμενο έτος.
Αύξηση εισαγωγών από «πετρο-κράτη»
Αυτό οδήγησε σε αύξηση των εισαγωγών ορυκτών καυσίμων από αυταρχικά κράτη που διαθέτουν πετρέλαιο. Το Ηνωμένο Βασίλειο δαπάνησε 19,3 δισεκατομμύρια λίρες σε εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου από την Αλγερία, το Μπαχρέιν, το Κουβέιτ, τη Λιβύη, το Κατάρ, τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έως τον Μάρτιο του 2023 – μια αύξηση 60% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Εκτός από την προμήθεια ορυκτών καυσίμων από τις πιο πάνω χώρες, το Ηνωμένο Βασίλειο και η ΕΕ αγοράζουν διυλισμένο ρωσικό πετρέλαιο μέσω της Ινδίας, της Κίνας και της Τουρκίας.
Η Global Witness διαπίστωσε ότι η ΕΕ εισήγαγε 130 εκατομμύρια βαρέλια από διυλιστήρια που επεξεργάζονται ρωσικό αργό πετρέλαιο, το 2023. Η οργάνωση εκτίμησε ότι αυτές οι αγορές πιθανότατα θα είχαν συνεισφέρει στο Κρεμλίνο 1,1 δισ. ευρώ σε φορολογικά έσοδα.
Η Ρωσία είναι πλέον ο μεγαλύτερος προμηθευτής αργού πετρελαίου της Κίνας, με τον όγκο του εμπορίου να έχει αυξηθεί κατά 24% το 2023 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.
Οι αγορές πετρελαίου και φυσικού αερίου από την Κίνα και την Ινδία συνέβαλαν στη σταθεροποίηση της ρωσικής οικονομίας, η οποία συρρικνώθηκε μόλις κατά 2,1% το 2022 – πολύ λιγότερο από το 12% που είχε προβλεφθεί.
Η Ινδία δεν είχε ποτέ θέμα με την αγορά ρωσικού πετρελαίου. Τον Νοέμβριο, ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας, Σουμπραχμανιάμ Τζαϊσανκάρ, είχε δηλώσει ότι η χώρα του πρέπει θα έπρεπε να έχει δεχθεί ευχαριστίες που «άμβλυνε τις αγορές πετρελαίου» αγοράζοντας και πουλώντας ρωσικό πετρέλαιο. «Κατά συνέπεια, διαχειριστήκαμε πραγματικά τον παγκόσμιο πληθωρισμό. Οπότε ο κόσμος πρέπει να λέει “ευχαριστώ”», είπε.
Η Ρωσία είναι ο κορυφαίος προμηθευτής πετρελαίου της Ινδίας, συνεισφέροντας το 40% των εισαγωγών πετρελαίου της. Η χώρα εισήγαγε 1,76 εκατομμύρια βαρέλια ρωσικού πετρελαίου την ημέρα κατά μέσο όρο από τον Απρίλιο έως τον Σεπτέμβριο του 2023, ποσότητα υπερδιπλάσια από το προηγούμενο έτος.