Της Elisa Martinuzzi
Η ξαφνική ανάδυση του Leonardo Del Vecchio ως του μεγαλύτερου μετόχου της Mediobanca, της πιο γνωστής επενδυτικής τράπεζας της Ιταλίας, τροφοδοτεί την φημολογία για μια ευρύτερη αλλαγή ισορροπιών στον χρηματοπιστωτικό κλάδο της χώρας. Η δέσμευση της τράπεζας να ακολουθήσει προσεκτικά βήματα μεγέθυνσης της δραστηριότητάς της μοιάζει ευάλωτη έναντι μιας ώθησης για ριζικότερες αλλαγές.
Το τι ακριβώς έχει στο μυαλό του ο δισεκατομμυριούχος του κλάδου των οπτικών σχετικά με το μερίδιό του 10% που κατέχει δεν είναι ακόμη σαφές. Ρεπορτάζ των μέσων ενημέρωσης αναφέρουν ότι ο 84χρονος Ιταλός θέλει να αυξήσει το μερίδιό του έως και το 20%, σε μια τεράστια επιχειρηματική δέσμευση – και όχι μόνο από οικονομική άποψη. Θα χρειαστεί να καταβληθούν σημαντικές προσπάθειες προκειμένου να εξασφαλιστεί έγκριση από πλευράς Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) προκειμένου ένας επενδυτής να φτάσει να κατέχει ποσοστό μεγαλύτερο του 10% σε ευρωπαϊκή τράπεζα. Οι φιλοδοξίες του Del Vecchio πρέπει να είναι πράγματι μεγάλες.
Επιπλέον, ο μεγιστάνας δεν είναι ακριβώς ο καλύτερος φίλος με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Mediobanca, Alberto Nagel. Η σχέση τους είναι μάλλον αντιπαραθετική, δεδομένου ότι μια προτεινόμενη επένδυση του Del Vecchio σε νοσοκομείο του Μιλάνου φέρεται να είχε εμποδιστεί από τον Nagel.
Πρόσφατες δηλώσεις του Del Vecchio για τον προϊστάμενο της Mediobanca μοιάζουν μάλλον επικριτικές. Ο μεγιστάνας “χτύπησε” ένα ευαίσθητο “νεύρο” της σημερινής διοίκησης, υποδεικνύοντας ότι η τράπεζα θα μπορούσε να τα πάει καλύτερα, επεκτείνοντας πιο επιθετικά την επενδυτική τραπεζική της δραστηριότητα και βασιζόμενη λιγότερο στα κέρδη από την λιανική τραπεζική και τη συμμετοχή της στον κολοσσό του κλάδου των ασφαλειών Assicurazioni Generali.
Η UniCredit, μεγαλύτερη τράπεζα της Ιταλίας, μπορούσε να λαμβάνει μέχρι πρότινος τις κομβικές αποφάσεις για την Mediobanca, ώσπου, την περασμένη εβδομάδα, εκποίησε τη συμμετοχή της σε αυτήν. Η συμμετοχή αυτή τής επέτρεπε να έχει ισχυρό λόγο και στην Generali. Τώρα το ερώτημα είναι τι θέλει να κάνει ο Del Vecchio με το μερίδιό του, την ίδια στιγμή μάλιστα που απέκτησε και απευθείας μερίδιο στην Generali, με ξεχωριστή συναλλαγή.
Μολονότι οι επενδυτές δικαιολογημένα δυσφορούν με τις ιδιαιτερότητες του ιταλικού μοντέλου εταιρικής διακυβέρνησης, όπου μέτοχοι μειοψηφίας μπορούν να ελέγχουν διοικητικά συμβούλια προς όφελος των συμφερόντων τους, ο Del Vecchio, σαν ένας έξυπνος outsider, άνοιξε μια χρήσιμη συζήτηση. Η Mediobanca δήλωσε την Τρίτη ότι επιθυμεί να διατηρήσει το μερίδιο του 13% στην Generali μέχρι νεωτέρας και ότι αισθάνεται την υποχρέωση να την κρατήσει σε ιταλικά χέρια. Είναι όμως η διατήρηση αυτής της συμμετοχής απαραίτητη;
Στα 4 δισεκατομμύρια ευρώ, η αξία της εκμετάλλευσης είναι πολύ μεγαλύτερη από ό,τι θα μπορούσε ενδεχομένως να χρειαστεί η τράπεζα σε μια δύσκολη συγκυρία. Τα έσοδα από μια πώλησή της θα μπορούσαν να επιταχύνουν τις επενδύσεις σε πιο πολλά υποσχόμενες δραστηριότητες, όπως η ιδιωτική τραπεζική, προκειμένου να παράγουν υψηλότερες αποδόσεις – ή θα μπορούσαν να επιστραφούν στους μετόχους. Ή ίσως ο Nagel θα μπορούσε να εφαρμόσει έναν συνδυασμό των δύο αυτών εκδοχών. Στο πλαίσιο του τετραετούς αναπτυξιακού της σχεδίου, η Mediobanca προβλέπει απόδοση κεφαλαίων από διαχείριση πλούτου στο 25%, έναντι 11% από την Generali. Ίσως τελικά να είναι όντως η ορθή κίνηση η μετατόπιση μεγαλύτερων κεφαλαίων στην πρώτη.
Για να είμαστε δίκαιοι, η τετραετής στρατηγική την οποία εξέθεσε ο Nagel αυτήν την εβδομάδα θα επιτρέψει στην τράπεζα να βασιστεί στην επιτυχία της και να προχωρήσει περαιτέρω στην επενδυτική τραπεζική, τη χρηματοδότηση των καταναλωτών και τη διαχείριση πλούτου. Η Mediobanca αναμένει ενίσχυση της κερδοφορίας της με απόδοση 11% επί των ενσώματων περιουσιακών στοιχείων έναντι 10% μέχρι σήμερα, καθώς και να ενισχύσει τις πληρωμές στους επενδυτές κατά 50% μέσα στα επόμενα τέσσερα έτη. Σε ένα ιταλικό τραπεζικό περιβάλλον που κυριαρχείται από “κόκκινα” δάνεια και έναν χρηματοπιστωτικό κλάδο στην Ευρώπη ο οποίος κατά βάση συρρικνώνεται, ο Nagel αξίζει έπαινο για την αποφυγή των επισφαλών δανείων και την εστίαση στις ορθές από άποψη επιχειρηματικής λογικής και οράματος δραστηριότητες.
Συνολικά, ο Nagel υπολογίζει μέση αύξηση εσόδων 4% και διπλασιασμό της συνεισφοράς στα κέρδη από τη διαχείριση πλούτου, με οργανική ανάπτυξη του συγκεκριμένου κλάδου δραστηριοτήτων. Ωστόσο εξακολουθεί να βασίζεται και στις επιστροφές από την Generali: το μερίδιο τους αποτελεί το ένα τρίτο της κερδοφορίας της τράπεζας.
Είναι πιθανό ο Del Vecchio, ο οποίος διαθέτει τεράστια εξουσία στον κολοσσό των οπτικών EssilorLuxottica, να απογοητευτεί από τα περίπλοκα χαρακτηριστικά μιας επένδυσης στον χρηματοπιστωτικό κλάδο. Το αυστηρό ρυθμιστικό πλαίσιο έχει κρατήσει “ακτιβιστές” επενδυτές σε σχετική απόσταση από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Ακόμη όμως και αν τελικώς δεν ευοδωθεί η παρουσία του Del Vecchio στον κλάδο της τραπεζικής, ο Nagel ίσως ανακαλύψει ότι τα σχέδιά του θα πρέπει να διαφοροποιηθούν.