Η δυνατότητα του ηλεκτρικού Συστήματος της Κρήτης για υποδοχή ηλεκτρικών διασυνδέσεων εξαντλείται με τη «μικρή» διασύνδεση Κρήτη-Πελοπόννησος του ΑΔΜΗΕ (που βρίσκεται ήδη σε λειτουργία), τη «μεγάλη» διασύνδεση Κρήτη-Αττική (που υλοποιεί η θυγατρική του ΑΔΜΗΕ Αριάδνη Interconnection και θα μπει στην πρίζα εντός του 2024) και το καλώδιο Κρήτης-Κύπρου της κοινοπραξίας Euroasia Interconnector.
Την επισήμανση αυτή κάνουν ανώτατα στελέχη του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς, προσθέτοντας ότι το σύστημα της Κρήτης, όντας ασθενές λόγω μεγέθους -σε σύγκριση με τα ηπειρωτικά ηλεκτρικά συστήματα- δεν μπορεί τεχνικά να υποστηρίξει τη σύνδεση μεγάλων διασυνδέσεων με πολλαπλά συστήματα.
Η επισήμανση από τον ΑΔΜΗΕ έρχεται στον απόηχο της παρουσίασης του έργου Greece-Africa Power Interconnector (GAP) που αφορά στην εισαγωγή «πράσινης» ενέργειας από την Αίγυπτο στην Ελλάδα μέσω Κρήτης, με ηλεκτρικό καλώδιο χωρητικότητας 2 GW που θα συνδέει την περιοχή Mersa Matruh της Αιγύπτου με τον Αθερινόλακκο.
Τα στελέχη του Διαχειριστή σημειώνουν ότι η κοινοπραξία GAP ενημερώθηκε από τον ΑΔΜΗΕ για την εξάντληση της δυνατότητας υποδοχής νέων διασυνδέσεων στην Κρήτη σε πρόσφατη συνάντηση που είχαν.
«Με τη διασύνδεση εναλλασσόμενου ρεύματος (AC) Κρήτης-Πελοποννήσου, τη διασύνδεση συνεχούς ρεύματος (DC) Κρήτης-Αττικής και την αντίστοιχη με την Κύπρο, το Σύστημα της Κρήτης φτάνει στα όριά του», τονίζεται από τον ΑΔΜΗΕ. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι μια νέα μεγάλη διασύνδεση με τη Κρήτη θα σήμαινε ότι σε περιπτώσεις συμβάντων θα μπορούσε να τεθεί σε κίνδυνο η ευστάθεια και η ασφαλής λειτουργία του τοπικού συστήματος, με ό,τι αυτό συνεπάγεται τόσο για τις υποδομές του νησιού, όσο και για τις ίδιες τις διασυνδέσεις.
Οι ίδιες πηγές προσθέτουν ότι το θέμα δεν συνδέεται μόνο με το τι υποδομές δικτύου υπάρχουν στην Κρήτη ή μπορούν να δημιουργηθούν στο μέλλον, αλλά με τους περιορισμούς που έχουν οι ίδιες οι τεχνολογίες συνεχούς ρεύματος HVDC όσον αφορά στη διαχείριση έκτακτων γεγονότων ή αλλαγών στα συστήματα που διασυνδέονται. Η τεχνολογία HVDC εξελίσσεται μεν διαρκώς, αλλά τα κριτήρια σχεδιασμού τους ορίζονται κυρίως από τις ανάγκες διασύνδεσης ισχυρών και μεγάλων συστημάτων, που είναι η μεγάλη πλειοψηφία των έργων που κατασκευάζονται διεθνώς (διασυνδέσεις μεταξύ κρατών η στο εσωτερικό κρατών σε μεγάλες αποστάσεις). Το σχέδιο που έχει γνωστοποιηθεί στον ΑΔΜΗΕ αναφέρεται στη διασύνδεση της Αιγύπτου, ενός ισχυρού συστήματος, με το ασθενές -για τους λόγους που εξηγήθηκαν- σύστημα της Κρήτης. Κάτι που σημαίνει ότι δεν περιλαμβάνεται στην κατεύθυνση εξέλιξης της τεχνολογίας HVDC για να καλύψει περισσότερες ανάγκες διασυνδέσεων.
Σημειώνεται ότι οι εξελίξεις στο «μέτωπο» της διασύνδεσης Ελλάδας-Αιγύπτου, όπου πέρα από το GAP σε τροχιά ωρίμανσης βρίσκεται και το έργο GREGY της Elica του Ομίλου Κοπελούζου για καλώδιο χωρητικότητας 3 GW για σύνδεση μέσω Αττικής είναι πυκνές: Χθες, από το βήμα ενεργειακού συνεδρίου ο κ. Γιάννης Καρύδας, στέλεχος του Ομίλου Κοπελούζου γνωστοποίησε ότι σύντομα η εταιρεία θα προχωρήσει στην ανάθεση των απαραίτητων τεχνοοικονομικών μελετών, ώστε το 2024 να ληφθεί η Τελική Επενδυτική Απόφαση για το project, με οριστικό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης κάτω από τέσσερα χρόνια.