Ανάλογα με ποιον ρωτάτε, είναι είτε μια βίαιη επιβολή δύναμης από την Ευρωπαϊκή Κομισιόν, που έχει σχεδιαστεί για να αρπάξει τη Βόρεια Ιρλανδία από το Ηνωμένο Βασίλειο και να την τραβήξει στην ΕΕ, είτε για τη λογική επέκταση ενός σχεδίου στο οποίο η κυβέρνηση της Τερέζα Μέι έχει ήδη συναινέσει.
Την Τετάρτη, η ΕΕ δημοσίευσε ένα σχέδιο νομοθετικού κειμένου 120 σελίδων για τη λειτουργία μιας κοινής έκθεσης που εξέδωσαν η ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο τον Δεκέμβριο, σχεδιάζοντας το επόμενο στάδιο του Brexit. Είναι τόσο μεγάλες οι ευαισθησίες των διαπραγματεύσεων μεταξύ του Λονδίνου και των Βρυξελλών, ωστόσο, που αυτό που μπορούσε να θεωρηθεί τεχνικό έγγραφο έχει γίνει πολιτικά εκρηκτικό.
Το κείμενο θέτει την «εφεδρική» θέση στην περίπτωση που η Βρετανία και η ΕΕ δεν καταλήξουν σε συμφωνία για έναν τρόπο να διατηρηθεί ένα ιρλανδικό σύνορο χωρίς τριβές. Προβλέπει μια κοινή τελωνειακή και ρυθμιστική περιοχή σε ολόκληρη την Ιρλανδία. Εκτός αν το Ηνωμένο Βασίλειο αποφασίσει επίσης να προσχωρήσει σε μια τελωνειακή ένωση με την ΕΕ, αυτό θα σημαίνει ελέγχους στα σύνορα μεταξύ της βρετανικής ηπειρωτικής χώρας και της Βόρειας Ιρλανδίας, ένα αποτέλεσμα το Ηνωμένο Βασίλειο απορρίπτει κάθετα. Το έγγραφο προτείνει επίσης ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο θα διατηρήσει τη δικαιοδοσία διαιτησίας των διαφορών που αφορούν το Ηνωμένο Βασίλειο μετά το Brexit.
Το δεύτερο από αυτά αντιπροσωπεύει μια υπέρβαση από την ΕΕ, η οποία, στην καλύτερη περίπτωση, εφαρμόζει μια υπερβολικά νομιμοποιητική προσέγγιση και, στη χειρότερη περίπτωση, μια σκόπιμη υπέρβαση. Αν το Ηνωμένο Βασίλειο έχει μεγαλύτερη εξουσία να επιλύσει τις διαφορές, δεν χρειάζεται να εκτροχιάσει τη διαδικασία. Πρέπει σίγουρα να υπάρχει χώρος για συμβιβασμό.
Όμως, το μέρος του κειμένου για τη Βόρεια Ιρλανδία ακολουθεί απλώς την αδιαμφισβήτητη λογική της κοινής έκθεσης του Δεκεμβρίου. Όποια και αν είναι η εμπορική σχέση του Ηνωμένου Βασιλείου με την ΕΕ – η τελωνειακή ένωση, η ενιαία αγορά, η διμερής συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών – και οι δύο πλευρές δεσμεύθηκαν να διατηρήσουν ένα ιρλανδικό σύνορο χωρίς τριβές για να διατηρήσουν τη συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής που έφερε ειρήνη στην περιοχή.
Αντί να διαμαρτύρεται για τις λογικές συνέπειες μιας πρότασης που συμφωνήθηκε πριν από δύο μήνες, η κυβέρνηση της κυρίας Μέι πρέπει να δείξει πώς μπορεί να συνδυάσει ένα ανοικτό ιρλανδικό σύνορο με το Ηνωμένο Βασίλειο να βρίσκεται εκτός τελωνειακής ένωσης με την ΕΕ. Εάν δεν μπορεί, θα πρέπει να επανεξετάσει την κόκκινη γραμμή της σχετικά με το ότι βρίσκεται εκτός της τελωνειακής ένωσης. Μέχρι στιγμής, έχει καταλήξει σε πολύ λίγα εκτός από κάποιες ευσεβείς σκέψεις σχετικά με τεχνολογικές λύσεις για να αποφευχθεί η ανάγκη για συνοριακές θέσεις. Λίγοι ειδικοί στην περιοχή βρίσκουν αυτές τις ιδέες πειστικές.
Από την πλευρά της, όμως, η ΕΕ πρέπει επίσης να κινηθεί προσεκτικά. Ο τόνος είναι σημαντικός, όπως και το περιεχόμενο. Εάν οι Βρυξέλλες δίνουν την εντύπωση ότι προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν τα ιρλανδικά σύνορα ως μοχλό σε ευρύτερες διαπραγματεύσεις για το Brexit, η αντίδραση από το Λονδίνο θα είναι σοβαρή. Η εδραίωση νομικής βεβαιότητας είναι ζωτικής σημασίας, αλλά το ίδιο και το να επιτραπεί στον κυβερνητικό πολιτικό χώρο του Ηνωμένου Βασιλείου να κερδίσει τους σκεπτικιστές υποστηρικτές του.
Εάν το Ηνωμένο Βασίλειο αισθάνεται ότι βρίσκεται στριμωγμένο στη γωνία, είναι πιθανό να ενθαρρύνει τις καταστρεπτικές δυνάμεις όπως ο Μπόρις Τζόνσον, ο υπουργός Εξωτερικών. Το τελευταίο από μια μακρά σειρά από βαθύτατες παρεμβάσεις, μια επιστολή του κ. Τζόνσον προς την κ. Μέι, που διέρρευσε την Τρίτη, υποστήριξε ότι ήταν λάθος να φανταστεί κανείς ότι το καθήκον του Brexit ήταν να αποτρέψει τα σύνορα στην Ιρλανδία. Οι περιοδικές εκρήξεις του κ. Τζόνσον, οι οποίες καταφέρνουν να είναι ανταγωνιστικές και σε μεγάλο βαθμό χωρίς περιεχόμενο, έχουν γίνει μια σημαντική απειλή για τη διαδικασία Brexit και καθιστούν την θέση του στο αξίωμα αβάσιμη.
Το νομικό κείμενο που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη θα μπορούσε να βελτιωθεί, ιδίως όσον αφορά το ρόλο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Αλλά σε γενικές γραμμές αντικατοπτρίζει με ακρίβεια τις συμφωνίες που έχουν γίνει μέχρι στιγμής. Το ζητούμενο είναι τώρα για την κυβέρνηση της κυρίας Μέι αντί να διαμαρτύρεται ότι η ΕΕ προσπαθεί να διασπάσει το Ηνωμένο Βασίλειο, να υποστηρίξει πώς μπορεί να επιτύχει την κυριαρχία που θέλει, τηρώντας τις υποσχέσεις που έχει δώσει.