Πάρτο χαμπάρι … η επόμενη συναλλαγή σου δεν σημαίνει τίποτα
Ο κάθε επενδυτής ξεκινά με την ίδια ψευδαίσθηση: ότι η επόμενη συναλλαγή του θα είναι η καθοριστική. Εκείνη που θα αποδείξει πως «το κατάλαβε το παιχνίδι».
Και ύστερα, όταν όλα πάνε στραβά, ψάχνει τον λόγο στις αγορές, στα νέα, στη μοίρα, στα άστρα και στο φλιτζάνι του καφέ.
Κανείς δεν σκέφτεται το προφανές: ότι μία συναλλαγή δεν σημαίνει απολύτως τίποτα.
Η ανθρώπινη φύση έχει ανάγκη από νόημα. Η στατιστική, όμως, έχει ανάγκη από δείγμα.
Κι εκεί αρχίζει η σύγκρουση ανάμεσα στον άνθρωπο και τον αριθμό.
Ο άνθρωπος βλέπει το αποτέλεσμα της ημέρας και το φορτίζει συναισθηματικά.
Ο αριθμός βλέπει χίλιες συναλλαγές και απλώς υπολογίζει τον μέσο όρο.
Αυτός ο νόμος – ο Νόμος των Μεγάλων Αριθμών – είναι πιο αμείλικτος κι από την ίδια την αγορά.
Μπορεί να αγνοείς την ύπαρξή του, όμως εκείνος δεν σε αγνοεί.
Αν κερδίζεις επειδή είχες τύχη, θα το μάθει σύντομα. Αν χάνεις επειδή δεν έχεις σύστημα, θα το μάθει ακόμη πιο γρήγορα.
Η ψευδαίσθηση του «εγώ»
Στο χρηματιστήριο όλοι κουβαλούν έναν μικρό ναρκισσισμό.
Πιστεύουν ότι «βλέπουν κάτι» που οι άλλοι δεν βλέπουν.
Κάθε φορά που η αγορά τους δικαιώνει, η αδρεναλίνη τους γράφει άρθρο στο υποσυνείδητο: «Το έχω».
Και κάθε φορά που τους διαψεύδει, φταίει «η συγκυρία».
Η αλήθεια είναι λιγότερο ρομαντική. Η αγορά δεν ξέρει ότι υπάρχεις.
Δεν την ενδιαφέρει ούτε η ανάλυσή σου ούτε το άγχος σου.
Είναι ένας μηχανισμός που ακολουθεί στατιστικούς νόμους – τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο.
Ο επενδυτής που το συνειδητοποιεί αυτό παύει να μετρά τα αποτελέσματα ανά ημέρα και αρχίζει να τα βλέπει ανά κύκλο.
Δεν τον νοιάζει το τελευταίο 5% κέρδος ή ζημιά.
Τον ενδιαφέρει ο ρυθμός, η συνέπεια, η αναπαραγωγιμότητα.
Αυτό που οι ψύχραιμοι αποκαλούν προσδοκώμενη αξία – δηλαδή πόσο μπορεί να περιμένει να κερδίζει ή να χάνει ανά συναλλαγή.
Η προσδοκώμενη αξία προκύπτει από έναν απλό αλλά αποκαλυπτικό υπολογισμό:
(Μέσο Κέρδος × Ποσοστό Επιτυχίας) – (Μέση Ζημιά × (1 – Ποσοστό Επιτυχίας))
Πάμε να δούμε δύο παραδείγματα για να καταλάβετε τι παίζει:
Παράδειγμα 1: Κερδοφόρο σύστημα
Ας υποθέσουμε ότι:
-
Μέσο Κέρδος = +120 €
-
Μέση Ζημιά = –80 €
-
Ποσοστό Επιτυχίας = 55 % (δηλαδή 0,55)
Τότε: (120 × 0,55) – (80 × (1 – 0,55)) = (66) – (36) = +30 €
Αυτό σημαίνει ότι κάθε συναλλαγή (αν κάνεις πολλές και ίδιες) σου αποδίδει κατά μέσο όρο +30 €.
Εάν κάνεις 100 συναλλαγές, το σύστημά σου έχει στατιστικά απόδοση περίπου +3.000 €
Παράδειγμα 2: Ζημιογόνο σύστημα
Υποθέτουμε ότι:
-
Μέσο Κέρδος: +100 €
-
Μέση Ζημιά: –160 €
-
Ποσοστό Επιτυχίας: 60 % (δηλαδή 0,60)
Εφαρμόζουμε τη φόρμουλα:
(Μέσο Κέρδος × Ποσοστό Επιτυχίας) – (Μέση Ζημιά × (1 – Ποσοστό Επιτυχίας)) που δίνει (100 × 0,60) – (160 × (1 – 0,60)) = 60 – 64 = –4 €
Η προσδοκώμενη αξία είναι –4 €, δηλαδή το σύστημα χάνει κατά μέσο όρο 4 € ανά συναλλαγή.
Αυτό σημαίνει πως, ακόμη κι αν κερδίζεις το 60 % των πράξεων σου, οι απώλειες στις ζημιογόνες είναι μεγαλύτερες, κι έτσι μακροπρόθεσμα το σύνολο βυθίζεται. Με άλλα λόγια, η συχνότητα επιτυχίας δεν σε σώζει όταν η αναλογία κέρδους/ζημιάς είναι λάθος.
Αυτός ο τύπος δεν έχει τίποτα το ποιητικό· είναι ωμή πραγματικότητα.
Αν το αποτέλεσμα είναι θετικό, έχεις πλεονέκτημα.
Αν είναι αρνητικό, όσο κι αν σε παρηγορεί η ελπίδα, η μαθηματική βαρύτητα σε τραβά προς τα κάτω.
Το σύστημα δεν χρειάζεται ενθουσιασμό, χρειάζεται επαναληψιμότητα.
Φυσικά ο επενδυτής που δεν κρατά αρχείο είναι σαν μάγειρας χωρίς συνταγή· κάθε φορά ελπίζει να πετύχει τη γεύση «με το μάτι». Θυμάται τα κέρδη του με ακρίβεια τριών δεκαδικών, αλλά «ξεχνά» τις ζημιές. Και φυσικά, μισεί τα excel – γιατί εκεί μέσα δεν χωράει η φαντασία του.
Ο νόμος της σταθερότητας
Φαντάσου έναν επενδυτή που ανοίγει δέκα συναλλαγές και κερδίζει τις επτά.
Είναι επιτυχημένος ή τυχερός;
Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει – ακόμη.
Αν όμως κάνει εκατό, χίλιες, δέκα χιλιάδες συναλλαγές με το ίδιο αποτέλεσμα, τότε έχει στατιστικό πλεονέκτημα.
Μέχρι τότε, έχει απλώς ενθουσιασμό.
Η στατιστική έχει ένα μειονέκτημα: χρειάζεται χρόνο.
Ο χρόνος όμως είναι το μόνο που ο μέσος trader δεν διαθέτει.
Η αγορά είναι γεμάτη ανθρώπους που θέλουν να βγάλουν «ένα καλό μήνα».
Κι όμως, τα αποτελέσματα που αξίζουν κρίνονται σε ένα καλό δεκαετές δείγμα.
Γι’ αυτό και οι περισσότεροι δεν τα βλέπουν ποτέ – γιατί εγκαταλείπουν πριν το δείγμα γίνει επαρκές.
Η πειθαρχία ως επιστήμη
Οι περισσότεροι πιστεύουν ότι η πειθαρχία είναι ψυχικό χάρισμα.
Δεν είναι. Είναι μαθηματικό αποτέλεσμα.
Όποιος έχει αποδεχθεί τη δύναμη του μεγάλου δείγματος, δεν χρειάζεται πια αυτοσυγκράτηση — έχει κατανόηση.
Ξέρει ότι μια ζημιά δεν αλλάζει τίποτα, όπως και ένα κέρδος δεν αποδεικνύει τίποτα.
Η κάθε συναλλαγή είναι μια κουκίδα μέσα σε μια στατιστική θάλασσα.
Ο στόχος δεν είναι να νικήσεις τη μία μάχη, αλλά να επιβιώσεις σε χίλιες.
Αυτό που οι περισσότεροι αποκαλούν «τύχη», η στατιστική το λέει ανεπαρκές δείγμα.
Κι αυτό που νομίζουμε ως «ικανότητα», είναι απλώς το αποτέλεσμα της συνέπειας.
Η σιωπηλή παρηγοριά των αριθμών
Το ωραίο με τη στατιστική είναι πως δεν κρίνει.
Δεν νοιάζεται αν ήσουν έξυπνος ή απρόσεκτος.
Μόνο αν ήσουν συνεπής.
Όπως η βαρύτητα δεν ενδιαφέρεται για το ποιος πέφτει – απλώς κάνει τη δουλειά της.
Ο κόσμος του trading είναι γεμάτος ανθρώπους που ψάχνουν «το μυστικό».
Κι όμως, το μόνο πραγματικό μυστικό είναι γνωστό εδώ και αιώνες:
Ο Νόμος των Μεγάλων Αριθμών.
Αν τον αποδεχθείς, η αγορά γίνεται ήρεμη, σχεδόν βαρετή.
Αν τον αγνοήσεις, γίνεται θορυβώδης, ψυχοφθόρα και απρόβλεπτη.
Η ειρωνεία είναι ότι και στις δύο περιπτώσεις, ο νόμος ισχύει.
Η διαφορά είναι πως στη μία τον καταλαβαίνεις – στην άλλη τον πληρώνεις.
Αποποίηση ευθύνης: Το παρόν ενημερωτικό σημείωμα συνιστά διαφημιστική ανακοίνωση ενημερωτικού περιεχομένου και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση ή προσφορά για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Καμία πληροφορία που εμπεριέχεται σε αυτό, δε θα πρέπει να εκληφθεί, σε καμία περίπτωση, ως προτεινόμενη ως κατάλληλη επένδυση για τον παραλήπτη, ούτε μέσο επίτευξης των συγκεκριμένων επενδυτικών στόχων ή κάλυψης οποιωνδήποτε άλλων αναγκών του παραλήπτη, ούτε υποκατάστατο τυχόν συμβατικών κειμένων που αφορούν τις περιγραφόμενες σε αυτό συναλλαγές. Για τους λόγους αυτούς, κάθε επενδυτής θα πρέπει να προβεί στη δική του αξιολόγηση οποιασδήποτε πληροφορίας παρέχεται στην παρούσα επικοινωνία και δε θα πρέπει να βασίζεται σε οποιαδήποτε τέτοια πληροφορία, ως εάν αυτή να αποτελούσε επενδυτική συμβουλή. Το παρόν δεν συνιστά, επίσης, έρευνα στον τομέα των επενδύσεων και, συνεπώς, δεν καταρτίστηκε από την Εταιρεία σύμφωνα με τις απαιτήσεις του νόμου που αποσκοπούν στη διασφάλιση της ανεξαρτησίας της έρευνας στον τομέα των επενδύσεων. Οι πληροφορίες που διατίθενται στο παρόν βασίζονται σε πληροφορίες που διατίθενται στο κοινό και θεωρούνται αξιόπιστες. Η Εταιρεία δεν φέρει καμία ευθύνη ως προς την ακρίβεια ή πληρότητα των πληροφοριών αυτών. Οι απόψεις και εκτιμήσεις που εκτίθενται στο παρόν αφορούν την τάση της εγχώριας και των διεθνών χρηματοοικονομικών αγορών κατά την αναγραφόμενη ημερομηνία και υπόκεινται σε αλλαγές χωρίς ειδοποίηση. Η Εταιρεία ενδέχεται, ωστόσο, να συμπεριλάβει στο παρόν έρευνες στον τομέα των επενδύσεων, οι οποίες έχουν εκπονηθεί από τρίτα πρόσωπα. Η εταιρεία δεν τροποποιεί τις ως άνω έρευνες, αλλά τις παραθέτει αυτούσιες, και, συνεπώς, δεν αναλαμβάνει οποιαδήποτε ευθύνη για το περιεχόμενο αυτών.
November 2, 2025
www.chartwar.gr

