Εναν χρόνο μετά την επίθεση της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ που οδήγησε σε μια δωδεκάμηνη πολεμική επιχείρηση ισοπέδωσης της Γάζας και εξουδετέρωσης της τρομοκρατικής οργάνωσης, η Μέση Ανατολή βρίσκεται στα πρόθυρα μιας επικίνδυνης σύρραξης που θα εμπλέξει και εξωτερικές δυνάμεις σε ένα ξεκαθάρισμα «ιστορικών λογαριασμών», προκαλώντας συγχρόνως τεράστιες αναταράξεις στην παγκόσμια οικονομία.
Αν και κανείς από τους πρωταγωνιστές δεν δείχνει να επιθυμεί έναν γενικευμένο πόλεμο, η παραβίαση όλο και περισσότερων κόκκινων γραμμών από το Ισραήλ και το Ιράν μπορεί να λειτουργήσει τελικά ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία.
Το ερώτημα πλέον είναι πόσο μακριά θα επιδιώξει να φτάσουν το Ισραήλ και ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου ώστε να αποκαταστήσουν αυτό που θεωρούν ως μακροπρόθεσμη ασφάλεια της χώρας και πόσο θα μπορέσει να υποχωρήσει το Ιράν βλέποντας να καταστρέφεται σταδιακά το δίκτυο των «αντιπροσώπων» που έχει στήσει στη Μέση Ανατολή περικυκλώνοντας το Ισραήλ, του οποίου αρνείται την ύπαρξη, και να βρίσκεται ευθέως πλέον και το ίδιο στο στόχαστρο της ισραηλινής πολεμικής μηχανής…
Η κλίμακα απάντησης του Ισραήλ στην επίθεση με βαλλιστικούς πυραύλους που δέχθηκε από το Ιράν είναι αυτή που πλέον θα κρίνει όχι μόνο σε τακτικό, αλλά και σε στρατηγικό επίπεδο την επόμενη μέρα στη Μέση Ανατολή.
Αποφασιστικότητα
Το Ισραήλ μέχρι τώρα με τα χτυπήματα ακόμη και στην Τεχεράνη (δολοφονία Χανίγιε) και την εξουδετέρωση Νασράλα, με τα σοβαρά πλήγματα στη Χεζμπολάχ, τον βομβαρδισμό του ιρανικού προξενείου στη Δαμασκό και περιοχών στο Ισφαχάν, όπου έχει την έδρα του το πυρηνικό πρόγραμμα, έχει δείξει την αποφασιστικότητά του να προχωρήσει μέχρι τέλους την προσπάθεια εξόντωσης των δύο πιο επικίνδυνων «αντιπροσώπων» του Ιράν στη γειτονιά του.
Συγχρόνως έχει αποδείξει ότι δεν αντεπεξέρχεται απλώς στην πρόκληση περισσότερων του ενός ανοιχτών μετώπων, αλλά και ότι η Μοσάντ και οι άλλες μυστικές υπηρεσίες του έχουν κατορθώσει να διαβρώσουν όχι μόνο το δίκτυο της Χεζμπολάχ, αλλά και το ίδιο το σύστημα ασφαλείας του ιρανικού καθεστώτος.
Το Ιράν μέχρι τώρα έχει επιλέξει χτυπήματα που να δικαιολογούν μια λελογισμένη αναλογικότητα στην απάντησή τους, θεωρώντας ότι δεν μπορεί να δικαιολογηθεί ένα μεγάλης στρατηγικής σημασίας πλήγμα εναντίον του. Ομως και σε αυτή τη σύγκρουση οι κανόνες διαμορφώνονται από αυτόν που αισθάνεται ισχυρός και έχει τη συγκυρία με το μέρος του.
Το Ισραήλ έχει μια γκάμα επιλογών στη διάθεσή του. Παρά το γεγονός ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν δήλωσε ότι δεν υποστηρίζει ένα πλήγμα στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, τους τελευταίους μήνες είναι σαφές ότι το Ισραήλ ακολουθεί τον δικό του δρόμο αγνοώντας συστάσεις και «συμβουλές», υποχρεώνοντας τις ΗΠΑ τελικά να επιβεβαιώνουν κάθε φορά την απόλυτη δέσμευσή τους για την ασφάλεια του Ισραήλ.
Το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν αποτελεί στρατηγικό στόχο του Ισραήλ εδώ και δύο δεκαετίες και φαίνεται ότι πλέον έχει τις στρατιωτικές δυνατότητες για ένα αποφασιστικό πλήγμα που θα δώσει τέλος στις φιλοδοξίες του Ιράν να καταστεί η δεύτερη πυρηνική δύναμη στην περιοχή. Αντίθετες με τη μετατροπή της Τεχεράνης σε πυρηνική δύναμη είναι και όλες οι χώρες της περιοχής και η Δύση, καθώς αυτό θα οδηγούσε σε πλήρη ανατροπή των συσχετισμών στην ευρύτερη περιοχή και θα αποτελούσε μια ζωτική απειλή για την ίδια την ύπαρξη του Ισραήλ.
Πληροφορίες από ισραηλινά εξειδικευμένα αμυντικά ΜΜΕ αναφέρουν ότι τα τελευταία χρόνια έχουν πραγματοποιηθεί ασκήσεις στην έρημο Νεγκέβ για πλήγματα καλά φυλασσόμενων υπόγειων στόχων, ενώ οι Ισραηλινοί έχουν πραγματοποιήσει ασκήσεις προσομοίωσης για πλήγματα στα υπόγεια πυρηνικά εργαστήρια του Ιράν, σε αμερικανικό έδαφος.
Στρατηγικοί στόχοι
Στο στόχαστρο του Ισραήλ μπορεί να βρεθούν επίσης μια σειρά στρατηγικών στόχων που αφορούν τις υποδομές του ηλεκτρισμού, της υδροδότησης, των μεταφορών, που θα πυροδοτήσουν και τη λαϊκή δυσαρέσκεια στο εσωτερικό του Ιράν και θα πλήξουν και την εικόνα της ισχυρής αποτροπής που καλλιεργεί στην κοινή γνώμη του το θεοκρατικό καθεστώς.
Τα πλήγματα στην πετρελαϊκή βιομηχανία του Ιράν δεν πρέπει να αποκλείονται, καθώς θα γονατίσουν ακόμη περισσότερο την οικονομία της χώρας, αλλά υπάρχει ο μεγάλος κίνδυνος να προκαλέσουν αντίποινα με στόχο τις πετρελαιοπηγές της Σαουδικής Αραβίας ώστε να προκληθεί σοβαρή παγκόσμια κρίση. Εξάλλου, πριν από δύο χρόνια οι φιλοϊρανοί Χούτι, με καθοδήγηση του Ιράν, είχαν στραφεί εναντίον εγκαταστάσεων της ARAMCO, υποχρεώνοντας το Ριάντ να αναζητήσει κάποιου είδους συνεννόηση με την Τεχεράνη προκειμένου να σταματήσουν αυτές οι επιθέσεις.
Το Ισραήλ με τις δολοφονίες Χανίγιε, Νασράλα και ανώτατων αξιωματούχων των Φρουρών της Επανάστασης στον Λίβανο και τη Συρία, καθώς και Ιρανών επιστημόνων συντελεστών του πυρηνικού προγράμματος έχει δείξει ότι διαθέτει τις δυνατότητες και την εσωτερική πληροφόρηση για να στοχοποιήσει και ανώτατα στελέχη της ιρανικής ηγεσίας. Εξάλλου δεν είναι τυχαίο ότι αμέσως μετά τη δολοφονία Νασράλα ο ανώτατος ηγέτης Χαμενεΐ φυγαδεύτηκε σε μυστικό απόλυτα φυλασσόμενο καταφύγιο.
Ο αραβικός κόσμος παρακολουθεί με πραγματικά κομμένη την ανάσα αυτή την εν εξελίξει σύγκρουση, καθώς είναι προφανές ότι οι συνέπειες θα είναι συνταρακτικές για ολόκληρη την περιοχή.
Οι χώρες του Κόλπου κυρίως, ίσως εκτός από το Κατάρ, η Ιορδανία και το Ιράκ, δοκιμάζουν εδώ και χρόνια τις συνέπειες από αυτόν τον περιφερειακό ρόλο που έχει διεκδικήσει το Ιράν και ιδεολογικά μέσω των Σιιτών των χωρών αυτών, αλλά και με τη στρατιωτική ισχύ του να επιβληθεί ως ο ηγεμονικός παράγοντας στη Μέση Ανατολή και να επεκτείνει διαρκώς την επιρροή του.
Κανείς δεν θέλει τον πόλεμο αλλά το πριόνισμα της ισχύος του θεοκρατικού καθεστώτος ή ακόμη και η ανατροπή του θα ήταν θεόσταλτο δώρο για τις χώρες του Κόλπου. Πολύ περισσότερο αν μια νέα ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή οδηγούσε σε αποκατάσταση και των σχέσεων του Ισραήλ με τη Σαουδική Αραβία ώστε να μπει και η τελευταία ψηφίδα του γεωπολιτικού παιχνιδιού για μια νέα Μέση Ανατολή που θα περιλαμβάνει βεβαίως και την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους.
Οι μεγάλες χώρες του Κόλπου που είναι σε φάση μεταρρυθμίσεων και εκσυγχρονισμού γνωρίζουν ότι μόνο σε ένα ασφαλές περιβάλλον και με ομαλές σχέσεις με το Ισραήλ θα μπορέσουν να προχωρήσουν τα σχέδια αυτά, όπως και τα μεγάλα projects για διασύνδεση δικτύων καθαρής ενέργειας πλέον, data και εμπορευμάτων, που θα τα μετατρέψουν σε κόμβο Ανατολής, Δύσης και Αφρικής. Η τελευταία συνάντηση του προέδρου του Ιράν με τις χώρες του Κόλπου στο Κατάρ ήταν μια προσπάθεια του μεταρρυθμιστή Μασούντ Πεζεσκιάν να καθησυχάσει για τις ιρανικές προθέσεις και να εμποδίσει μια σιωπηρή ανοχή των Αράβων σε ενδεχόμενη μεγάλης κλίμακας επίθεση του Ισραήλ εναντίον της χώρας του.
«Το σύνδρομο της ύβρεως»
Ομως, ακόμη κι αν τακτικά το Ισραήλ βγει νικητής από αυτήν την εξελισσόμενη σύγκρουση, ο κίνδυνος να υποκύψει στο σύνδρομο της ύβρεως είναι μεγάλος. Διότι η Γεωγραφία δεν μπορεί να αλλάξει με μια στρατιωτική νίκη. Η μελλοντική ασφάλεια του Ισραήλ δεν εξαρτάται μόνο από την εξουδετέρωση της απειλής του Ιράν. Και η ισορροπία, η ασφάλεια και η σταθερότητα στη Μέση Ανατολή δεν θα μπορέσει να αποκατασταθεί και να είναι βιώσιμη χωρίς τον συνδυασμό της εξουδετέρωσης της ιρανικής απειλής σε συνδυασμό με την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους, ώστε να απελευθερωθούν για πρώτη ίσως φορά οι «δυνάμεις του καλού» σε αυτή την πολύπαθη περιοχή του πλανήτη. Και αυτή θα είναι η μεγάλη ιστορική πρόκληση για το Ισραήλ ακόμη και αν αναδειχθεί νικητής στο πεδίο του πολέμου.
Οι αμερικανικές εκλογές
Η Ουάσινγκτον, έναν μήνα πριν από τις κρίσιμες προεδρικές εκλογές, κάθε άλλο παρά θα ήθελε να υπάρξει γενικευμένη κλιμάκωση της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή. Οι πολύμηνες προσπάθειες για εκεχειρία στη Γάζα δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα, η μεσολάβηση με τη Χεζμπολάχ κατέρρευσε μετά την εξόντωση του Νασράλα και οι προεκλογικές ανάγκες, αλλά και οι στρατηγικές επιλογές έχουν οδηγήσει την κυβέρνηση Μπάιντεν να δηλώνει με κάθε τρόπο την απόλυτη δέσμευσή της στην ασφάλεια του Ισραήλ.
Αυτό δεν σημαίνει βεβαίως ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν, λίγο πριν ολοκληρωθεί η θητεία του, είναι πρόθυμος και με δεδομένα τα προβλήματα στην προεκλογική καμπάνια της αντιπροέδρου του Κάμαλα Χάρις να εμπλακεί σε μια επιθετική πολεμική περιπέτεια του Ισραήλ εναντίον του Ιράν, ειδικά σε ό,τι αφορά το πυρηνικό πρόγραμμα.
Ωστόσο, εάν το Ισραήλ προχωρήσει μόνο του σε μεγάλο πλήγμα εναντίον του Ιράν, θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη η εμπλοκή των ΗΠΑ ώστε να αποκρουστεί οποιαδήποτε απειλή εναντίον του Ισραήλ, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει και σε επιθετικές ενέργειες ώστε να αποτραπεί και η στοχοποίηση και των αμερικανικών δυνάμεων στο Ιράκ και τη Συρία.
Η «εγκατάλειψη» του Ισραήλ ακόμη και σε μια επιθετική περιπέτεια θα χρησιμοποιηθεί από τον Ντόναλντ Τραμπ απέναντι στην αντίπαλό του Κάμαλα Χάρις, καθώς ο πρώην πρόεδρος επικαλείται συχνά το επιχείρημα ότι οι Δημοκρατικοί δεν έχουν τη δυνατότητα να ασκήσουν δυναμική εξωτερική πολιτική, η οποία θα απέτρεπε το ξέσπασμα πολέμων όπως αυτόν στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή.
Σε μια πρωτοφανή στρατιωτική κινητοποίηση, οι ΗΠΑ έχουν ενισχύσει τις δυνάμεις τους στη Μέση Ανατολή θέλοντας να στείλουν μήνυμα στήριξης του Ισραήλ και ότι οποιαδήποτε προσπάθεια περαιτέρω κλιμάκωσης θα βρει απέναντι όχι μόνο το Ισραήλ, αλλά και τις ΗΠΑ.
Στη Μέση Ανατολή υπολογίζεται ότι βρίσκονται ανεπτυγμένες δυνάμεις 43.000-50.000 ανδρών, συμπεριλαμβανομένων και όσων βρίσκονται στα πολεμικά πλοία που πλέουν στην περιοχή. Ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας Λόιντ Οστιν έχει δώσει εντολή να είναι και άλλες δυνάμεις σε επίπεδο ετοιμότητας ώστε αν χρειαστεί να αναπτυχθούν στην περιοχή.Πολεμικά πλοία
Τα πολεμικά πλοία έχουν αναπτυχθεί από την Ανατολική Μεσόγειο μέχρι τον Κόλπο του Ομάν, ενώ οι αεροπορικές δυνάμεις σταθμεύουν σε στρατηγικά επιλεγμένες περιοχές ώστε να μπορούν άμεσα να ανταποκριθούν στη διαταγή για απόκρουση και ανταπόδοση τυχόν επιθέσεων.
Το αεροπλανοφόρο «USS Abraham Lincoln» επρόκειτο να αναχωρήσει στα μέσα Οκτωβρίου για να επιστρέψει στη βάση του, αλλά έχει πάρει ήδη διαταγή να παραμείνει για τουλάχιστον έναν ακόμη μήνα.
Το δεύτερο αεροπλανοφόρο, το «USS Harry S. Truman» μαζί με δύο αντιτορπιλικά και ένα καταδρομικό πλέουν προς την Ανατολική Μεσόγειο όπου και θα φτάσουν τις επόμενες ημέρες. Το «USS Abraham Lincoln» πλέει στον Κόλπο του Ομάν, ενώ τέσσερα αντιτορπιλικά του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ και ένα παράκτιο πολεμικό πλοίο βρίσκονται στην Ερυθρά Θάλασσα. Το πυρηνικό υποβρύχιο κατευθυνόμενων πυραύλων «USS Georgia», το οποίο έστειλε το Πεντάγωνο στην περιοχή τον Σεπτέμβριο, βρισκόταν στην Ερυθρά Θάλασσα, χωρίς όμως να έχει γίνει+ γνωστή η περιοχή στην οποία επιτηρεί.
Στην Ανατολική Μεσόγειο πλέουν έξι αμερικανικά πολεμικά, το «USS Wasp», αμφίβιο πλοίο επίθεσης με την 26η Εκστρατευτική Μονάδα Πεζοναυτών και δύο συνοδευτικά σκάφη και τρία αντιτορπιλικά, ενώ είναι έτοιμο να βοηθήσει εφόσον παραστεί ανάγκη για εκκένωση αμάχων και προσωπικού από τον Λίβανο. Πάντως μεγάλος αριθμός των αεροσκαφών F/A-18 από το «USS Abraham Lincoln» έχουν μετακινηθεί και σταθμεύουν σε χερσαίες βάσεις στην περιοχή ώστε να είναι πιο κοντά στο θέατρο των εξελίξεων.
Το Πεντάγωνο έστειλε, τον Αύγουστο, στην περιοχή μια πρόσθετη μοίρα F-22 που προστέθηκε στις τρεις μοίρες που υπήρχαν ήδη στην περιοχή. Στην αεροπορική δύναμη των ΗΠΑ που είναι διεσπαρμένη στην περιοχή περιλαμβάνονται μοίρες βομβαρδιστικών A-10 Thunderbolt II, F-15E και F-16.
Φωτογραφία: Getty images / ideal images
Ειδήσεις σήμερα:
Τζορτζ Μπάλντοκ: Ήταν νεκρός επί τουλάχιστον 5 ώρες μέσα στην πισίνα – Αναζητούνται τα αίτια του θανάτου του
Κυψέλη: Πριν δύο χρόνια μίλησαν ανοιχτά τα δύο αδέλφια για όσα είχαν τραβήξει από τον 28χρονο ξάδερφό τους
Λευτέρης Παπαμιχαήλ: Έφυγε από τη ζωή ο ηθοποιός