Σε μια κρίσιμη στιγμή για την παγκόσμια οικονομία, οι εμπορικές συνομιλίες μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας εισήλθαν στη δεύτερη ημέρα τους στην πρωτεύουσα της Κίνας, με τις δύο υπερδυνάμεις να αναζητούν τρόπους να γεφυρώσουν το χάσμα που έχει ταλαιπωρήσει τις σχέσεις τους για χρόνια. Οι διαπραγματεύσεις, που διεξάγονται σε κλίμα υψηλής έντασης αλλά και συγκρατημένης ελπίδας, αποτελούν μια από τις σημαντικότερες προσπάθειες των τελευταίων ετών για την αποκλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων που έχουν κλονίσει τις διεθνείς αγορές.
Το διακύβευμα των συνομιλιών
Οι συνομιλίες επικεντρώνονται σε μια σειρά από καίρια ζητήματα που έχουν προκαλέσει τριβές μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του πλανήτη. Ανάμεσα στα κύρια θέματα περιλαμβάνονται οι εμπορικές ανισορροπίες, η πρόσβαση των αμερικανικών εταιρειών στην κινεζική αγορά, οι περιορισμοί στις εξαγωγές προηγμένης τεχνολογίας και οι δασμοί που επιβλήθηκαν κατά τη διάρκεια του εμπορικού πολέμου που κορυφώθηκε τα προηγούμενα χρόνια.
Η Κίνα, από την πλευρά της, πιέζει για την άρση των αμερικανικών δασμών σε κινεζικά προϊόντα, ενώ παράλληλα επιδιώκει να διασφαλίσει ότι οι εξαγωγές της δεν θα αντιμετωπίσουν περαιτέρω εμπόδια. Οι ΗΠΑ, με τη σειρά τους, ζητούν μεγαλύτερη διαφάνεια στις εμπορικές πρακτικές της Κίνας, ιδίως όσον αφορά τις κρατικές επιδοτήσεις και την προστασία της διανοητικής ιδιοκτησίας.
Η ατμόσφαιρα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων
Οι συνομιλίες, που διεξάγονται στο Πεκίνο, φέρνουν αντιμέτωπους υψηλόβαθμους αξιωματούχους και από τις δύο πλευρές. Η αμερικανική αντιπροσωπεία, υπό την ηγεσία του Εμπορικού Αντιπροσώπου των ΗΠΑ, συναντάται με Κινέζους αξιωματούχους, συμπεριλαμβανομένων ανώτερων στελεχών του Υπουργείου Εμπορίου της Κίνας. Παρά την ευγένεια που χαρακτηρίζει τις δημόσιες δηλώσεις, πηγές κοντά στις διαπραγματεύσεις αναφέρουν ότι η ατμόσφαιρα παραμένει τεταμένη, καθώς κάθε πλευρά προσπαθεί να εξασφαλίσει το μέγιστο όφελος για την οικονομία της.
«Υπάρχει διάθεση για πρόοδο, αλλά οι διαφορές παραμένουν βαθιές», δήλωσε ανώνυμα πηγή με γνώση των συνομιλιών. «Και οι δύο πλευρές γνωρίζουν ότι η αποτυχία θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες κλιμακώσεις, κάτι που καμία οικονομία δεν μπορεί να αντέξει αυτή τη στιγμή».
Ιστορικό: Από τον εμπορικό πόλεμο στην ελπίδα για ειρήνη
Οι εμπορικές σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας έχουν περάσει από πολλές φάσεις τα τελευταία χρόνια. Η επιβολή δασμών από την κυβέρνηση Τραμπ το 2018 πυροδότησε έναν εμπορικό πόλεμο που κόστισε δισεκατομμύρια τόσο στις δύο χώρες όσο και στην παγκόσμια οικονομία. Παρά τη μερική αποκλιμάκωση που επιτεύχθηκε με τη «Φάση 1» της εμπορικής συμφωνίας το 2020, πολλά ζητήματα παραμένουν ανεπίλυτα.
Η πανδημία του COVID-19 και οι γεωπολιτικές εντάσεις περιέπλεξαν περαιτέρω την κατάσταση, με τις δύο χώρες να ανταγωνίζονται για την πρωτοκαθεδρία στην τεχνολογία, την τεχνητή νοημοσύνη και τις αλυσίδες εφοδιασμού. Ωστόσο, η πρόσφατη σταθεροποίηση των οικονομιών και η πίεση από τις διεθνείς αγορές έχουν ωθήσει τις δύο πλευρές να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Οι προκλήσεις και οι προσδοκίες
Η επίτευξη μιας ουσιαστικής συμφωνίας δεν θα είναι εύκολη. Οι ΗΠΑ κατηγορούν την Κίνα για αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, ενώ η Κίνα θεωρεί ότι οι αμερικανικοί δασμοί και οι περιορισμοί στις εξαγωγές τεχνολογίας αποτελούν προσπάθεια περιορισμού της οικονομικής της ανόδου. Επιπλέον, η εσωτερική πολιτική πίεση και στις δύο χώρες περιπλέκει τις διαπραγματεύσεις, καθώς οι ηγέτες πρέπει να ισορροπήσουν μεταξύ των εθνικών συμφερόντων και των διεθνών δεσμεύσεων.
Παρά τις δυσκολίες, υπάρχει συγκρατημένη αισιοδοξία. «Ακόμα και μικρά βήματα προόδου θα μπορούσαν να στείλουν ένα ισχυρό μήνυμα στις αγορές», δήλωσε οικονομικός αναλυτής στο Reuters. «Η παγκόσμια οικονομία χρειάζεται σταθερότητα, και μια εποικοδομητική σχέση μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας είναι απαραίτητη για αυτό».
Το μέλλον του παγκόσμιου εμπορίου
Οι εξελίξεις στις συνομιλίες αυτές δεν αφορούν μόνο τις ΗΠΑ και την Κίνα, αλλά και ολόκληρο τον κόσμο. Μια επιτυχής έκβαση θα μπορούσε να ενισχύσει την εμπιστοσύνη στις διεθνείς αγορές, να μειώσει το κόστος για τους καταναλωτές και να διευκολύνει τη ροή αγαθών και υπηρεσιών. Αντίθετα, η αποτυχία θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέους δασμούς, διαταραχές στις αλυσίδες εφοδιασμού και περαιτέρω αβεβαιότητα.
Καθώς οι συνομιλίες συνεχίζονται, τα βλέμματα του κόσμου είναι στραμμένα στο Πεκίνο. Θα καταφέρουν οι δύο υπερδυνάμεις να βρουν κοινό έδαφος, ή θα συνεχιστεί ο κύκλος των αντιπαραθέσεων; Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι αποφάσεις που θα ληφθούν τις επόμενες ημέρες θα διαμορφώσουν το μέλλον του παγκόσμιου εμπορίου για τα επόμενα χρόνια.