Η τελευταία κλιμάκωση της κρίσης στην Καταλονία αποτελεί σοβαρή απειλή για την Ισπανία και σοβαρό τεστ για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η άμεση προτεραιότητα θα πρέπει να είναι η απομάκρυνση από το χείλος της βίαιης αντιπαράθεσης και η ΕΕ μπορεί να βοηθήσει, καλώντας σε συγκράτηση στη Μαδρίτη.
Αυτή ήταν μια ζημιά που μπορούσε να αποφευχθεί . Καταρχήν, η καταλανική ηγεσία είναι υπεύθυνη – πρώτον, διότι διεξήγαγε παράνομο δημοψήφισμα, που καθίσταται άκυρο από την άρνηση της μιας πλευράς να συμμετάσχει, και τώρα που ενήργησε πάνω σε αυτή τη χωρίς νόημα ψηφοφορία για να δηλώσει επίσημα την ανεξαρτησία. Αλλά ο ισπανός πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι έκανε τα πράγματα χειρότερα με μια άσκοπα επιθετική (και κυρίως ανεπιτυχή) προσπάθεια να εμποδίσει το δημοψήφισμα. Θα έκανε παρόμοιο λάθος τώρα, προχωρώντας στην κατάργηση των υφιστάμενων εξουσιών αυτονομίας της Καταλονίας.
Αυτό που έπρεπε να κάνει η Μαδρίτη ήταν να καταδικάσει το ίδιο το δημοψήφισμα και να αγνοήσει το αποτέλεσμά του – και θα έπρεπε να ακολουθήσει την ίδια προσέγγιση με τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας. Η κυβέρνηση θα έπρεπε να έχει προσφέρει συνομιλίες χωρίς προϋποθέσεις, και μπορεί ακόμα. Βασικά, το επιχείρημα κατά της απόσχισης είναι ότι η Μαδρίτη μπορεί ακόμα να κερδίσει: Πριν αρχίσει αυτή η κρίση, θυμηθείτε, η πλειοψηφία των καταλανών αντιτασσόταν στην ανεξαρτησία.
Επιπλέον, η προσφορά συνομιλιών ανοιχτού τύπου θα ήταν επίσης έξυπνη τακτικά, θέτοντας το βάρος στον καταλανικό ηγέτη Κάρλες Πουτζδεμόν και στους συμμάχους του να εξηγήσουν και να εφαρμόσουν το σχέδιό τους για απόσχιση.
Η αναστολή της αυτονομίας των καταλανών, την οποία η ισπανική Γερουσία ψήφισε την Παρασκευή, θα μπορούσε τώρα να αναγκάσει τη Μαδρίτη να αναλάβει δράση ενόψει διαμαρτυριών, απεργιών και πολιτικής ανυπακοής. Ο Ραχόι έχει ήδη απορρίψει τον Πουτζδεμόν και κάλεσε νέες εκλογές. Η επιβολή αυτών των διαταγμάτων θα μπορούσε να θέσει γρήγορα την κυβέρνηση, όπως και πριν, στο ρόλο του επιτιθέμενου – και να επιτρέψει στους αυτονομιστές, όπως και πριν, να την υπερνικήσουν. Η αποφυγή αυτής της ολίσθησης σε βίαιες συγκρούσεις θα πρέπει τώρα να είναι η πρώτη προτεραιότητα. Οι προσπάθειες για επιβολή ελέγχου στην Καταλονία θα πρέπει να σταματήσουν. Δεν είναι πολύ αργά για ένα βήμα πίσω.
Εάν η Μαδρίτη επιλέξει να διευθετήσει αυτή τη διαφωνία με οποιοδήποτε μέσο είναι απαραίτητο, η Ισπανία θα χάσει στο τέλος, επειδή η φήμη της θα υποφέρει και το αίσθημα απόσχισης δε θα ματαιωθεί. Και η ΕΕ, η οποία μέχρι τώρα έχει αποφύγει να παρέμβει στη διαμάχη, θα χάσει επίσης, επειδή θα έχει μείνει απλά να παρακολουθεί ενώ μια κυβέρνηση-μέλος διευθετεί με βία μια διαμάχη που θα μπορούσε να διευθετηθεί με ειρηνικά δημοκρατικά μέσα.
Η ΕΕ δεν πρέπει να αφήνει καμία αμφιβολία για το σε ποια πλευρά βρίσκεται σε αυτή τη διαμάχη. Αντιπροσωπεύει το κράτος δικαίου και αντιτίθεται σε μια παράνομη αποσχιστική εκστρατεία. Δεν μπορεί να είναι ένας ουδέτερος διαμεσολαβητής σε αυτό το θέμα. Ωστόσο, αυτό δεν πρέπει να εμποδίσει τους ηγέτες της ΕΕ να παροτρύνουν την ισπανική κυβέρνηση να δείξει περισσότερη σοφία και συγκράτηση σε αυτή τη διαμάχη. Αυτό είναι και προς το συμφέρον της Ευρώπης.