Η αλβανική αστυνομία απήγγειλε επίσημα κατηγορίες για κατασκοπεία την Κυριακή σε δύο Ρώσους και έναν Ουκρανό υπήκοο, οι οποίοι είχαν συλληφθεί προηγουμένως επειδή προσπάθησαν να εισέλθουν σε απαγορευμένη στρατιωτική ζώνη και στη συνέχεια ψέκασαν στρατιωτικούς φρουρούς με σπρέι νευρικής παράλυσης.
Νωρίτερα την ίδια ημέρα, τέσσερα άτομα τσεχικής υπηκοότητας συνελήφθησαν επειδή εισήλθαν σε ένα εγκαταλελειμμένο στρατιωτικό εργοστάσιο στο Πολιτσάν στα νότια της χώρας.
Τα περιστατικά έρχονται στο πλαίσιο ενός συνεχιζόμενου διλήμματος των χωρών της ΕΕ σχετικά με το αν θα πρέπει να υποκύψουν στις εκκλήσεις της Ουκρανίας να απαγορεύσει την είσοδο Ρώσων τουριστών στην ένωση.
Το περιστατικό με τους Ρώσους και τους Ουκρανούς υπηκόους σημειώθηκε στο στρατιωτικό εργοστάσιο Γκράμς το Σάββατο. Αφού εντοπίστηκαν περιμετρικά του εγκαταλελειμμένου εργοστασίου- το οποίο σήμερα αποτελεί εγκατάσταση αποθήκευσης και αποσυναρμολόγησης όπλων – τους πλησίασαν φρουροί. Ο ένας ύποπτος στράφηκε εναντίον των αστυνομικών και τους ψέκασε με μια ουσία που τους προκάλεσε προσωρινή τύφλωση, αλλά τελικά και οι τρεις συνελήφθησαν.
Σύμφωνα με την αστυνομία, τους απαγγέλθηκαν δύο κατηγορίες για κατασκοπεία και τα αντικείμενα που κατασχέθηκαν ως αποδεικτικά στοιχεία περιλαμβάνουν φορητούς υπολογιστές, drones, κινητά τηλέφωνα και μια αναφερόμενη κατασκοπευτική συσκευή καμουφλαρισμένη ως κάμερα.
Αναφέρεται ότι τα άτομα είχαν εισέλθει στην Αλβανία ως τουρίστες, καθώς οι Ρώσοι πολίτες δεν χρειάζονται βίζα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Επιπλέον, πιστεύεται ότι φωτογράφιζαν την περιοχή για αρκετές ημέρες πριν από το περιστατικό.
Οι αλβανικές αρχές ζήτησαν από τη ρωσική και την ουκρανική πρεσβεία στα Τίρανα να παράσχουν εμπεριστατωμένες πληροφορίες για τους εμπλεκόμενους πολίτες.
Το περιστατικό, το οποίο έγινε πρωτοσέλιδο παγκοσμίως, ακολούθησε γρήγορα ένα άλλο, αυτή τη φορά σε έναν παροπλισμένο στρατιωτικό παράγοντα στο Πολιτσάν όπου η αστυνομία συνέλαβε τέσσερις Τσέχους υπηκόους.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Άμυνας, το περιστατικό συνέβη γύρω στις 8:40 το πρωί της Κυριακής σε μία από τις σήραγγες του εργοστασίου.
Οι στρατιωτικοί και η κρατική αστυνομία «απομόνωσαν τις εισόδους των σηράγγων, οι οποίες επικοινωνούν σχεδόν όλες μεταξύ τους, και μετά από έρευνες συνέλαβαν δύο άτομα τσεχικής υπηκοότητας», εξήγησε η αστυνομία.
Πρόσθεσε ότι γύρω στο μεσημέρι, σε απόσταση 1,5 χλμ. από τις σήραγγες, εντοπίστηκαν και συνοδεύτηκαν άλλοι δύο πολίτες τσεχικής υπηκοότητας, «συγκάτοικοι των δύο προαναφερθέντων πολιτών».
Το υπουργείο ανέφερε ότι οι δυνάμεις ασφαλείας διεξάγουν διαδικασίες και ελέγχους σχετικά με το περιστατικό.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης, οι Τσέχοι πολίτες ισχυρίζονται ότι είναι τουρίστες που χάθηκαν.
«Είμαστε τουρίστες, βγάλαμε φωτογραφίες, χάσαμε το δρόμο μας και μπήκαμε στη σήραγγα. Δεν έχουμε κακές προθέσεις», ισχυρίστηκαν, σύμφωνα με τη μαρτυρία τους που δημοσιεύθηκε στα τοπικά μέσα ενημέρωσης.
Το εργοστάσιο στο Πολιτσάν ιδρύθηκε το 1962 για την παραγωγή όπλων καλάσνικοφ, πυρομαχικών 82 χιλιοστών, χειροβομβίδων και ναρκών κατά προσωπικού κατά την κομμουνιστική εποχή και σήμερα δεν είναι ενεργό.
Διχασμένη στάση για το διαβατήριο
Τα περιστατικά ασφαλείας στα οποία εμπλέκονται ξένοι υπήκοοι που ισχυρίζονται ότι είναι τουρίστες έρχονται εν μέσω της διχασμένης στάσης των χωρών της ΕΕ σχετικά με την απαγόρευση εισόδου Ρώσων τουριστών στην ένωση.
Η Λετονία, η Λιθουανία και η Πολωνία σταμάτησαν την έκδοση νέων τουριστικών θεωρήσεων αμέσως μετά την εισβολή του Κρεμλίνου στην Ουκρανία. Η Φινλανδία ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ότι θα μειώσει την επεξεργασία των θεωρήσεων σε μόλις 10% των προηγούμενων υποθέσεων που διεκπεραιώνονταν ημερησίως. Άλλες χώρες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας και της Πορτογαλίας, παραμένουν πιο επιφυλακτικές.
Η Ουκρανία πιέζει την ΕΕ να απαγορεύσει την είσοδο Ρώσων τουριστών στην ένωση, αλλά έχει συναντήσει ποικίλες αντιδράσεις.
Το θέμα θα συζητηθεί στη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στην Πράγα στις 31 Αυγούστου, καθώς η ένωση των 27 χωρών σταθμίζει αν θα καταλήξει σε μια ενιαία θέση σχετικά με τις βραχυπρόθεσμες θεωρήσεις για τους απλούς Ρώσους.
Ρώσοι στην Αδριατική
Τα τελευταία περιστατικά συνέβησαν την ώρα που ρωσικά σκάφη πραγματοποιούν σειρά ελιγμών στην Αδριατική Θάλασσα. Σύμφωνα με τα δεδομένα των θαλάσσιων ραντάρ και μια συνέντευξη στη La Repubblica του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου Άμυνας ναύαρχου Cavo Dragone, τρεις διαφορετικές ρωσικές μονάδες εισήλθαν στην περιοχή την περασμένη εβδομάδα.
Πρόκειται για το αντιτορπιλικό Admiral Tributus, το πλοίο πληροφοριών Nikitic Tatishchev και το καταδρομικό Varyag. Η φρεγάτα Admiral Grigorovich επιχειρεί στο Ιόνιο Πέλαγος.
Το ιταλικό ναυτικό ανέπτυξε διάφορες μονάδες μέσω ξηράς και αέρος για να παρακολουθούν στενά τα ρωσικά πλοία. Από το Σάββατο, όλες οι ομάδες είχαν εγκαταλείψει την Αδριατική και βρίσκονταν στο Ιόνιο.
Ο πρωθυπουργός Έντι Ράμα αντέδρασε στους επικριτές που υποστήριξαν ότι η εθνική ασφάλεια δεν βρίσκεται στο επίπεδο που θα έπρεπε.
«Οι θεσμοί λειτουργούν όπως πρέπει», έγραψε στο Twitter.
Ο πρωθυπουργός του Κοσσυφοπεδίου από την άλλη, Άλμπιν Κούρτι, καταδίκασε το περιστατικό και ευχήθηκε ταχεία ανάρρωση στους δύο Αλβανούς στρατιώτες. Η πρόεδρος του Κοσσυφοπεδίου Βιόσα Οσμάνι αντέδρασε επίσης, σημειώνοντας ότι μίλησε με τον Αλβανό πρόεδρο Μπαϊράμ Μπεγκάι για την επίθεση.
«Εύχομαι ταχεία ανάρρωση στους τραυματίες. Οι δράστες αυτής της επίθεσης πρέπει να λογοδοτήσουν. Τα θεσμικά μας όργανα είναι έτοιμα να παράσχουν κάθε αναγκαία υποστήριξη», έγραψε στο Twitter.
Ο Κούρτι προειδοποιεί εδώ και καιρό για τις ρωσικές προσπάθειες αποσταθεροποίησης των Βαλκανίων, συμπεριλαμβανομένης της στενής συμμαχίας μεταξύ της γειτονικής Σερβίας και του Κρεμλίνου.