
Η απόφαση του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου να συμφωνήσει σε εκεχειρία με τη Χαμάς έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις τόσο εντός της κυβέρνησης όσο και στην ισραηλινή κοινή γνώμη. Αν και η απόφαση φαινομενικά αποσκοπεί στην επίτευξη μιας προσωρινής ειρηνικής περιόδου και την επιστροφή των Ισραηλινών ομήρων, πολλοί την θεωρούν ως στρατηγικό λάθος που δημιουργεί περισσότερα προβλήματα από όσα επιλύει.
Υποχώρηση στους στόχους που είχε θέσει το Ισραήλ
Ένα από τα κύρια επιχειρήματα κατά της εκεχειρίας είναι ότι η απόφαση αντιβαίνει στις αρχικές δηλώσεις του ίδιου του Νετανιάχου για εξάλειψη της Χαμάς και αποκατάσταση της ασφάλειας στη Λωρίδα της Γάζας. Ο Νετανιάχου είχε ξεκαθαρίσει ότι η στρατηγική του περιελάμβανε την πλήρη διάλυση της Χαμάς και την επιστροφή ομήρων μέσω στρατιωτικών ενεργειών, δίνοντας μεγάλη έμφαση στην αποτροπή περισσότερων επιθέσεων . Η εκεχειρία, όμως, έρχεται σε πλήρη αντίθεση με αυτές τις δηλώσεις, δεδομένου ότι δεν συνοδεύτηκε από σαφείς εγγυήσεις για μακροχρόνια ασφάλεια.
Μάλιστα, μέρος της συμφωνίας περιλαμβάνει την επιστροφή Παλαιστίνιων κρατουμένων στη Γάζα, κάτι που θεωρείται νίκη για τη Χαμάς, αφού υπονομεύονται τα συμφέροντα ασφαλείας του Ισραήλ . Η υποχώρηση αυτή έχει δημιουργήσει την εντύπωση ότι το Ισραήλ “υπέκυψε” στις πιέσεις, γεγονός που δύναται να ενθαρρύνει περαιτέρω εχθροπραξίες.
Πλήγμα στην αξιοπιστία του Νετανιάχου
Η πολιτική ηγεσία του Ισραήλ, ιδιαίτερα η κυβέρνηση Νετανιάχου, βρίσκεται στο επίκεντρο πολιτικής κρίσης. Η κίνηση για εκεχειρία αντί στρατιωτικής επιτυχίας υπονομεύει την αξιοπιστία του πρωθυπουργού, τόσο στα μάτια της ισραηλινής κοινωνίας όσο και διεθνώς. Εκτιμάται ότι η συμφωνία προκάλεσε διαφωνίες στον κυβερνητικό συνασπισμό, με το κόμμα Θρησκευτικού Σιωνισμού να εξετάζει ακόμα και την παραίτηση από την κυβέρνηση ως ένδειξη διαμαρτυρίας.Επιπλέον, υπάρχει έντονη ανησυχία ότι η αποτυχία να τηρηθούν τα συμφωνηθέντα από τη Χαμάς θα εκθέσει περαιτέρω την κυβέρνηση Νετανιάχου και τον ίδιο προσωπικά, επιδεινώνοντας την ήδη βαριά κριτική .
Αβεβαιότητα για την τήρηση της συμφωνίας
Ένα από τα βασικά προβλήματα της συμφωνίας είναι ο κίνδυνος μη τήρησής της από τη Χαμάς. Ήδη πριν τεθεί σε ισχύ η εκεχειρία, υπήρχαν αναφορές ότι η Χαμάς υπαναχωρεί από τους όρους της, με τον Νετανιάχου να δηλώνει ότι δεν έχει λάβει τη λίστα των ομήρων που η Χαμάς είχε δεσμευτεί να παραδώσει. Η έλλειψη εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο πλευρών κλονίζει τη βιωσιμότητα της εκεχειρίας.
Παράλληλα, το Ισραήλ δείχνει να εγκαταλείπει στρατηγικούς στόχους, όπως η ενίσχυση της παρουσίας του στη Γάζα, κάτι που μπορεί να οδηγήσει στην αναζωπύρωση εχθροπραξιών μόλις λήξει η προσωρινή κατάπαυση πυρός.
Η παγίδα της προσωρινής διπλωματίας
Η στρατηγική του Τραμπ, όπως ήταν εμφανής κατά τη διάρκειά της θητείας του, είχε συχνά επικεντρωθεί σε προσωρινά αλλά θεαματικά διπλωματικά αποτελέσματα. Η προσέγγιση αυτή ενδέχεται να επηρέασε και τη στάση του απέναντι στην κρίση Ισραήλ-Χαμάς, ωθώντας τον Νετανιάχου να δεχθεί μια λύση που μπορεί να εξασφαλίσει προσωρινή “ηρεμία” αλλά σε καμία περίπτωση δεν παρέχει μακροχρόνιες εγγυήσεις για την ασφάλεια.
Αυτό, σε συνδυασμό με τις πιέσεις της διεθνούς κοινότητας και την εσωτερική ανάγκη του Νετανιάχου να διατηρήσει τη θέση του, οδηγεί σε μια συμφωνία εκεχειρίας που μοιάζει περισσότερο με αναβολή του προβλήματος παρά με ουσιώδη επίλυσή του.
Εσωτερική πολιτική και κοινωνική αναταραχή
Η απόφαση για εκεχειρία δεν έχει δημιουργήσει μόνο διεθνείς αλλά και εσωτερικές προκλήσεις για την κυβέρνηση Νετανιάχου. Η ισραηλινή κοινωνία είναι πλέον διχασμένη, με ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού να θεωρεί ότι η συμφωνία αποτελεί ένδειξη αδυναμίας του Ισραήλ. Από την άλλη, ο κυβερνητικός συνασπισμός κλονίζεται, καθώς μέλη του εκφράζουν αντίθεση στην υλοποίηση της συμφωνίας, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε πολιτική αστάθεια .
Ενίσχυση της επιρροής της Χαμάς
Ο συμβιβασμός στον οποίο κατέληξε το Ισραήλ δεν μειώνει τη δύναμη της Χαμάς, αλλά αντιθέτως την ενισχύει. Η επιστροφή κρατουμένων θα λειτουργήσει ως πολιτική νίκη για τη Χαμάς, δίνοντας την ευκαιρία στην οργάνωση να παρουσιαστεί ως υπερασπιστής των Παλαιστινίων και να ενδυναμώσει τη θέση της, τόσο στη Γάζα όσο και μεταξύ των υποστηρικτών της . Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο νέων συγκρούσεων στο μέλλον, καθώς η Χαμάς θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την ενίσχυση αυτή για περαιτέρω εχθροπραξίες αντί για ειρηνικές λύσεις.
Η απόφαση του Νετανιάχου να προχωρήσει σε εκεχειρία με τη Χαμάς είναι επαμφοτερίζουσα, καθώς αποδίδει προσωρινά οφέλη, όπως την επιστροφή Ισραηλινών ομήρων, ενώ ταυτόχρονα υπονομεύει βασικές στρατηγικές προτεραιότητες του Ισραήλ. Η πολιτική κρίση που έχει δημιουργηθεί, σε συνδυασμό με την ενίσχυση της Χαμάς και την έλλειψη εμπιστοσύνης μεταξύ των πλευρών, καθιστά τη συμφωνία επισφαλή τόσο σε στρατιωτικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο. Το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία ενός εύθραυστου σκηνικού, που ενδέχεται να οδηγήσει σε νέες συγκρούσεις και περαιτέρω αποσταθεροποίηση.
Ι.Α.Φ