Ο Πρόεδρος Τραμπ, εκνευρισμένος με την αργή προσέγγιση της Federal Reserve στη μείωση των επιτοκίων, εξετάζει το ενδεχόμενο να επισπεύσει την ανακοίνωση του διαδόχου του Προέδρου της Fed, Τζερόμ Πάουελ, του οποίου η θητεία λήγει σε 11 μήνες. Σύμφωνα με πηγές, ο Τραμπ σκέφτεται να ορίσει τον αντικαταστάτη του Πάουελ ήδη από τον Σεπτέμβριο ή τον Οκτώβριο, ενώ κάποιοι λένε ότι η οργή του για τον Πάουελ μπορεί να οδηγήσει σε ανακοίνωση ακόμα και αυτό το καλοκαίρι.
Ποιοι είναι οι υποψήφιοι;
Μεταξύ των ονομάτων που εξετάζει ο Τραμπ είναι ο πρώην διοικητής της Fed, Κέβιν Γουόρς, και ο διευθυντής του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου, Κέβιν Χάσετ. Ο Υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ προωθείται από υποστηρικτές και των δύο ως πιθανός υποψήφιος, ενώ στη λίστα βρίσκονται επίσης ο πρώην Πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας, Ντέιβιντ Μάλπας, και ο διοικητής της Fed, Κρίστοφερ Γουόλερ.
Γιατί βιάζεται ο Τραμπ;
Η ανακοίνωση του διαδόχου νωρίτερα από το συνηθισμένο (3-4 μήνες πριν τη λήξη της θητείας) θα μπορούσε να επηρεάσει τις προσδοκίες των επενδυτών για την πορεία των επιτοκίων, δίνοντας στον «εκλεκτό» του Τραμπ τη δυνατότητα να λειτουργήσει σαν «σκιώδης πρόεδρος» και να πιέσει τη νομισματική πολιτική πριν ακόμα αναλάβει. Ο Λευκός Οίκος δήλωσε ότι η Fed πρέπει να υιοθετήσει πολιτική που προάγει την ανάπτυξη, με τον εκπρόσωπο Κους Ντεσάι να τονίζει ότι η κυβέρνηση στοχεύει σε «εκρηκτική οικονομική, εργασιακή και επενδυτική ανάπτυξη».
Η κόντρα με τον Πάουελ
Ο Τραμπ εξαπέλυσε επίθεση κατά του Πάουελ σε συνέντευξη Τύπου στη σύνοδο του ΝΑΤΟ, αποκαλώντας τον «απαράδεκτο» και δηλώνοντας ότι γνωρίζει ήδη 3-4 υποψήφιους για τη θέση του. Ο Πάουελ, από την πλευρά του, επιμένει ότι η Fed παραμένει ανεξάρτητη και ότι οι αποφάσεις της δεν επηρεάζονται από πολιτικές πιέσεις. Τονίζει ότι η προσεκτική προσέγγιση στα επιτόκια είναι απαραίτητη για να αποφευχθεί αναζωπύρωση του πληθωρισμού, ιδιαίτερα λόγω πιθανών δασμών.
Οι υποψήφιοι και οι προκλήσεις
- Κέβιν Γουόρς: Πρώην διοικητής της Fed και σύμβουλος του Μπους, θεωρείται «γεράκι» λόγω της σκληρής στάσης του κατά του πληθωρισμού. Πρόσφατα δήλωσε ότι τα πολύ χαμηλά επιτόκια οδηγούν σε κακές οικονομικές επιδόσεις, ενώ αστειεύτηκε ότι η ειλικρίνειά του μπορεί να τον αποκλείσει από τη θέση.
- Σκοτ Μπέσεντ: Ο Υπουργός Οικονομικών έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη της Wall Street και φημολογείται ότι ενδιαφέρεται κρυφά για τη θέση.
- Ντέιβιντ Μάλπας: Υποστηρίζει τη μείωση επιτοκίων, αλλά ο Τραμπ έχει αμφιβολίες για την τηλεοπτική του εμφάνιση.
- Κρίστοφερ Γουόλερ: Θεωρείται αουτσάιντερ, αλλά η πρόσφατη στήριξή του για άμεση μείωση επιτοκίων τον έχει φέρει στο προσκήνιο.
Πολιτική πίεση και ανεξαρτησία της Fed
Η Fed φυλάσσει την αυτονομία της από τη δεκαετία του 1970, μετά την πίεση του Νίξον για χαμηλά επιτόκια πριν τις εκλογές του 1972, που οδήγησε σε υψηλό πληθωρισμό. Ο Τραμπ καλείται να βρει κάποιον που θα είναι πιστός στις επιθυμίες του για χαλαρότερη νομισματική πολιτική, αλλά και ικανός να πείσει το ευρύτερο συμβούλιο της Fed, το οποίο αποτελείται από 12 μέλη, τα περισσότερα από τα οποία δεν μπορεί να αντικαταστήσει άμεσα.
Κίνδυνοι της πρώιμης ανακοίνωσης
Η πρώιμη ανακοίνωση μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα τόσο για τον Τραμπ όσο και για τον υποψήφιο, καθώς ο τελευταίος θα κληθεί να πάρει θέση απέναντι στους συναδέλφους του στη Fed ή να φανεί υπερβολικά πιστός στον Τραμπ, με κίνδυνο να χάσει την υποστήριξη της αγοράς ή τη θέση. Επιπλέον, ο Πάουελ μπορεί να παραμείνει στο διοικητικό συμβούλιο της Fed μέχρι το 2028, περιπλέκοντας τα σχέδια του Τραμπ.
Η στάση του Πάουελ
Ο Πάουελ, σε πρόσφατη ακρόαση στο Κογκρέσο, δήλωσε ότι ο μοναδικός του στόχος είναι να παραδώσει μια ισχυρή οικονομία με ελεγχόμενο πληθωρισμό στον διάδοχό του, αποφεύγοντας να σχολιάσει τις πολιτικές πιέσεις.
Τι σημαίνει αυτό;
Η κίνηση του Τραμπ να ανακοινώσει νωρίτερα τον διάδοχο του Πάουελ δείχνει την πρόθεσή του να επηρεάσει τη νομισματική πολιτική πριν καν λήξει η θητεία του νυν προέδρου. Ωστόσο, η ανεξαρτησία της Fed και η σύνθεση του συμβουλίου της καθιστούν την πρόκληση μεγάλη. Θα καταφέρει ο Τραμπ να επιβάλει τη δική του ατζέντα ή θα συναντήσει αντίσταση από το «κάστρο» της Federal Reserve;