Τι σημαίνει για την Ευρώπη μία ανάκαμψη του οικονομικού «γίγαντα». Τι θα κρίνει τη συνέχεια.
Με εντατικούς ρυθμούς, το Πεκίνο σπεύδει να επανεκκινήσει τις «μηχανές» της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας του πλανήτη ρίχνοντας τεράστιες ποσότητες χρήματος στην αγορά ακινήτων, στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και στην χρηματιστηριακή αγορά. Η κινεζική κυβέρνηση δεσμεύθηκε να αυξήσει τις δημοσιονομικές δαπάνες και να σταθεροποιήσει τον προβληματικό κλάδο του real estate, δίδοντας νέο momentum στα μέτρα στήριξης με σκοπό να σταματήσει την επιβράδυνση της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας που έχει προεκτάσεις και στις υπόλοιπες περιοχές του πλανήτη και ειδικά στην Ευρώπη. Παρ΄όλα αυτά, η Κίνα παραμένει ο μεγαλύτερος εξαγωγός μεταποιημένων αγαθών στον πλανήτη.
Σε μία ενορχηστρωμένη κίνηση οικονομικών και νομισματικών αρχών, το Πεκίνο έστειλε σαφές μήνυμα ότι η Κίνα μπορεί να γίνει ξανά η κινητήριος μηχανή της παγκόσμιας οικονομίας, διοχετεύοντας ρευστότητα άνω των 200 δισ. δολαρίων στις χρηματοοικονομικές αγορές και στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Η κεντρική τράπεζα μείωσε τα αποθεματικά των τραπεζών στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2020 καθώς και ένα βασικό επιτόκιο, σε μία συντονισμένη άκρως επιθετική κίνηση που λαμβάνει χώρα για πρώτη φορά εδώ και μία τουλάχιστον 10ετία, καταδεικνύοντας το επείγον της κατάστασης.
Στο πλαίσιο αυτό, συστήνει fund για τη σταθεροποίηση της αγοράς μετοχών, το οποίο θα χορηγήσει ρευστότητα ύψους 113 δισ. δολαρίων, προκειμένου να μπει ένα τέλος στις μαζικές εκροές των τελευταίων ετών, καθώς από το 2021 έως σήμερα έχουν φύγει από τα κινεζικά χρηματιστήρια 6 τρισ. δολάρια. Επίσης, θα δοθούν περισσότερα από 140 δισ. δολάρια για την τόνωση των τραπεζών, ώστε να συμβάλουν πιο αποτελεσματικά στην τόνωση της οικονομίας.
Την ίδια στιγμή, χαλαρώνει τους κανόνες στην αγορά δεύτερης κατοικίας και μειώνει το κόστος δανεισμού σε στεγαστικά δάνεια αξίας άνω των 5 τρισ. δολαρίων. Η αγορά ακινήτων εκπροσωπούσε κάποτε περισσότερο από το ένα-τέταρτο της κινεζικής οικονομίας.
Τι σημαίνουν τα μέτρα στήριξης
Τα μέτρα τόνωσης κρίνονται άκρως αναγκαία για να στηρίξουν την εξασθενημένη καταναλωτική ζήτηση, δεδομένου ότι η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος στον κόσμο εισαγωγέας ενέργειας και βασικών μετάλλων. Πολύ περισσότερο, ευθύνεται για την κάμψη των εξαγωγών πολλών χωρών, μεταξύ των οποίων της Γερμανίας, που είναι τα μέγιστα εξαρτημένη από την κινεζική ζήτηση. Οι Κινέζοι καταναλωτές ήταν κορυφαίοι αγοραστές πολυτελών ειδών και η συγκράτηση του αγοραστικού ενδιαφέροντος έχει επιφέρει πλήγμα στους κορυφαίους οίκους πολυτελών ειδών της Ευρώπης, γεγονός που αντικατοπτρίζεται στην πτώση των μετοχών τους το τελευταίο διάστημα.
Η κατανάλωση εκπροσωπεί τώρα μόλις το 53,4% του κινεζικού ΑΕΠ, χαμηλότερα από το μέσο παγκόσμιο όρο του 72% και εάν εξαιρεθούν οι κυβερνητικές δαπάνες, οι καταναλωτικές δαπάνες στην Κίνα αντιπροσωπεύουν μόλις το 38% του ΑΕΠ. Το ποσοστό αυτό είναι και πάλι κατά πολύ από το μέσο παγκόσμιο όρο του 55%, σύμφωνα με στοιχεία του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών.
Τα μέτρα αυτά έδωσαν μεγάλη ανάσα στις κορυφαίες αγορές του πλανήτη, ειδικά αυτές που συνδέονται τα μέγιστα με τον Κινέζο καταναλωτή, παρότι διατυπώνονται αρκετά ερωτηματικά για το εάν είναι επαρκή να στηρίξουν μία σταθερή ανάπτυξη και να δώσουν μία παγκόσμια ώθηση διαρκείας.
Ο πανευρωπαϊκός χρηματιστηριακός δείκτης STOXX 600 έκλεισε με άνοδο 1,3% στις 525,61 μονάδες, που είναι ιστορικό υψηλό, απέχοντας μόλις 0,2% από το ενδοσυνεδριακό ρεκόρ του.
Οι Κινέζοι ηγέτες δεσμεύθηκαν να προχωρήσουν στις αναγκαίες δημοσιονομικές δαπάνες προκειμένου να ανταποκριθούν στο στόχο για την ανάπτυξη της οικονομίας του 5%, σε μία εξέλιξη ιδιαίτερα θετική για την αγορά αλλά και για την τόνωση της κινεζικής ζήτησης, σύμφωνα με αναλυτές.
Οι μετοχές στα κινεζικά χρηματιστήρια και στο Χονγκ Κονγκ συνεχίζουν το ράλι, με τον επιμέρους δείκτη που παρακολουθεί τις μετοχές ακινήτων στο Χονγκ Κονγκ να σημειώνει άλμα 12%.
Επίσης, ο πανευρωπαϊκός χρηματιστηριακός δείκτης STOXX 600 έκλεισε με άνοδο 1,3% στο νέο ιστορικό υψηλό των 525,61 μονάδων με στήριγμα από τους κλάδους που έχουν μεγάλο άνοιγμα στην Κίνα, όπως πολυτελών ειδών και εξόρυξης μετάλλων. Ο δείκτης με τις 10 μεγαλύτερες ευρωπαϊκές εταιρείες πολυτελών ειδών ενισχύθηκε 6,5%, ενώ οι μετοχές από τον χώρο εξόρυξης μετάλλων κατέγραψαν κέρδη 4,3%.
Συνεδρίαση του Politburo
Στην πιο ηχηρή έως σήμερα δέσμευση να σταθεροποιήσει τον κρίσιμο τομέα ακινήτων, το Πεκίνο εμφανίστηκε έτοιμο να αναλάβει δράσει για να σταματήσει την ελεύθερη πτώση των τιμών, οι οποίες υποχώρησαν τον Αύγουστο κατά 7% με τον ταχύτερο ρυθμό από τον Ιούλιο του 2014.
Η συνάντηση του προέδρου Σι Τζινπίνγκ με το 24μελές Πολιτικό Γραφείο ολοκληρώθηκε με την υπόσχεση της επίτευξης των ετήσιων οικονομικών στόχων της χώρας, σύμφωνα με το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων Xinhua.
Η κυβέρνηση θα περιορίσει αυστηρά την κατασκευή νέων κατοικιών, ανέφερε το Πολιτικό Γραφείο, στο πλαίσιο των προσπαθειών για τη μείωση της υπερπροσφοράς κατοικιών.
Το ανακοινωθέν του Πολιτικού Γραφείου ήταν αξιοσημείωτο για τη λεπτομερή γλώσσα του που αφορούσε συγκεκριμένα εργαλεία πολιτικής, όπως η έκκληση για «αναγκαστική» εφαρμογή περικοπών επιτοκίων, σε αντίθεση με τις συνήθως ασαφείς δηλώσεις. Αυτή η αποχώρηση υπογραμμίζει την ανάγκη των αξιωματούχων να μιλήσουν απευθείας με τις αγορές, δύο μόλις ημέρες αφότου οι βασικοί κινεζικοί χρηματιστηριακοί δείκτες γνώρισαν τη μεγαλύτερη άνοδο από το 2020.
Μετά το ανακοινωθέν, ο δείκτης CSI 300 της Κίνας διεύρυνε τα κέρδη του στο 4,2%, διαγράφοντας τις απώλειες για το έτος.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της Κίνας φαίνονται αποφασισμένοι να άρουν τα εμπόδια. Δύο ημέρες μετά την αιφνιδιαστική απόφαση της κεντρικής τράπεζας να μειώσει τα επιτόκια και τα αποθεματικά των τραπεζών, οι δεσμεύσεις του Πολιτικού Γραφείου για τόνωση της ανάπτυξης, ανάσχεση της κατάρρευσης της αγοράς ακινήτων, ενίσχυση του χρηματιστηρίου και σταθεροποίηση της απασχόλησης δείχνουν ασυνήθιστα υψηλό βαθμό επείγουσας ανάγκης και αποφασιστικότητας να στηρίξει την οικονομία.
Αλλαγή πολιτικής
Οικονομολόγοι διακρίνουν σαφή αλλαγή από την προηγούμενη αποσπασματική προσέγγιση των αρχών για την τόνωση της οικονομίας, παρόλο που η έκταση οποιασδήποτε δημοσιονομικής τόνωσης παραμένει ασαφής. Αυτό το πακέτο τόνωσης που εγκρίθηκε στη σημερινή συνεδρίαση του Πολιτικού Γραφείου αντιπροσωπεύει μια στρατηγική αλλαγή στη μακροοικονομική πολιτική, δήλωσε ο Μπρους Πανγκ, επικεφαλής οικονομολόγος για την Κίνα στην Jones Lang LaSalle και αυτό πιθανόν να είναι αρκετό για να οδηγήσει σε ανάκαμψη την επιχειρηματική εμπιστοσύνη, το κλίμα της αγοράς και στις οικονομικές δραστηριότητες.
Τα τελευταία μέτρα στήριξης απομακρύνουν τις ανησυχίες ότι η Κίνα θα χάσει τον ετήσιο στόχο ανάπτυξης του 5%. Προηγουμένως, οικονομολόγοι κορυφαίων επενδυτικών τραπεζών της Wall Street, συμπεριλαμβανομένης της Goldman Sachs Group, μείωσαν τις προβλέψεις τους για το ΑΕΠ για ολόκληρο το έτος στο 4,7% μετά τα αποθαρρυντικά οικονομικά στοιχεία του Αυγούστου που έδειξαν μείωση της παραγωγής, της κατανάλωσης και των επενδύσεων.
Ωστόσο, παρά τις εντεινόμενες προσπάθειες, οι απειλές για την οικονομία παραμένουν. Η μακροχρόνια κρίση ακινήτων που εξάλειψε πλούτο περίπου 18 τρισ. δολαρίων από τα νοικοκυριά έχει συνθλίψει την όρεξη για δαπάνες και ώθησε την Κίνα στο μεγαλύτερο σερί αποπληθωρισμού της από το 1999. Οι εμπορικές εντάσεις με τις ΗΠΑ και την Ευρώπη με σημείο αιχμής την κινεζική πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα σκιάζουν επίσης την τεράστια μεταποίηση της χώρας.
Στήριξη αγοράς ακινήτων
Η Κίνα παρουσίασε το μεγαλύτερο μέχρι σήμερα πακέτο μέτρων για να στηρίξει την προβληματική αγορά ακινήτων της, μειώνοντας το κόστος δανεισμού σε στεγαστικά δάνεια αξίας 5,3 τρισ. δολαρίων και μειώνοντας στο έπακρο τις απαιτήσεις προκαταβολής για αγορά δεύτερης κατοικίας.
Οι ιδιοκτήτες κατοικιών θα μπορούν να επαναδιαπραγματεύονται τους όρους πρώτα με τους τρέχοντες δανειστές τους, σύμφωνα με την κεντρική τράπεζα. Στη συνέχεια, οι ρυθμιστικές αρχές θα εξετάσουν εάν θα επιτρέψουν στους δανειολήπτες να αναχρηματοδοτήσουν τα δάνειά τους σε διαφορετική τράπεζα. Η αναχρηματοδότηση στεγαστικών δανείων μεταξύ τραπεζών, εάν εγκριθεί, θα σηματοδοτήσει την πρώτη φορά που θα συμβεί κάτι τέτοιο μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση και πιθανότατα θα εντείνει τον ανταγωνισμό μεταξύ των δανειστών.
Αυτή τη στιγμή, τα υφιστάμενα στεγαστικά δάνεια έχουν μέσο επιτόκιο κοντά στο 4% συγκριτικά με το 3,2% των νέων δανείων για αγορά πρώτης κατοικίας και το 3,5% για αγορά δεύτερης κατοικίας. Η παραπάνω κίνηση θα περιορίσει τα βάρη για 150 εκατ. άτομα, μειώνοντας τις ετήσιες έντοκες δαπάνες κατά 21 δισ. δολάρια.
Η κρίση του real estate βρίσκεται τώρα στο τέταρτο έτος χωρίς κάποιο φως στον ορίζοντα. Για να ανακάμψει η αγορά θα πρέπει να συμβούν δύο πράγματα: Πρώτον να σταθεροποιηθούν οι τιμές και δεύτερον να απορροφηθεί ο πλεονάζον αριθμός κατοικιών, σύμφωνα με αναλυτές της ING.
Ένεση ρευστότητας σε τράπεζες
Την ίδια στιγμή, η Κίνα εξετάζει να διοχετεύσει κεφάλαια αξίας 142 δισ. δολαρίων στις μεγαλύτερες κρατικές τράπεζες, έτσι ώστε να ενισχύσει την ικανότητά τους να στηρίζουν την οικονομία, σύμφωνα με το - επικαλούμενο πηγές. Η χρηματοδότηση αυτή θα προέλθει κυρίως από την έκδοση νέων ειδικών κρατικών ομολόγων, ύψους 284 δισ. δολαρίων, χωρίς ωστόσο να έχουν διευκρινιστεί ακόμη οι λεπτομέρειες. Είναι η πρώτη φορά από την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 που το Πεκίνο θα διοχετεύσει κεφάλαια στις μεγάλες τράπεζές του.
Παρότι οι έξι μεγαλύτεροι τραπεζικοί όμιλοι της Κίνας έχουν κεφαλαιακά επίπεδα που υπερβαίνουν κατά πολύ τις απαιτήσεις, οι Industrial & Commercial Bank of China και η Bank of China, οι οποίες έχουν επιστρατευθεί στη «μάχη» για τη στήριξη της κινεζικής οικονομίας, μάχονται τώρα με χαμηλά περιθώρια κέρδους και αυξανόμενα επισφαλή δάνεια.
Δεν είναι πάντως η πρώτη φορά που το Πεκίνο παρεμβαίνει για να στηρίξει τις τράπεζές του, οι περισσότερες από τις οποίες εξακολουθούν να ανήκουν κατά πλειοψηφία στο κράτος.