Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει ότι μια ισχυρότερη και πιο ικανή Ευρωπαϊκή Ένωση στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας θα συμβάλει θετικά στην παγκόσμια και διατλαντική ασφάλεια και είναι συμπληρωματική του ΝΑΤΟ, το οποίο παραμένει, για τα κράτη – μέλη του, το θεμέλιο της συλλογικής τους άμυνας.
Την επιτάχυνση των παρεμβάσεων σε όλους τους άξονες προκειμένου να ενισχυθεί αποφασιστικά η αμυντική ετοιμότητα της Ευρώπης εντός της προσεχούς πενταετίας ζητά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, μετά και την παρουσίαση της Λευκής Βίβλου για το Μέλλον της Ευρωπαϊκής Άμυνας. Παράλληλα, από τη Σύνοδο Κορυφής απευθύνεται κάλεσμα για επίσπευση των εργασιών σχετικά με τις πρόσφατες προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει ότι μια ισχυρότερη και πιο ικανή ΕΕ στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας θα συμβάλει θετικά στην παγκόσμια και διατλαντική ασφάλεια και θα λειτουργήσει συμπληρωματικά προς το ΝΑΤΟ, το οποίο παραμένει θεμέλιο της συλλογικής άμυνας των κρατών – μελών του. Άλλωστε, την «Λευκή Βίβλο» για την Άμυνα η οποία «συμπεριλαμβάνει πάγιες ελληνικές θέσεις» χαιρέτισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής.
Σημείωσε ότι θα πρέπει να εξεταστεί το αν το Ταμείο των 150 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση επενδύσεων στην άμυνα θα μείνει μόνο στα δάνεια όπως είναι η πρόταση της Κομισιόν ή αν θα προχωρήσει και επιδοτήσεις. «Πρέπει να κάνουμε μια σοβαρή κουβέντα για τα αν οι επιλογές χρηματοδότησης θα εξαντλούνται στα δάνεια όπως είναι η τωρινή πρόταση ή αν είμαστε πρόθυμοι να κινηθούμε σε μια πιο φιλόδοξη πορεία προς τις επιδοτήσεις στα κράτη – μέλη της ΕΕ για να προχωρήσουν στις σημαντικές επενδύσεις που πρέπει να κάνουν για την Άμυνα», τόνισε ο πρωθυπουργός απαντώντας σε σχετική ερώτηση κατά την είσοδό του στη Σύνοδο Κορυφής.
Η Κομισιόν προωθεί σαρωτικές αλλαγές στις δημόσιες συμβάσεις και στις κρατικές ενισχύσεις ειδικά για την αμυντική βιομηχανία, ενώ σε πρώτη φάση δίνεται βάρος στην αύξηση της ζήτησης με τη μορφή δημοσιονομικών διευκολύνσεων αλλά και δανείων, όμως θα ακολουθήσουν και άλλες πρωτοβουλίες όπως η παρουσίαση ενός «νομοσχεδίου-σκούπα» (omnibus package) για την απλοποίηση των κανόνων για την αμυντική βιομηχανία, αλλά και τρόποι για να αξιοποιηθούν για την άμυνα τα κονδύλια της πολιτικής συνοχής της ΕΕ.
Οι τρεις πυλώνες της «Λευκής Βίβλου»
- Ενεργοποίηση της εθνικής ρήτρας διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες από τα κράτη-μέλη, που θα δημιουργήσει δημοσιονομικό χώρο με την απαλοιφή των αμυντικών δαπανών από τα όρια ετήσιας αύξησης δαπανών που έχουν τεθεί βάσει των δημοσιονομικών κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Κομισιόν προτείνει η αύξηση των δαπανών που θα υπολογίζεται να έχει «ταβάνι» έως +1,5% του ΑΕΠ κάθε χρόνο για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, ξεκινώντας με βάση τις αμυντικές δαπάνες του 2021. Με αυτό τον τρόπο εκτιμά πως θα έρθουν πρόσθετες αμυντικές δαπάνες ύψους 650 δισ. ευρώ.
- Συγκέντρωση κεφαλαίων έως 150 δισ. ευρώ από την ΕΕ, τα οποία θα διατεθούν μετά ως δάνεια στα κράτη-μέλη για να προχωρήσουν σε κοινές αγορές εξοπλισμού. Τα κεφάλαια θα αντληθούν από τις αγορές, χωρίς την έκδοση ειδικών «αμυντικών» ευρωομολόγων.
- Επέκταση του «mandate» της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για την παροχή δανείων για αμυντικούς σκοπούς και την κινητοποίηση ιδιωτικών κεφαλαίων.