Οι αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας προετοιμάζονται για περαιτέρω μείωση των επιτοκίων, καθώς προβλέπουν μόνιμη ζημιά στην οικονομία από τους αμερικανικούς δασμούς, ακόμη και αν η κυβέρνηση του Donald Trump μαλακώσει τη στάση της τις επόμενες εβδομάδες.
Μετά από διαδοχικές συναντήσεις στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο την περασμένη εβδομάδα, οι περισσότεροι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής έφυγαν απογοητευμένοι από την Ουάσινγκτον. Οι ίδιοι εκτιμούν ότι η απρόβλεπτη συμπεριφορά του Trump θα συνεχίσει να τροφοδοτεί την αβεβαιότητα, περιορίζοντας τις δαπάνες και τις επενδύσεις και τελικά τον πληθωρισμό για αρκετό καιρό ακόμη.
Η ανατίμηση του ευρώ, οι αυστηρότερες συνθήκες χρηματοδότησης λόγω των αυξημένων δημοσιονομικών δαπανών και η πτώση των τιμών της ενέργειας θα επιβαρύνουν επίσης τις τιμές, ενισχύοντας το σενάριο για μια όγδοη μείωση των επιτοκίων κατά ένα τέταρτο της μονάδας τον Ιούνιο. Το τι θα συμβεί στη συνέχεια θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τις επικαιροποιημένες προβλέψεις για τον πληθωρισμό από το επόμενο έτος και μετά.
Οι οικονομολόγοι της Bank of America, της Deutsche Bank και της Morgan Stanley εκτιμούν ήδη ότι το επιτόκιο καταθέσεων -που σήμερα κυμαίνεται στο 2,25%- θα πέσει τουλάχιστον στο 1,5% φέτος για να τονωθεί η ζήτηση.
Παρότι τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένων των Olli Rehn και Gediminas Simkus, έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι είναι ανοιχτοί να εξετάσουν το ενδεχόμενο να οδηγήσουν το κόστος δανεισμού προς αυτά τα επίπεδα, άλλοι, όπως οι Klaas Knot και Martins Kazaks, προειδοποιούν κατά της υπερβολικής χαλάρωσης, υποστηρίζοντας ότι ο μεσοπρόθεσμος αντίκτυπος των πρόσφατων γεγονότων παραμένει ασαφής.
Η πρόεδρος Christine Lagarde παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό στην επίσημη γραμμή της ΕΚΤ.
«Όταν το μέγεθος και η κατανομή των σοκ είναι εξαιρετικά αβέβαια, δεν μπορούμε να δεσμευτούμε με βεβαιότητα σε μια συγκεκριμένη πορεία επιτοκίων», δήλωσε στους υπουργούς Οικονομικών και στους συναδέλφους κεντρικούς τραπεζίτες την Παρασκευή. Νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα, δήλωσε ότι η ΕΚΤ πρέπει να είναι «εξαιρετικά εξαρτώμενη από τα δεδομένα».
Οι περισσότερες προβλέψεις αναμένουν ασθενέστερη αναπτυξιακή δυναμική στο μέλλον. Μια έρευνα των διευθυντών αγορών δείχνει μειωμένη εμπιστοσύνη και υποτονική ζήτηση, ενώ οι προβλέψεις του ΔΝΤ που δημοσιεύθηκαν την Τρίτη υποβάθμισαν την επέκταση της οικονομίας των 20 χωρών σε μόλις 0,8% φέτος από 1% προηγουμένως.
«Εάν ο πληθωρισμός υπολείπεται σημαντικά του στόχου και για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, η φυσική επιλογή θα ήταν η μείωση των επιτοκίων σε περιοχή κινήτρων», δήλωσε ο Kazaks, ο οποίος είναι επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Λετονίας, σε συνέντευξή του το Σάββατο. «Επί του παρόντος δεν ισχύει κάτι τέτοιο».
Ο Knot, ο Ολλανδός συνάδελφός του, υποστήριξε σε ομιλία του ότι το ουδέτερο «σε γενικές γραμμές παραμένει το σημείο στο οποίο πρέπει να κινούμαστεε». Ενώ ο πληθωρισμός μπορεί να επιβραδυνθεί ταχύτερα από ό,τι αναμενόταν προηγουμένως, υποστήριξε ότι οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις από τις εμπορικές διαταραχές και τις υψηλότερες ευρωπαϊκές δαπάνες για την άμυνα και τις υποδομές είναι «πολύ λιγότερο σαφείς».
Κατά τα φαινόμενα, η ΕΚΤ στις 5 Ιουνίου θα αναγκαστεί να μειώσει τις προοπτικές για την αύξηση των τιμών καταναλωτή το επόμενο έτος από το 1,9% που προέβλεπε τον Μάρτιο. Αλλά είναι η μέτρηση του 2027 που θα έχει σημασία για να εκτιμηθεί αν οι τιμές θα είναι σταθερές στη συνέχεια.
«Νομίζω ότι η συνεδρίαση της ΕΚΤ τον Ιούνιο θα είναι πραγματικά περίπλοκη», δήλωσε ο Knot.
Παρά την αβεβαιότητα, ορισμένοι συνάδελφοί του είναι σχεδόν έτοιμοι να κηρύξουν τη νίκη.
Ο Γάλλος Francois Villeroy de Galhau υποστήριξε ότι «επί του παρόντος δεν υπάρχει πληθωριστικός κίνδυνος στην Ευρώπη» και ότι «δεν θα υπάρξει επιπλέον πληθωρισμός» λόγω των δασμών. «Αυτή είναι μια ισχυρή εγγύηση – ούτε φέτος ούτε του χρόνου», είπε, προσθέτοντας ότι “εξακολουθούμε να έχουμε ένα σταδιακό περιθώριο για μειώσεις των επιτοκίων”.
Ο συνάδελφός του Peter Kazimir από τη Σλοβακία συμφώνησε ότι ο πληθωρισμός θα πλησιάσει τον στόχο του τους επόμενους μήνες – αντί για τις αρχές του 2026, όπως προβλεπόταν μόλις τον περασμένο μήνα.