Η διεύρυνση του ΝΑΤΟ προς τη Σουηδία και τη Φινλανδία δίχασε την Πέμπτη (15 Σεπτεμβρίου) τον ισπανικό συνασπισμό, με τους σοσιαλιστές του PSOE να ψηφίζουν υπέρ και τον μειοψηφικό εταίρο του στο προοδευτικό εκτελεστικό όργανο, την αριστερή Unidas Podemos, να απέχει.
Υπέρ της εισόδου της Σουηδίας και της Φινλανδίας ψήφισαν το PSOE (S&D), το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα (PP/EPP), το ακροδεξιό VOX, οι κεντροφιλελεύθεροι Ciudadanos (Πολίτες), το βασκικό εθνικιστικό PNV και το καταλανικό φιλοευρωπαϊκό κόμμα Partido Demócrata Europeo Catalán (PDECat), μετέδωσε η ισπανική δημόσια ραδιοτηλεόραση RTVE.
Αλλά δεν απείχε μόνο η Unidas Podemos (GUE-NGL) από το αριστερό στρατόπεδο. Οι τέσσερις βουλευτές της Izquierda Unida (IU, Ενωμένη Αριστερά) που ενσωματώθηκαν στον κυβερνητικό αριστερό σχηματισμό κατέστησαν σαφή την απόρριψή τους στην είσοδο και των δύο σκανδιναβικών χωρών και ψήφισαν κατά.
Ο εθνικός συντονιστής της IU και υπουργός Καταναλωτικών Υποθέσεων, Alberto Garzón, απείχε, αγνοώντας την εσωτερική «πειθαρχία» της ψηφοφορίας του Εκτελεστικού Γραφείου.
«Υποταγή» στις ΗΠΑ
Οι Unidas Podemos δικαιολόγησαν την αποχή τους με το επιχείρημα ότι δεν θέλουν να «υποταχθούν στα συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών», αλλά σέβονται την «κυριαρχία» άλλων χωρών.
«Ας αφήσουμε τα κοινοβούλια της Σουηδίας και της Φινλανδίας να πάρουν την απόφαση που θεωρούν κατάλληλη, αλλά δεν θα είναι εκ μέρους μας», δήλωσε ο Gerardo Pisarello της Unidas Podemos.
Ισπανική «σπατάλη» στην Ευρώπη
Ο Pablo Hispán, βουλευτής του κεντροδεξιού αντιπολιτευόμενου Λαϊκού Κόμματος (PP), εξέφρασε τη λύπη του κατά τη διάρκεια της έκτακτης συνεδρίασης του Κοινοβουλίου για την Ισπανία: «τη μόνη κυβέρνηση στην Ευρώπη που πρόκειται να ψηφίσει διαφορετικά για τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ, που η μία πλευρά (PSOE) είναι υπέρ της Συμμαχίας και η άλλη (Unidas Podemos) ισχυρίζεται ότι πρόκειται για “εγκληματική οργάνωση”».
«Πρόκειται για μια υπερβολή, ένα μέρος της κυβέρνησης θεωρεί επείγον (την υποδοχή της Φινλανδίας και της Σουηδίας) και ένα άλλο το απορρίπτει (…) Ο Sánchez είναι πρόεδρος μόνο ενός μέρους της κυβέρνησης και μάλιστα εις βάρος της αξιοπιστίας της Ισπανίας», πρόσθεσε, όπως αναφέρουν τα ισπανικά μέσα ενημέρωσης.
Ωστόσο, ορισμένοι από τους κοινοβουλευτικούς συμμάχους του πρωθυπουργού της Ισπανίας Pedro Sánchez, όπως τα περιφερειακά κόμματα ERC, EH Bildu, Más País και Compromís, απείχαν, με το επιχείρημα ότι δεν μπορεί κανείς να ψηφίσει κατά της κυρίαρχης απόφασης για ένταξη στο ΝΑΤΟ που εξέφρασαν οι πολίτες της Σουηδίας και της Φινλανδίας.
«Όλοι γνωρίζουν τι πιστεύουμε για το ΝΑΤΟ (το κόμμα αντιτίθεται σθεναρά στο στρατιωτικό σύμφωνο), αλλά, ταυτόχρονα, πρόκειται για ένα ζήτημα που επηρεάζει την κυριαρχία της Φινλανδίας και της Σουηδίας», τόνισε την Πέμπτη ο Pablo Echenique, εκπρόσωπος της Unidas Podemos στο Κοινοβούλιο.
Το πρωτόκολλο προσχώρησης στο ΝΑΤΟ που ζήτησαν η Σουηδία και η Φινλανδία πρέπει να επικυρωθεί από όλα τα μέλη της Συμμαχίας, όπως έχει ήδη γίνει από το Κογκρέσο των ΗΠΑ (9 Αυγούστου).
Την Πέμπτη ο Ισπανός υπουργός Εξωτερικών, José Manuel Albares (PSOE) υποβάθμισε τη σημασία της τελευταίας ρήξης με την Unidas Podemos: «τόσο η Σουηδία όσο και η Φινλανδία είναι πολύ ευγνώμονες για την ταχύτητα με την οποία η Ισπανία ανταποκρίνεται σε αυτό που δεν αποτελεί απαίτηση της ισπανικής κυβέρνησης, αλλά αίτημα και των δύο (ευρωπαϊκών) κυβερνήσεων», δήλωσε.
Πριν από τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ που πραγματοποιήθηκε στη Μαδρίτη τον Ιούνιο, η Ισπανίδα υπουργός Εργασίας και μέλος της Unidas Podemos, Yolanda Díaz, εξέφρασε την υποστήριξή της στη θέση του εκτελεστικού οργάνου για το ΝΑΤΟ, αλλά άλλα μέλη του κόμματος, όπως ο πρώην υφυπουργός για την Ατζέντα 2030, Enrique Santiago, κατέστησε σαφή την απόρριψή του.
Αισθήματα υπέρ του ΝΑΤΟ
«Ας μην εκπλαγεί κανείς γιατί το Ισπανικό Κομμουνιστικό Κόμμα υποστηρίζει την επίλυση των συγκρούσεων, ζητά τη διάλυση των στρατιωτικών συμμαχιών και καλεί για την οικοδόμηση συμμαχιών ειρήνης», δήλωσε ο Santiago, ο οποίος μόλις πριν από λίγους μήνες ήταν γενικός γραμματέας του Ισπανικού Κομμουνιστικού Κόμματος (PCE).
Ο πόλεμος στην Ουκρανία και η περίπλοκη κατάσταση ασφαλείας στην Ευρώπη έχουν τροφοδοτήσει το φιλοΝΑΤΟϊκό κλίμα στην Ισπανία, όπου το 83% των ερωτηθέντων εξέφρασε θετική γνώμη για το στρατιωτικό σύμφωνο, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα που δημοσίευσε η «δεξαμενή σκέψης» Elcano.
Η Ισπανία προσχώρησε στη συμμαχία του ΝΑΤΟ τον Μάιο του 1982 και σε δημοψήφισμα τον Μάρτιο του 1986, το 56,85% ψήφισε υπέρ της ένταξης.
Οι δημοτικές εκλογές στην Ισπανία πρόκειται να διεξαχθούν τον Μάιο του 2023 και οι γενικές εκλογές έχουν προγραμματιστεί για τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους.