Το κυβερνών Εργατικό Κόμμα της Μάλτας (PL, S&D) πρέπει να συμβιβαστεί με τον αποδεκατισμό της υπερπλειοψηφίας του που διήρκεσε πάνω από μια δεκαετία, ενώ η υποψήφια ευρωβουλευτής του Εθνικιστικού Κόμματος (PN, ΕΛΚ) και νυν πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα γράφει ιστορία.
Ενώ τα αποτελέσματα των εκλογών της Μάλτας για την ΕΕ και τα τοπικά συμβούλια έβγαιναν με το σταγονόμετρο την Κυριακή, κατέστη γρήγορα σαφές ότι το PL ήταν έτοιμο για μια έκπληξη. Παρά το ότι ήταν συνολικά οι νικητές της ψηφοφορίας με 45,3% έναντι 42% του PN, είδαν μια σημαντική μείωση στο προβάδισμά τους από 42.000 ψήφους το 2019 σε μόλις 8.454 ψήφους αυτή τη φορά.
Είναι επίσης η πρώτη φορά εδώ και μια δεκαετία που το PL έλαβε λιγότερο από το 50% της συνολικής ψήφου, ενώ η συμμετοχή παρέμεινε στα ίδια επίπεδα με το 2019, περίπου στο 73%.
Τα αποτελέσματα σημαίνουν ότι το PL θα πρέπει να εγκαταλείψει μία από τις τέσσερις έδρες του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και να την παραχωρήσει στο PN αποκαθιστώντας την ισορροπία τριών-τριών στην αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της Μάλτας.
«Η απόφασή σας μας έστειλε ένα μήνυμα εμπιστοσύνης, αλλά και άλλα μηνύματα που κατανοήσαμε καλά», δήλωσε ο πρωθυπουργός Ρόμπερτ Αμπέλα στη συγκέντρωση το απόγευμα της Κυριακής.
«Θα απαντήσουμε σε αυτό το μήνυμα, χωρίς κόπο, με ένα ξεκάθαρο μήνυμα που φέρει την ταπεινότητά μας, ότι θα εξακολουθήσουμε να ακούμε τον παλμό της κοινωνίας και θα λαμβάνουμε υπόψιν τις ανάγκες σας», πρόσθεσε.
«Ενώ άλλοι πανηγυρίζουν μια ήττα», είπε αναφερόμενος στο PN, «εγώ είμαι εδώ όχι για να πανηγυρίσω μια νίκη, αλλά για να σας πω ότι ακούω το μήνυμά σας με μεγάλη ταπεινότητα. Ο κόσμος θέλει μια καλύτερη εκδοχή των Εργατικών, του εαυτού μου πρώτα απ’ όλα. Από αύριο, η ομάδα μου θα σηκώσει τα μανίκια και θα εργαστεί καλύτερα προς το συμφέρον σας».
Το κυβερνών κόμμα έχει συγκλονιστεί από σκάνδαλα καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας του, η οποία έχει διακοπεί από το 2013. Μεταξύ αυτών ήταν η δολοφονία της δημοσιογράφου Δάφνη Καρουάνα Γκαλιζία, σκάνδαλα που αφορούσαν την τράπεζα Pilatus Bank, τα προγράμματα citizenship by investment, την Electrogas, τη γκρίζα λίστα της FATF και το συνεχιζόμενο σκάνδαλο Vitals Global Healthcare.
Για το τελευταίο απαγγέλθηκαν κατηγορίες κατά του πρώην πρωθυπουργού Τζόζεφ Μούσκατ, του πρώην υπουργού Υγείας Κόνραντ Μίτσι, του πρώην προσωπάρχη Κιθ Σκέμπρι και του αναπληρωτή πρωθυπουργού και υποψήφιου επιτρόπου Κρίστοφερ Φέρνεϊ, καθώς και άλλων στελεχών του κόμματος.
Όλοι όσοι κατηγορούνται αρνούνται τις κατηγορίες, αλλά τα τελευταία περιστατικά πιστεύεται ότι έπαιξαν μεγάλο ρόλο στην απώλεια της πλειοψηφίας του κόμματος.
Εν τω μεταξύ, η Μέτσολα πήρε το 80% των ψήφων του κόμματός της, το ένα τρίτο του συνόλου των ψήφων, γράφοντας εκλογική ιστορία στη Μάλτα. Έλαβε συνολικά 87.473 ψήφους, με τον ομόλογό της του PL, τον νυν ευρωβουλευτή Αλεξάντερ Σαλίμπα, να συγκεντρώνει 63.899 ψήφους. Άλλοι ευρωβουλευτές που εξελέγησαν είναι ο εν ενεργεία Νταβίντ Κασά (PN), ο Πίτερ Άγκιους (PN), ο Τόμας Μπατζάντα (PL) και ο Ντανιέλ Άταρντ (PL).
Ο ανεξάρτητος υποψήφιος Άρνολντ Κασσόλα ήταν δυνητικά υποψήφιος για να πάρει μία έδρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, κάτι που έγινε για πρώτη φορά στην ιστορία της Μάλτας. Όμως, τελικά δεν κατάφερε να πάρει τη θέση, παρά το γεγονός ότι έλαβε το 4,9% των ψήφων λόγω του συστήματος ενιαίας μεταβιβάσιμης ψήφου της Μάλτας.
Το Imperium Europe,μια σκληροδεξιά νεοφασιστική ομάδα της οποίας ο ηγέτης έχει καταδικαστεί για υποκίνηση φυλετικού μίσους, ανατρέποντας τις προβλέψεις που το ήθελαν τρίτο στη Μάλτα κατέλαβε τελικά την τέταρτη θέση με ποσοστό 2,6% των ψήφων.
Ο ηγέτης του PN Μπέρναρντ Γκρετς δήλωσε: «Οι άνθρωποι συνειδητοποιούν ότι η κυβέρνηση τους προσέχει μόνο όταν οι εκλογές είναι προ των πυλών. Δεν είναι οι δημόσιες σχέσεις που βελτιώνουν τη ζωή των ανθρώπων, αλλά η γνήσια αγάπη για τη χώρα μας και τους ανθρώπους της».
«Δεν είμαι εδώ για να μιλήσω για αριθμούς. Είμαι εδώ για να μιλήσω για τις ζωές των ανθρώπων. Το PN θα δώσει στη χώρα μια ισχυρή οικονομία, εκπαίδευση, υγειονομική περίθαλψη και καλή διακυβέρνηση. Προσφέρουμε ελπίδα για μια καλύτερη χώρα. Είμαστε εδώ για εσάς», δήλωσε ο Γκρετς, προσβλέποντας στις επόμενες γενικές εκλογές του 2026.