Παρόλο που η υποστήριξη της Ιταλίδας πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι μπορεί να μην είναι πλέον απαραίτητη, καθώς έχει σχηματιστεί μια σαφής φιλοευρωπαϊκή πλειοψηφία που είναι πιθανό να στηρίξει την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν (ΕΛΚ) για μια δεύτερη θητεία ως πρόεδρος της Κομισιόν, οι ειδικοί λένε ότι η Μελόνι θα μπορούσε ακόμη να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο για το ΕΛΚ στον καθορισμό των θέσεών του.
Πριν από τις εκλογές, υπήρχαν πολλές εικασίες σχετικά με τον πιθανό ρόλο της Μελόνι ως καταλυτικό παράγοντα στην επόμενη ευρωπαϊκή πλειοψηφία, καθώς την φλέρταραν τόσο η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν όσο και η επικεφαλής του γαλλικού Rassemblement National Μαρίν Λεπέν.
Τώρα, μετά τις εκλογές, μια μεγαλύτερη φιλοευρωπαϊκή πλειοψηφία των Πρασίνων, των S&D, του ΕΛΚ και του Renew φαίνεται πολύ πιθανό να υποστηρίξει τη φον ντερ Λάιεν, περιστέλλοντας ενδεχομένως την επιρροή της Μελόνι, παρά το γεγονός ότι βγήκε από αυτές τις εκλογές με την «ισχυρότερη κυβέρνηση όλων», όπως δήλωσε η ίδια η Ιταλίδα πρωθυπουργός τη Δευτέρα.
Αλλά τόσο η Μελόνι όσο και η φον ντερ Λάιεν κρατούν τα χαρτιά τους κλειστά ακόμα.
Τη Δευτέρα, η Μελόνι δήλωσε ότι είναι «πολύ νωρίς για να δώσουμε απάντηση» σχετικά με τον σχηματισμό πλειοψηφίας και την πιθανή υποστήριξή τους για τη δεύτερη θητεία της φον ντερ Λάιεν, ενώ η φον ντερ Λάιεν έχει δηλώσει ότι θα διαβουλευτεί πρώτα με τις «μεγάλες ευρωπαϊκές οικογένειες» που έχουν «συνεργαστεί καλά» με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), αφήνοντας παράλληλα «ανοιχτές πόρτες» για άλλες επαφές.
«Νομίζω ότι η Μελόνι μπορεί ακόμη να είναι καταλυτικός παράγοντας, επειδή το ΕΛΚ πιθανότατα δεν εμπιστεύεται πλήρως τους Πράσινους ή τους Σοσιαλιστές», δήλωσε στο Euractiv Ιταλίας ο Λορέντζο Καστελάνι, πολιτικός αναλυτής στο Πανεπιστήμιο LUISS Guido Carli.
Ο Καστελάνι σημειώνει ότι η φον ντερ Λάιεν κινδυνεύει να αντιμετωπίσει αντιδράσεις όχι μόνο από το S&D και τους Πράσινους, αλλά και από παρατάξεις εντός του ίδιου του ΕΛΚ, καθιστώντας πιθανό ότι θα αναζητήσει υποστήριξη από τη δεξιά, με βασικό συνομιλητή την Μελόνι.
Σύμφωνα με τον Καστελάνι, οι ψήφοι της Μελόνι θα μπορούσαν να είναι κρίσιμες για την εξασφάλιση της εκλογής προέδρου προερχόμενου από το ΕΛΚ, είτε πρόκειται για τη φον ντερ Λάιεν είτε για κάποιον άλλον.
«Η Μελόνι μπορεί να είναι πρόθυμη να ψηφίσει έναν πρόεδρο του ΕΛΚ για να εξασφαλίσει σε αντάλλαγμα έναν ισχυρότερο ρόλο επιτρόπου», πρόσθεσε.
Ο Καστελάνι προβλέπει επίσης μεταβλητές πλειοψηφίες στο επόμενο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με την απερχόμενη πλειοψηφία υπέρ της Ούρσουλα να χρειάζεται μερικές φορές την υποστήριξη των Συντηρητικών.
Σύμφωνα με τον Καστελάνι, η Μελόνι έχει σταθερό έλεγχο στο ΕΛΚ: «Σκεφτείτε μόνο τι έχει ήδη συμβεί σε ψηφοφορίες όπως η μετανάστευση ή οι περιβαλλοντικές πολιτικές, γι’ αυτό και είμαι επιφυλακτικός ότι οι Πράσινοι θα μπορούσαν να είναι μόνιμα σε αυτή την πλειοψηφία», δήλωσε.
Μιλώντας στο Euractiv Ιταλίας, ο Λίο Γκορέττι, επικεφαλής του προγράμματος εξωτερικής πολιτικής στο ιταλικό Ινστιτούτο Διεθνών Υποθέσεων (IAI), συμφωνεί, σημειώνοντας ότι υπάρχει ήδη σύγκλιση μεταξύ του ΕΛΚ, του ECR και εν μέρει του ID σε θέματα όπως το Green Deal, το οποίο πιστεύει ότι θα αποτελέσει «σημαντική πολιτική οριοθέτηση στην επόμενη ευρωπαϊκή νομοθετική περίοδο».
Ο Goretti βλέπει επίσης σύγκλιση στην εξωτερίκευση της διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών και της άμυνας.
Υποστηρίζει ότι η Μελόνι παραμένει καθοριστικός παράγοντας όχι λόγω «της δυνητικής εναλλασσόμενης ψήφου της στο κοινοβούλιο», αλλά λόγω «του ρόλου της στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ως επικεφαλής μιας μεγάλης χώρας με σταθερή εντολή, σε αντίθεση με τον (Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ) Μακρόν και τον (Γερμανό καγκελάριο Όλαφ) Σολτς».
Μια απίθανη υπερ-ομάδα
Ενώ η Μελόνι και η Λεπέν έχουν ζητήσει την ενοποίηση της ευρωπαϊκής Δεξιάς, ο Γκορέττι πιστεύει ότι αυτό είναι απίθανο, επειδή οι δύο διαφορετικές θέσεις τους «τους ωθούν σε διαφορετικές κατευθύνσεις».
Αυτό, όμως, θα μπορούσε να αλλάξει αν εκλεγεί η Λεπέν.
Ως πρωθυπουργός της Ιταλίας, η Μελόνι πρέπει να λάβει υπόψη της «ευρύτερα συμφέροντα πέρα από τους εκλογικούς στόχους του κόμματός της. Αυτός ο πραγματισμός την έχει οδηγήσει στην υιοθέτηση μιας συνεργατικής στάσης απέναντι στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αναγνωρίζοντας την ανάγκη να προωθηθεί η συνολική ατζέντα της Ιταλίας, η οποία απαιτεί δέσμευση με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα».
Αντίθετα, η Λεπέν, που εξακολουθεί να βρίσκεται στην αντιπολίτευση, έχει την πολυτέλεια να υιοθετήσει μια πιο συγκρουσιακή στάση, «απορρίπτοντας ανοιχτά μια δεύτερη θητεία για τη φον ντερ Λάιεν για να αποστασιοποιηθεί από το ευρωπαϊκό κατεστημένο».
Ο Γκορέττι εννοείς πως αν η Λεπέν ήταν πρόεδρος της Γαλλίας, πιθανότατα θα υιοθετούσε μια πιο ρεαλιστική προσέγγιση παρόμοια με αυτή της Μελόνι.