Ο νέος Γάλλος πρωθυπουργός Μισέλ Μπαρνιέ επανέλαβε την αντίθεση της Γαλλίας στη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου ΕΕ-Mercosur και επιβεβαίωσε ότι θέλει να επιδιώξει μια «μειοψηφία αποκλεισμού», σύμφωνα με πληροφορίες του Euractiv, διαψεύδοντας τις ελπίδες για την οριστικοποίηση της συμφωνίας κατά την προσεχή σύνοδο κορυφής της G20 στη Βραζιλία.
Παρά τα δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης που ήλπιζαν την ολοκλήρωση της συμφωνίας μέχρι τη σύνοδο κορυφής της G20 στη Βραζιλία στις 18 Νοεμβρίου, η Γαλλία και ο νέος πρωθυπουργός της, Μισέλ Μπαρνιέ, συνεχίζουν να είναι αντίθετοι σε αυτήν, τουλάχιστον στην τρέχουσα μορφή της.
Οι συνομιλίες για τη Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου Mercosur ξεκίνησαν μεταξύ της ΕΕ και των χωρών Mercosur της Αργεντινής, της Βραζιλίας, της Παραγουάης και της Ουρουγουάης το 1999, ενώ συμφωνήθηκε επί της αρχής το 2019, αλλά έκτοτε δεν επικυρώθηκε. Η συμφωνία, αφορά πληθυσμό άνω των 780 εκατομμυρίων ανθρώπων και ουσιαστικά θα καταργούσε περίπου το 93% των δασμών της ΕΕ, σηματοδοτώντας τη μεγαλύτερη εμπορική συμφωνία της ΕΕ μέχρι σήμερα στο κομμάτι της μείωσης των δασμών.
Μπαρνιέ και Μακρόν «είναι υπέρ της εξεύρεσης μιας μειοψηφίας αποκλεισμού για να εμποδίσουν την υπογραφή της συνθήκης», δήλωσε στο Euractiv ο φιλελεύθερος βουλευτής του MoDem Πασκάλ Λεκάμ (Renew), ο οποίος ρώτησε απευθείας τον Μπαρνιέ για το θέμα την Τετάρτη (11 Σεπτεμβρίου).
Η εξεύρεση τρόπου για να μπλοκαριστεί η υπογραφή είναι «προτεραιότητα» για τον Μπαρνιέ, και είναι «πολύ προσκολλημένος στις κατοπτρικές ρήτρες», δήλωσε ο Λεκάμ σχετικά με τη μακροχρόνια κόκκινη γραμμή της Γαλλίας να διασφαλίσει ότι οι χώρες της Νότιας Αμερικής θα δεσμευτούν να εφαρμόζουν παρόμοιους κανόνες παραγωγής με τους Ευρωπαίους παραγωγούς.
Η συμφωνία είναι «διπλά κλειδωμένη», δήλωσε στο Euractiv ο βουλευτής της δεξιάς Les républicains Αντουάν Βερμορέλ-Μαρκές (ΕΛΚ), στενός συνεργάτης του Μπαρνιέ.
Με μια μειοψηφία αποκλεισμού, η διαπραγματευτική εντολή που δόθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκ μέρους των κρατών μελών θα μπορούσε να ανακληθεί, δήλωσε ο οικονομολόγος και συν-επικεφαλής της γαλλικής συλλογικότητας Stop CETA-Mercosurs, Μαξίμ Κομπ στο Euractiv.
Η πρόταση Μπαρνιέ για μια μειοψηφία αποκλεισμού «αποτελεί εξέλιξη της θέσης της Γαλλίας, καθώς ο Μακρόν δεν την έχει εκφράσει ποτέ με αυτόν τον τρόπο», πρόσθεσε ο Κομπ.
20 χρόνια αποκλεισμών
Η Γαλλία είχε μπλοκάρει στο παρελθόν τη συμφωνία σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την πολιτική αποψίλωσης των δασών του τότε προέδρου της Βραζιλίας Ζαΐρ Μπολσονάρου και δεν είχε επανεκτιμήσει το κόστος του αιτήματός της για κατοπτρικές ρήτρες μετά την εκλογή του σοσιαλιστή προέδρου Λούλα στα τέλη του 2022.
Τα πράγματα έχουν προχωρήσει, ωστόσο, καθώς η κυβέρνηση της Βραζιλίας ανέφερε «σημαντική πρόοδο» σε συναντήσεις με τους Ευρωπαίους ομολόγους της την περασμένη εβδομάδα και εξετάζει το ενδεχόμενο να ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις «πριν από το τέλος του έτους», ανέφερε το Reuters.
Από την πλευρά της ΕΕ, 11 χώρες, μεταξύ αυτών η Γερμανία και η Ισπανία, έστειλαν επιστολή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητώντας της να επιταχύνει τις συζητήσεις, αποκάλυψαν οι Financial Times στις 6 Σεπτεμβρίου.
Οι αντίπαλοι της συμφωνίας, με επικεφαλής τους Γάλλους αγρότες, έχουν έκτοτε ξεσηκωθεί, καλώντας τη γαλλική εκτελεστική εξουσία να αναλάβει δράση.
Η αδύναμη θέση της Γαλλίας
Τελικά, «το ερώτημα δεν είναι τόσο ποια είναι η θέση της γαλλικής εκτελεστικής εξουσίας, αλλά αν είναι ικανή να την προβάλει», δήλωσε στο Euractiv ο Λεκάμ, ο οποίος μάλιστα ξεκίνησε ένα κοινοβουλευτικό ψήφισμα κατά της συμφωνίας που τελικά υιοθέτησαν οι Γάλλοι νομοθέτες.
Ωστόσο, η διαπραγματευτική ισχύς της Γαλλίας στην ΕΕ και διεθνώς φαίνεται να έχει πληγεί από την πολιτική κρίση που ακολούθησε τις βουλευτικές εκλογές του Ιουλίου, αφού χρειάστηκαν 60 ημέρες για να διοριστεί τελικά ο δεξιός Μπαρνιέ.
«Τι πρόκειται να κάνει [ο Εμανουέλ Μακρόν] δεδομένης της αποδυναμωμένης κατάστασης στην οποία βρίσκεται;», ειρωνεύτηκε αξιωματούχος της ΕΕ που επικαλείται η Le Figaro.
Παρόλα αυτά, είναι πιθανό «η ΕΕ να μην προχωρήσει χωρίς [τη Γαλλία]», δήλωσε ο Βερμορέλ-Μαρκές, προσθέτοντας ότι ο Μπαρνιέ θα επιδιώξει να σχηματίσει μια «μειοψηφία αποκλεισμού».
Τι σημαίνει μειοψηφία αποκλεισμού;
Αν και μια μειοψηφία αποκλεισμού είναι δυνατή, οι κανόνες της ΕΕ σημαίνουν ότι η επικύρωση μιας συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών όπως η συμφωνία ΕΕ-Mercosur απαιτεί ομόφωνη ψήφο στο Συμβούλιο της ΕΕ και το πράσινο φως από τα εθνικά κοινοβούλια.
Στην πράξη, η Κομισιόν θα μπορούσε να διασπάσει τη συμφωνία για να απομονώσει το κεφάλαιο του εμπορίου (95% της συμφωνίας) έτσι ώστε να απαιτείται μόνο από το Ευρωκοινοβούλιο και το Συμβούλιο να την επικυρώσουν με ειδική πλειοψηφία – ένα σενάριο που μπορεί να μην εξελιχθεί υπέρ της συμφωνίας.
«Προς το παρόν, 11 χώρες έχουν ταχθεί σαφώς υπέρ της συμφωνίας, κάτι που είναι ταυτόχρονα πολύ και λίγο, καθώς απέχουμε πολύ από την ειδική πλειοψηφία», εξήγησε ο Κομπ, αναφερόμενος στο ότι χρειάζονται 15 κράτη μέλη που εκπροσωπούν το 35% του πληθυσμού της ΕΕ για την επίτευξη της ειδικής πλειοψηφίας.
Αν η Γαλλία συνεχίσει να στέκεται εμπόδιο, όπως ελπίζει ο Μπαρνιέ, είναι αμφίβολο αν θα επιτευχθεί συμφωνία στο G20 στα τέλη Νοεμβρίου, με κίνδυνο «διπλωματικής έκρηξης», προβλέπει ο Κομπ.
Σε κάθε περίπτωση, «δεν είναι ακόμη έτοιμη να ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις, «οι οποίες», δήλωσε ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο Euractiv.