Ο επικεφαλής της ισπανικής διπλωματίας πρόκειται να συναντηθεί με τον ομόλογό του του Ηνωμένου Βασιλείου και τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Maroš Šefčovič στις Βρυξέλλες την Πέμπτη (16 Μαΐου) για να διευθετήσουν τις τελευταίες λεπτομέρειες της πολυαναμενόμενης συμφωνίας για το μελλοντικό καθεστώς του Γιβραλτάρ, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές της Μαδρίτης την Τετάρτη.
Πρόκειται για τη δεύτερη συνάντηση μεταξύ του José Manuel Albares, του David Cameron και του Šefčovič. Η τελευταία τους συνάντηση ήταν στις 12 Απριλίου, όπου δεν σημειώθηκε καμία πρόοδος προς την κατεύθυνση της επίτευξης μιας ισχυρής συμφωνίας, οκτώ χρόνια μετά το δημοψήφισμα για το Brexit.
Στόχος αυτής της νέας συνάντησης, ανέφεραν οι ίδιες πηγές που επικαλείται το ισπανικό πρακτορείο ειδήσεων, είναι «να σημειωθεί πρόοδος στις κύριες γραμμές μιας συμφωνίας που θα φέρει ευημερία, εμπιστοσύνη, ασφάλεια δικαίου και σταθερότητα στους πολίτες ολόκληρης της Πεδιάδας του Γιβραλτάρ (στην περιοχή Καντίθ/Ανδαλουσία)».
Οκτώ χρόνια μετά το δημοψήφισμα «εξόδου» στο Ηνωμένο Βασίλειο, στις 23 Ιουνίου 2016, και τέσσερα χρόνια μετά την επίσημη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ το 2020, τα τρία εμπλεκόμενα μέρη εξακολουθούν να διαπραγματεύονται το νομικό καθεστώς του Γιβραλτάρ.
Για τις ισπανικές αρχές, το Γιβραλτάρ είναι μια βρετανική αποικία σε ισπανικό έδαφος που πρέπει να επιστραφεί. Για το Λονδίνο, το Γιβραλτάρ είναι ένα βρετανικό υπερπόντιο έδαφος σημαντικής ιστορικής και στρατηγικής σημασίας, που παραχωρήθηκε το 1713, με έναν πληθυσμό που πιστεύει ακράδαντα ότι είναι Βρετανός.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, το Γιβραλτάρ είναι «μη αυτοδιοικούμενο έδαφος που εκκρεμεί η αποαποικιοποίηση», η οποία θα πρέπει να πραγματοποιηθεί μέσω διμερών διαπραγματεύσεων μεταξύ της Ισπανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, διαπραγματεύσεις που ο ΟΗΕ συνιστά συνεχώς από το 1965.
Το κύριο σημείο διαφωνίας εστιάζεται στη χρήση του αεροδρομίου του Γιβραλτάρ και στον τελωνειακό έλεγχο των συνόρων.
Η Ισπανία αποκαλύπτει μερικές λεπτομέρειες της συμφωνίας
Η μελλοντική συμφωνία μεταξύ της Ισπανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου εξετάζει την πιθανή κατάργηση του φράχτη που χωρίζει το Γιβραλτάρ από τον ισπανικό δήμο La Línea de la Concepción, στο Cádiz, διότι αυτό που επιδιώκεται είναι η «ελευθερία της μετακίνησης», τόνισαν διπλωματικές πηγές.
Περίπου 270.000 Ισπανοί ζουν στην Πεδιάδα του Γιβραλτάρ, με ένα μεγάλο ποσοστό από αυτούς -υπολογίζεται ότι είναι 15.000- να περνούν καθημερινά στο βρετανικό έδαφος για να εργαστούν. Το Γιβραλτάρ έχει περίπου 33.000 κατοίκους.
Υπό αυτή την έννοια, ο Albares νωρίτερα αυτή την εβδομάδα έδωσε κάποιες ενδείξεις για το περιεχόμενο της συμφωνίας που θα μπορούσε ίσως να ανακοινωθεί στις Βρυξέλλες την Πέμπτη.
Σε συνέντευξη που προβλήθηκε τη Δευτέρα (13 Μαΐου) από τον δημόσιο τηλεοπτικό σταθμό Canal Sur, ο υπουργός διαβεβαίωσε ότι το σύμφωνο με το Λονδίνο και τις Βρυξέλλες περιλαμβάνει την κατάργηση «του φράχτη, με (εγγυήσεις) ελεύθερης κυκλοφορίας ανθρώπων και εμπορευμάτων (στην Πεδιάδα του Γιβραλτάρ), που θα επιλύσει παρεξηγήσεις και προβλήματα συνύπαρξης», είπε.
Το σύμφωνο με το Ηνωμένο Βασίλειο προβλέπει επίσης την από κοινού χρήση του αεροδρομίου του Γιβραλτάρ από την Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Ωστόσο, «από πίστη» προς τους διαπραγματευτές, ο Albares δήλωσε ότι δεν μπορεί να αποκαλύψει περισσότερες λεπτομέρειες, «για να μην χαλάσει η διαπραγμάτευση».
Είπε πάντως ότι «οι πτήσεις από τη Μαδρίτη και τη Βαρκελώνη θα μπορούν να χρησιμοποιούν το αεροδρόμιο του Γιβραλτάρ, όπως συνέβαινε από το 2006 έως το 2011».
Όσον αφορά τη μακροχρόνια αξίωση της Ισπανίας για κυριαρχία επί του Γιβραλτάρ, η συμφωνία δεν θα το εξετάσει, αν και το σύμφωνο δεν θα υποχωρήσει ούτε σε αυτό, και «η ισπανική θέση της διεκδίκησης κυριαρχίας δεν θα αλλάξει, θέλω να το καταστήσω αυτό πολύ σαφές», δήλωσε ο Albares στο Canal Sur.