«Ο επενδυτής που λέει, «αυτή τη φορά είναι διαφορετικά», όταν στην πραγματικότητα πρόκειται ουσιαστικά για μια επανάληψη μιας παλαιότερης κατάστασης, έχει εκφρέρει τις τέσσερις πιο ακριβές λέξεις στα χρονικά των επενδύσεων.»
Το “αυτή τη φορά είναι διαφορετικά” είναι ένα είδος θρησκευτικής φράσης στον κλάδο των επενδύσεων. Κάθε φορά που οι αγορές, τα βασικά στοιχεία των εταιρειών ή οι μακροπρόθεσμοι οικονομικοί δείκτες εισέρχονται στον πάνω από το μέσο όρο χώρο, είναι βέβαιο πως θα υπάρξουν επικριτές ή επενδυτές που προειδοποιούν για την εφησυχασμό και την επικείμενη μέση αναστροφή. Όποιος ισχυρίζεται ότι είναι διαφορετική αυτή η φορά, χλευάζεται με περιφρόνηση που τολμά να αμφισβητήσει τις μακροπρόθεσμες οικονομικές σχέσεις.
Αν και η μέση αναστροφή διαδραματίζει τεράστιο ρόλο στις χρηματοπιστωτικές αγορές – η απόδοση άνω του μέσου όρου τείνει να οδηγήσει σε απόδοση κάτω του μέσου όρου και αντίστροφα – οι επενδυτές πρέπει να είναι ευέλικτοι σχετικά με τους μέσους όρους που χρησιμοποιούν στην ανάλυσή τους.
Για παράδειγμα, ο δείκτης CAPE είναι πολύ μεγαλύτερος από τους μακροπρόθεσμους μέσους όρους, οι οποίοι χρονολογούνται από το 1871. Αλλά δείτε τις διαφορές του μέσου όρου από διάφορα αρχικά σημεία από τότε:
Ο μέσος όρος CAPE από το 1871 είναι 16,7, αλλά εάν πάρουμε τον μέσο όρο από το 1960, ο αριθμός αυτός θα ανέλθει σε 20, και από το 1980 ο μέσος όρος είναι 21,7. Η τρέχουσα τιμή του 30 είναι αυξημένη εάν εξετάσουμε καθέναν από αυτούς τους μέσους όρους, αλλά το ερώτημα για τους επενδυτές γίνεται: Ποιος μακροπρόθεσμος μέσος όρος είναι ο πιο αντιπροσωπευτικός των σημερινών αγορών;
Η σύνθεση του εταιρικού κόσμου και η διάρθρωση της χρηματοπιστωτικής αγοράς είναι επίσης εντελώς διαφορετικές σήμερα. Δείτε τα εξής:
· Το 1957, ο S&P 500 αποτελούταν από 425 βιομηχανικές μετοχές, 60 επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας και 15 σιδηρόδρομους. Οι χρηματοπιστωτικές μετοχές δεν προστέθηκαν στον δείκτη μέχρι τη δεκαετία του 1970. Μέχρι το 1988, η σύνθεση του S&P 500 ήταν 400 βιομηχανικές μετοχές, 40 επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, 40 χρηματοοικονομικές και 20 μετοχές μεταφορών.
· Το 1902, η μεγαλύτερη αμερικανική εταιρεία, η U.S. Steel, απασχολούσε σχεδόν 170.000 ανθρώπους με πωλήσεις 561 εκατομμυρίων δολαρίων, ή πωλήσεις 3.340 δολαρίων ανά εργαζόμενο (90.000 δολάρια σε σημερινά δολάρια). Σήμερα, το Facebook δημιουργεί έσοδα ανά εργαζόμενο ύψους 2 εκατομμυρίων δολαρίων.
· Πριν από πενήντα χρόνια, οι επενδυτές λιανικής αντιπροσώπευαν περισσότερο από το 90 τοις εκατό του συνόλου των συναλλαγών του Χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης. Σήμερα, το 95% των συναλλαγών πραγματοποιούνται από επαγγελματίες επενδυτές.
· Μέχρι που η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς απελευθέρωσε τη χρηματιστηριακή βιομηχανία την Πρωτομαγιά το 1975 και κατήργησε τις προμήθειες σταθερού επιτοκίου, ήταν εξαιρετικά δαπανηρό να διαπραγματεύονται τίτλοι στα χρηματιστήρια. Το κόστος συναλλαγών, περιλαμβανομένων των προσφορών και των προμηθειών προσφοράς-ζήτησης, μειώθηκε από 80% σε 90% από τότε.
· Οι πωλήσεις των αμοιβαίων κεφαλαίων έφτασαν βρίσκονταν κατά μέσο όρο στο 8% με 10% τη δεκαετία του 1950.
· Το πρώτο χρηματιστηριακό ταμείο δεν δημιουργήθηκε μέχρι το 1976. Το πρώτο ομολογιακό ταμείο δεν υπήρχε πριν τα τέλη του 1986.
· Το 401 (k) είναι περίπου 30 ετών. Τα IRA δεν είναι πολύ παλαιότερα. Η όλη έννοια της συνταξιοδότησης είναι σε μεγάλο βαθμό ένα φαινόμενο του 20ου αιώνα. Στο παρελθόν, οι άνθρωποι δεν αποταμίευαν πραγματικά για συνταξιοδότηση επειδή η ιδέα δεν υπήρχε πραγματικά μέχρι τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι άνθρωποι δούλευαν συνήθως μέχρι να πεθάνουν.
Όχι μόνο αυτή τη φορά είναι διαφορετικά, αλλά είναι διαφορετικά κάθε φορά. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τόσοι πολλοί επενδυτές είναι σε θέση να δημιουργήσουν στρατηγικές για την καταπολέμηση της αγοράς με το πλεονέκτημα της εκ των υστέρων γνώσης που στη συνέχεια αποδίδουν λιγότερο στον πραγματικό κόσμο. Οι αγορές εξελίσσονται συνεχώς, με βάση τις σύγχρονες γνώσεις μας για το παρελθόν.
Η υπεραπόδοση μπορεί να εξατμιστεί. Οι ροές σε ορισμένα προϊόντα ή στρατηγικές μπορούν να αλλάξουν τα θεμελιώδη μέτρα τους. Οποιοδήποτε περιουσιακό στοιχείο μπορεί να γίνει μια θαυμάσια επένδυση σε μία τιμή και μια τρομερή επένδυση σε άλλη.
Το ιστορικό πλαίσιο είναι κρίσιμο για την κατανόηση των χρηματοπιστωτικών αγορών. Τι άλλο έχουν να ακολουθήσουν οι επενδυτές; Αλλά θα πρέπει να θέσουμε τα πράγματα σε προοπτική και να συνειδητοποιήσουμε ότι οι αγορές είναι ένα σύνθετο προσαρμοζόμενο σύστημα. Δεν είναι στατικές και δεν ακολουθούν πάντα τους προκαθορισμένους κανόνες.
Μιας και προσφέρουμε ένα πλαίσιο, να για τι πράγμα μιλούσε πραγματικά ο Τέμπλετον με τις περίφημες τέσσερις λέξεις του. Να τι προηγήθηκε αυτής της δήλωσης:
«Ο μόνος τρόπος για να αποφύγετε τα λάθη είναι να μην επενδύσετε – και αυτό είναι το μεγαλύτερο λάθος όλων. Συγχωρείστε τον εαυτό σας για τα λάθη του. Μην αποθαρρύνεστε, και σίγουρα μην προσπαθήσετε να αποκαταστήσετε τις απώλειές σας παίρνοντας μεγαλύτερα ρίσκα. Αντί’ αυτού, μετατρέψτε κάθε λάθος σε μάθημα. Προσδιορίστε ακριβώς τι πήγε στραβά και πώς μπορείτε να αποφύγετε το ίδιο λάθος στο μέλλον.»
Και εδώ είναι η συνέχεια:
«Η μεγάλη διαφορά μεταξύ εκείνων που είναι επιτυχείς και εκείνων που δεν είναι, είναι ότι οι επιτυχημένοι άνθρωποι μαθαίνουν από τα λάθη τους και τα λάθη των άλλων.»
Ο Τέμπλετον δεν μιλούσε για οικονομικούς λόγους ή μοντέλα όταν είπε πως οι τέσσερις πιο επικίνδυνες λέξεις είναι “Αυτή η φορά είναι διαφορετική”. Μιλούσε για την ανθρώπινη φύση. Αυτή είναι η μόνη σταθερά που παραμένει στις αγορές.
Ένας ορισμός της παραφροσύνης είναι να κάνεις το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά και να περιμένεις διαφορετικό αποτέλεσμα. Σε αυτό αναφέρεται ο Τέμπλετον με τις τέσσερις πιο ακριβές λέξεις στα χρονικά των επενδύσεων.