Άμεσα από το ΥΠΕΝ προς ψήφιση η διάταξη για επιμερισμό κατά 50-50% ανάμεσα στις δύο χώρες των δαπανών που θα έχουν γίνει έως τότε, στο ενδεχόμενο το έργο να καθυστερήσει επ΄ αόριστον ή ματαιωθεί λόγω εξωγενών παραγόντων. Έγκαιρα το «πράσινο φως» από τον ΑΔΜΗΕ στη Nexans για την κατασκευή του καλωδίου, ώστε να μην ενεργοποιηθεί το οικονομικό «πέναλτι».
Διευθετούνται σταδιακά οι προβλέψεις του Πλαισίου Κατανόησης που υπέγραψαν Αθήνα και Λευκωσία την προηγούμενη Παρασκευή, 20 Σεπτεμβρίου, ώστε να αρθούν οι ρυθμιστικές και επενδυτικές αβεβαιότητες για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου.
Σε αυτό το πλαίσιο, σύμφωνα με πληροφορίες του -, άμεσα πρόκειται να κατατεθεί στη Βουλή από το ΥΠΕΝ ρύθμιση για τον ισόποσο επιμερισμό του γεωπολιτικού ρίσκου. Μάλιστα, με βάση τις ίδιες πληροφορίες, η κατάθεση ήταν πιθανό να γινόταν αργά χθες το βράδυ ή σήμερα το πρωί.
Υπενθυμίζεται ότι η συγκεκριμένη πρόβλεψη εισήχθη στη διακρατική συμφωνία έπειτα από ελληνική πρόταση, καθώς η Αθήνα αναγνώρισε πως σε αντίθετη περίπτωση η Κύπρος θα επωμιζόταν δυσανάλογο βάρος.
Όπως είναι γνωστό, η ανάκτηση του κόστους του έργου επιμερίζεται κατά 37% στους Έλληνες καταναλωτές και κατά 63% στους Κύπριους. Σε περίπτωση ωστόσο που η υλοποίηση της διασύνδεσης καθυστερήσει επ’ αόριστον ή ματαιωθεί λόγω εξωγενών παραγόντων (βλ. αντίδραση Τουρκίας), χωρίς υπαιτιότητα του φορέα υλοποίησης, τότε η ανάκτηση των δαπανών που θα έχουν γίνει έως τότε, θα κατανεμηθεί ισόποσα στις δύο χώρες.
Στην πράξη, αυτό σημαίνει πως σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, το ελληνικό κράτος θα αναλάβει την ανάκτηση ενός επιπλέον 13% των δαπανών, κάτι που η κυβέρνηση έκρινε πως θα πρέπει να υπερψηφιστεί από το Κοινοβούλιο. Επίσης, η κατάθεση στη Βουλή στέλνει ένα ξεκάθαρο πολιτικό «σήμα» ότι η ελληνική πλευρά δίνει λίγες πιθανότητες να γίνει πραγματικότητα ένα τέτοιο σενάριο.
Έγκαιρα το «πράσινο φως» στη Nexans
Μετά την υπερψήφιση από την ελληνική Βουλή, η εν λόγω πρόβλεψη θα ενσωματωθεί στο ρυθμιστικό πλαίσιο που διέπει το έργο τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο από τις δύο ρυθμιστικές αρχές, δηλαδή τη ΡΑΕΕΥ και τη ΡΑΕΚ αντίστοιχα. Όπως έχει γράψει το -, οι διαδικασίες θα πρέπει να ολοκληρωθούν μέχρι τη Δευτέρα 30 Σεπτεμβρίου.
Η διευθέτηση των εκκρεμοτήτων ανοίγει τον δρόμο ώστε ο ΑΔΜΗΕ να δώσει το Full Notice to Proceed στη Nexans, για την έναρξη κατασκευής του καλωδίου. Όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν στο έγκαιρο «πράσινο φως» προς τη γαλλική εταιρεία από τον φορέα υλοποίησης του έργου, κάτι που σημαίνει πως δεν ενεργοποιείται η ρήτρα για την αναστολή (suspension) υλοποίησης του καλωδίου. Η ρήτρα προβλέπει την επιβάρυνση του έργου με 1 εκατ. ευρώ για κάθε εργάσιμη ημέρα που συνεχίζεται η αναστολή.
Υπενθυμίζεται ότι ήδη την προηγούμενη Παρασκευή, 20 Σεπτεμβρίου, η ΡΑΕΚ έλαβε την πρώτη απόφαση που προέβλεπε η διακρατική συμφωνία, για την τροποποίηση της μεθοδολογίας εσόδου. Έτσι, πλέον «κλείδωσε» η ανάκτηση εσόδων ύψους 125 εκατ. ευρώ κατά την κατασκευαστική περίοδο του έργου (από αρχές 2025 έως τέλος 2029), ενώ επεκτάθηκε το WACC στο 8,3% για 17 χρόνια (από 12 έτη που προβλεπόταν αρχικά).
Επιτρεπόμενο έσοδο
Στη βάση της τροποποιημένης μεθοδολογίας, ΡΑΕΕΥ και ΡΑΕΚ έλαβαν προχθές, 23 Σεπτεμβρίου, κοινή απόφαση για το επιτρεπόμενο έσοδο τη διετία 2024-2025. Με βάση το έσοδο, το WACC που έχει αποφασιστεί στις δύο χώρες, καθώς και επιπλέον στοιχεία που θα προσκομίσει στη συνέχεια ο ΑΔΜΗΕ, θα προκύψουν οι μοναδιαίες ρυθμιζόμενες χρεώσεις που θα ενσωματωθούν στους λογαριασμούς ρεύματος σε Ελλάδα και Κύπρο, για την ανάκτηση μέρους του δαπανών του έργου.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι δύο ρυθμιστικές αρχές αποφάσισαν να ενσωματωθούν στο επιτρεπόμενο έσοδο κεφαλαιουχικές δαπάνες (CAPEX) ύψους 572 εκατ. ευρώ, από 608 εκατ. ευρώ που ήταν η εισήγηση του ΑΔΜΗΕ. Η ΡΑΕΚ δεν αποδέχθηκε την ένταξη στο CAPEX 36 εκατ. ευρώ από τα 48 εκατ. που καταβλήθηκαν από τον στον προηγούμενο φορέα υλοποίησης (Eurοasia Interconnector), αναγνωρίζοντας μόνο τα 12 εκατ. ευρώ για τη μελέτη του σκέλους Κρήτη – Κύπρος.
Η ΡΑΕΚ δεν αναγνώρισε τα 24 εκατ. για τις μελέτες των τμημάτων Αττική – Κρήτη (που βρίσκεται υπό κατασκευή) και Κύπρος – Ισραήλ (για το οποίο μπορεί να υπάρξει άλλη κατανομή του διασυνοριακού κόστους). Το ίδιο συνέβη με τα 12 εκατ. ευρώ που εισέπραξε ο μέτοχος του Eurοasia Interconnector, τα οποία θεώρησε επιχειρηματικό ρίσκο. Επίσης, στο έσοδο δεν εντάχθηκαν οι λειτουργικές δαπάνες (ύψους 8 εκατ.) με τη ΡΑΕΚ να ζητά πρόσθετες διευκρινίσεις.
Η ΡΑΑΕΥ συναίνεσε στους παραπάνω αστερίσκους ώστε να μπορεί να υπάρξει απόφαση, αλλά και με το δεδομένο ότι ο ΑΔΜΗΕ μπορεί να προχωρήσει σε αίτηση αναθεώρησης του εσόδου, ώστε να υπάρξουν οι σχετικές «διορθώσεις».