Η οριοθέτηση Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) μεταξύ Τουρκίας και Συρίας έχει σημαντικές συνέπειες για τα ελληνικά συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς ενδέχεται να επηρεάσει την ενεργειακή ασφάλεια και την πολιτική ισορροπία στην περιοχή.
Η πιθανή συμφωνία ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας και Συρίας αναμένεται να αμφισβητήσει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου και της Ελλάδας. Οι κινήσεις της Άγκυρας, όπως υποστηρίζουν αναλυτές, στοχεύουν στο να αποκλείσουν ενεργειακά την Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία από την ενεργειακή «πίτα» της Ανατολικής Μεσογείου. Η νέα τουρκοσυριακή ΑΟΖ θα μπορούσε να προσφέρει στην Τουρκία μεγαλύτερη θαλάσσια περιοχή, ενισχύοντας έτσι τη θέση της στην περιοχή και μειώνοντας τις δυνατότητες των γειτονικών κρατών να εκμεταλλευτούν τους φυσικούς πόρους.
Η Τουρκία έχει επανειλημμένα χρησιμοποιήσει τη στρατηγική της δημιουργίας τετελεσμένων γεγονότων, όπως είχε κάνει και με το τουρκολιβυκό μνημόνιο το 2019. Αυτή η τακτική μπορεί να επαναληφθεί με τη Συρία, οδηγώντας σε περαιτέρω παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου και των κυριαρχικών δικαιωμάτων των γειτονικών χωρών.
Διπλωματικές προκλήσεις
Διπλωματικές πηγές υπογραμμίζουν ότι η Συρία βρίσκεται σε μεταβατική κατάσταση και κανείς δεν νομιμοποιείται να συνάπτει συμφωνίες σε αυτήν την περίοδο. Ωστόσο, η Τουρκία φαίνεται αποφασισμένη να προχωρήσει με τις συμφωνίες αυτές, γεγονός που προκαλεί ανησυχία στην ελληνική κυβέρνηση.
Η Ελλάδα και η Κύπρος καλούνται να ενισχύσουν τη στρατηγική τους συνεργασία και να αναζητήσουν υποστήριξη από διεθνείς συμμάχους, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου να αντισταθούν στις τουρκικές προκλήσεις. Η συνεργασία στον τομέα της ενέργειας, όπως το έργο GREGY για την ενεργειακή διασύνδεση Ελλάδας-Αιγύπτου, είναι κρίσιμη για την ενίσχυση της θέσης τους στην περιοχή.
Η οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας και Συρίας είναι μια εξέλιξη που μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις για τα ελληνικά συμφέροντα. Ενδέχεται να οδηγήσει σε αμφισβήτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων, δημιουργία τετελεσμένων γεγονότων και ανατροπή της γεωπολιτικής ισορροπίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Ελλάδα πρέπει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και να προγραμματίσει στρατηγικές απαντήσεις για να προστατεύσει τα συμφέροντά της.
Επιπτώσεις στην Ενεργειακή Πολιτική της Ελλάδας
Η συμφωνία ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας και Συρίας θα μπορούσε να ενισχύσει τη θέση της Τουρκίας ως κυρίαρχου παίκτη στην περιοχή, επιτρέποντας στην Άγκυρα να επεκτείνει την επιρροή της σε ενεργειακές εκμεταλλεύσεις. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερη αμφισβήτηση των ελληνικών και κυπριακών δικαιωμάτων στις αντίστοιχες θαλάσσιες περιοχές, ειδικά αν η Τουρκία αποφασίσει να προχωρήσει σε γεωτρήσεις ή έρευνες για φυσικό αέριο σε περιοχές που θεωρούνται αμφισβητούμενες.
Στρατηγικές Αντιδράσεις
Η Ελλάδα θα χρειαστεί να αναθεωρήσει τη στρατηγική της για την ενεργειακή ασφάλεια, ενδεχομένως ενισχύοντας τις συνεργασίες με άλλες χώρες της περιοχής, όπως η Κύπρος, το Ισραήλ και η Αίγυπτος. Η δημιουργία του Eastern Mediterranean Gas Forum, που περιλαμβάνει αυτές τις χώρες, είναι κρίσιμη για την ανάπτυξη εναλλακτικών ενεργειακών διαδρομών που να παρακάμπτουν την τουρκική επιρροή.
Διπλωματικές Πιέσεις
Η οριοθέτηση ΑΟΖ μπορεί επίσης να οδηγήσει σε αυξημένες διπλωματικές πιέσεις για την Ελλάδα από διεθνείς δρώντες. Η Ελλάδα θα πρέπει να αναζητήσει υποστήριξη από την ΕΕ και τις Ηνωμένες Πολιτείες για να αντιμετωπίσει τις τουρκικές προκλήσεις, καθώς οι εντάσεις στην περιοχή μπορεί να επηρεάσουν την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης συνολικά.
Η οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας και Συρίας αποτελεί μια εξέλιξη που ενδέχεται να ανατρέψει την ισορροπία δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο και να επηρεάσει άμεσα την ενεργειακή πολιτική της Ελλάδας. Η Αθήνα θα χρειαστεί να προσαρμόσει τη στρατηγική της και να ενισχύσει τις συνεργασίες της για να διασφαλίσει τα συμφέροντά της στην περιοχή.