Η αύξηση των ενοικίων στην Αθήνα αποτελεί ένα φλέγον ζήτημα που απασχολεί τους πολίτες τα τελευταία χρόνια. Οι τιμές έχουν εκτοξευθεί σε δυσθεώρητα ύψη, καθιστώντας την εύρεση ενός προσιτού σπιτιού όλο και πιο δύσκολη.
Το μέσο ενοίκιο στη Βουλιαγμένη ανέρχεται στα 18,1€/τ.μ., ενώ στην Γλυφάδα κυμαίνεται στα 15€/τ.μ. Τιμές οι οποίες είναι αυξημένες κατά 10,5% σε σχέση με το 2022.
Στα ύψη βρίσκονται τα ενοίκια στο κέντρο της Αθήνας, με τιμές των 10 ευρώ/τ.μ.. Στο Κουκάκι τα ενοίκια κυμαίνονται στα 10 με 12 ευρώ ανά τ.μ, στα Εξάρχεια φτάνουν στα 9 με 10 ευρώ ανά τ.μ.
Με διαφορά, ωστόσο, οι ακριβότερες περιοχές του κέντρου είναι το Κολωνάκι και η Πλάκα, όπου τα ενοίκια σήμερα ανέρχονται πάνω από τα 16 ευρώ ανά τ.μ. Στο Π. Ψυχικό και στη Φιλοθέη, παρά το γεγονός ότι η πλειονότητα των ακινήτων που μισθώνονται πρόκειται για κατασκευές άνω των 40 ετών, οι τιμές των ενοικίων κυμαίνονται μεταξύ 12 με 20 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο.
Τα σπίτια, μάλιστα, χτυπούν τιμές ρεκόρ ακόμα και όταν δεν είναι πλήρως ανακαινισμένα σε κουφώματα, κουζίνες και μπάνια.
Πρωταθλητές πάντως είναι πάντα, σε ποσοστό αύξησης, τα Δυτικά Προάστια. Από τα μόλις 5,3 ευρώ/τ.μ. σε 8,05 ευρώ/τ.μ. Σε ό,τι αφορά τις πιο ακριβές περιοχές του Πειραιά και των προαστίων του, με διαφορά κερδίζει το Μοσχάτο με 9,4 ευρώ/τ.μ. και το κέντρο του Πειραιά με επίσης 9,4 ευρώ/τ.μ.
Από την άλλη, τα υψηλά ενοίκια δεν σημαίνουν πάντα κέρδος για τον ιδιοκτήτη. Κάποιοι ενοικιαστές θα πουν το «ναι» ακόμα και σε εξωφρενικές τιμές αλλά δε θα τις πληρώσουν.
Στη Θεσσαλονίκη, το μετρό αλλάζει τα πάντα. Τα ενοίκια στο κέντρο της πόλης έφτασαν τα 8,5 ευρώ ανά τ.μ. Επίσης, στη Χαλκιδική τα ενοίκια έφτασαν τα 30€/τ.μ.
Φοιτητές
Στα 10 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο βρίσκονται συνήθως οι τιμές για τα ανακαινισμένα ακίνητα που προορίζονται για φοιτητές, ενώ το καθεστώς της συγκατοίκησης δεν έχει εμφανιστεί ακόμα σε μεγάλο βαθμό στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα όσα δήλωσε ο πρόεδρος των μεσιτών Αθηνών-Αττικής Λευτέρης Ποταμιάνος, στην ΕΡΤ.
Ταυτόχρονα, η διαθεσιμότητα είναι μικρή όπως επισήμανε: «και στην Αθήνα αλλά και στην επαρχία που ακούω πολλά περιστατικά, είναι πιο λίγα τα διαθέσιμα ακίνητα.», ενώ «πολλές φορές το καλοκαίρι χρειάζεται να τα αφήσουν τα ακίνητα οι φοιτητές μετά από συμφωνία που έρχονται με τους ιδιοκτήτες ώστε να χρησιμοποιηθούν για τουριστική εκμετάλλευση και να επιστρέψουν οι φοιτητές τον Οκτώβριο.»
Ακόμα ο κ. Ποταμιάνος επισήμανε: «Στην Αθήνα, στου Ζωγράφου, κι όπου αλλού υπάρχουν πανεπιστήμια, εκεί είναι το μεγάλο πρόβλημα.
Αλλά έτσι κι αλλιώς υπάρχει πρόβλημα ανεύρεσης κατοικίας γενικότερα. Η μικρή κατοικία δε είναι το ουσιαστικότερο θέμα.
Δηλαδή το ακίνητο των 30, 40, 50, 60 τετραγωνικών είναι και πιο ακριβό από τα άλλα γιατί υπάρχει μεγάλη ζήτηση. Μιλάμε για τιμές πάνω από 10 ευρώ το τετραγωνικό πολλές φορές.
Και κάθε πέρσι και καλύτερα, ή κάθε χρόνο και χειρότερα δηλαδή, η κατάσταση έχει ξεφύγει πλέον.
Στην Ελλάδα δεν έχει έρθει ακόμη ο θεσμός της συγκατοίκησης για τους φοιτητές ώστε να μοιραστούν τα έξοδα της στέγης. Έρχεται αλλά πολύ δειλά δειλά.
Κι αυτό γιατί υπάρχει φόβος, υπάρχει ανασφάλεια με ποιον θα συγκατοικήσουν, υπάρχει το οικονομικό πώς θα μοιράσουν τα χρήματα, υπάρχουν πολλοί παράγοντες οι οποίοι επιδρούν συναισθηματικά στην σκέψη του να συγκατοικήσεις.
Οι τιμές για μικρά ακίνητα είναι από 10 ευρώ το τετραγωνικό για ανακαινισμένο ακίνητο. Με αυτή την τιμή πρέπει να είναι αλλαγμένα τα κουφώματα, να είναι συντηρημένο, να έχει αλλάξει κουζίνα, να έχει αλλάξει μπάνια. Για τέτοιες κατηγορίες ακινήτων μιλάμε. Υπάρχουν όμως και πολλά παραμελημένα, ακόμη και υπόγεια νοικιάζονται.»
Ποιες είναι οι αιτίες αυτής της κατάστασης;
- Αύξηση της ζήτησης: Η συνεχής εισροή νέων κατοίκων στην Αθήνα, είτε για σπουδές είτε για εργασία, έχει δημιουργήσει μια τεράστια ζήτηση για ενοικιαζόμενα ακίνητα.
- Περιορισμένη προσφορά: Η έλλειψη νέων κατασκευών, σε συνδυασμό με την ανακαίνιση πολλών διαμερισμάτων για βραχυχρόνιες μισθώσεις, έχει περιορίσει σημαντικά την προσφορά διαθέσιμων κατοικιών.
- Τουρισμός: Η ανάπτυξη του τουρισμού έχει αυξήσει τη ζήτηση για βραχυχρόνιες μισθώσεις, με αποτέλεσμα πολλά διαμερίσματα να αποσύρονται από την αγορά μακροχρόνιας μίσθωσης.
- Πληθωρισμός: Ο γενικότερος πληθωρισμός στην οικονομία έχει επηρεάσει και τις τιμές των ενοικίων, καθώς οι ιδιοκτήτες επιχειρούν να μετακυλήσουν το αυξημένο κόστος συντήρησης των ακινήτων στους ενοικιαστές.
Ποια είναι τα αποτελέσματα αυτής της κατάστασης;
- Δυσκολία στην εύρεση στέγης: Πολλοί πολίτες, ιδιαίτερα νέοι και φοιτητές, δυσκολεύονται να βρουν ένα διαμέρισμα με λογικό ενοίκιο.
- Μείωση της ποιότητας ζωής: Η αύξηση των ενοικίων μειώνει το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, περιορίζοντας τις δυνατότητές τους για άλλες δαπάνες και επηρεάζοντας αρνητικά την ποιότητα ζωής τους.
- Κίνδυνος κοινωνικού αποκλεισμού: Η αδυναμία πρόσβασης σε προσιτή στέγη μπορεί να οδηγήσει σε κοινωνικό αποκλεισμό και να εντείνει τις κοινωνικές ανισότητες.
Τι μπορεί να γίνει για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα;
- Αύξηση της προσφοράς: Είναι απαραίτητη η ενθάρρυνση της κατασκευής νέων κατοικιών, καθώς και η αξιοποίηση των ήδη υπάρχοντων κενών ακινήτων.
- Ρύθμιση της βραχυχρόνιας μίσθωσης: Χρειάζονται μέτρα για να περιοριστεί η αλόγιστη αύξηση των βραχυχρόνιων μισθώσεων και να προστατευθεί η αγορά μακροχρόνιας μίσθωσης.
- Επιδότηση του ενοικίου: Η παροχή επιδοτήσεων σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του προβλήματος της ακρίβειας.
- Στήριξη της μεσαίας τάξης: Η στήριξη της μεσαίας τάξης, που αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της κοινωνίας, είναι απαραίτητη για να διατηρηθεί η κοινωνική συνοχή.
Η κρίση των ενοικίων στην Αθήνα αποτελεί ένα σύνθετο πρόβλημα που απαιτεί ολιστικές λύσεις. Η συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων, κυβέρνησης, τοπικών αρχών, ιδιωτικού τομέα και πολιτών, είναι απαραίτητη για να βρεθεί μια βιώσιμη λύση.