Το 2023 θα είναι μια “κρίσιμη χρονιά” για την Ελλάδα, όπως σημειώνει η Alpha Bank στο Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων που έδωσε στη δημοσιότητα σήμερα.
Όπως αναφέρει, η Ελλάδα καλείται να αξιοποιήσει τον δημοσιονομικό χώρο που διαθέτει ώστε να επανέλθει μετά από πολλά χρόνια στην επενδυτική βαθμίδα, ως προς το αξιόχρεο της χώρας.
Προς την κατεύθυνση αυτή, αναφέρει η Alpha Bank, είναι καθοριστικής σημασίας η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, δηλαδή:
(i) πρωτογενούς πλεονάσματος για πρώτη φορά από το ξέσπασμα της πανδημικής κρίσης, το οποίο εκτιμάται σε 0,7% του ΑΕΠ βάσει του Προσχεδίου του Προϋπολογισμού 2023 και σε 0,9% σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ, Fiscal Monitor Report, Οκτώβριος 2022), και
(ii) της σταδιακής πτώσης του λόγου Δημοσίου Χρέους προς ΑΕΠ κατά περισσότερο από 40 ποσοστιαίες μονάδες από το υψηλό 206,3% του 2020 (σε 161,6% σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών)
Η ενεργειακή κρίση δοκιμάζει τις αντοχές της Ευρώπης
Στο Δελτίο η Alpha Bank εξετάζει επίσης την ενεργειακή κρίση, υπογραμμίζοντας ότι για την ευρωπαϊκή οικονομία, ο φετινός χειμώνας θα είναι μια σημαντική δοκιμασία για τη μακροοικονομική και πολιτική σταθερότητά της, καθώς πολλές οικονομίες αντιμετωπίζουν δυσκολίες στον ενεργειακό τους εφοδιασμό, εξαιτίας του πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.
Ο πόλεμος αυτός είναι μια από τις σοβαρότερες γεωπολιτικές διαταραχές των τελευταίων δεκαετιών, με πολλαπλές οικονομικές διαστάσεις και, ως εκ τούτου, είναι πιθανόν να ενισχύσει την τάση της αποπαγκοσμιοποίησης, καθώς οι μεγάλες δυτικές οικονομίες, συμπεριλαμβανομένης πλέον και της ευρωπαϊκής, επιδιώκουν μεγαλύτερο βαθμό ανεξαρτησίας (decoupling) σε τομείς όπως η ενέργεια, τα τρόφιμα, οι βασικές πρώτες ύλες και η τεχνολογία.
Αν και πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν ανακοινώσει μέτρα δημοσιονομικής στήριξης, τα οποία διαφέρουν σε ένταση ανάλογα με τις δυνατότητές τους, για την προστασία των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων έναντι των πληθωριστικών πιέσεων, ωστόσο, η ενεργειακή κρίση εκτιμάται ότι θα ωθήσει τις περισσότερες οικονομίες σε σημαντική επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας, τους επόμενους μήνες. Παράλληλα, η αυστηροποίηση της νομισματικής πολιτικής θα περιορίσει την ικανότητα ορισμένων κυβερνήσεων να θωρακίσουν το πραγματικό εισόδημα των νοικοκυριών με περαιτέρω δημοσιονομικές ενισχύσεις.
Σύμφωνα με τις πρόσφατες προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), η επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης, το 2022, στη Ζώνη του Ευρώ (ΖτΕ), εκτιμάται στο 3,1%, λιγότερο έντονη συγκριτικά με την επιβράδυνση στις ΗΠΑ, ενώ, το 2023, αναμένεται να υποχωρήσει αισθητά στο 0,5% (Γράφημα 5). Η βελτιωμένη αναθεώρηση για το 2022 οφείλεται στις καλύτερες από τις αναμενόμενες επιδόσεις ορισμένων οικονομιών το δεύτερο τρίμηνο του έτους, λόγω ανάκαμψης του τουρισμού, αλλά και σχετικής ανθεκτικότητας της βιομηχανίας.
Ωστόσο, η μέση αναπτυξιακή δυναμική στη ΖτΕ αποκρύπτει σημαντική ανομοιογένεια μεταξύ των επιμέρους χωρών-μελών. Για παράδειγμα, στην Ιταλία και την Ισπανία, η ανάκαμψη του τουρισμού και της βιομηχανικής παραγωγής, το πρώτο εξάμηνο του 2022, συνέβαλε στην προβλεπόμενη ανάπτυξη 3,2% και 4,3%, αντίστοιχα, το 2022. Ωστόσο, και στις δύο χώρες, ο ρυθμός μεγέθυνσης αναμένεται να επιβραδυνθεί απότομα, το 2023.
Επίσης, το 2022, η ανάπτυξη στη Γαλλία εκτιμάται στο 2,5% και στη Γερμανία στο ισχνό, 1,5%. Η αναιμική ανάπτυξη της ΖτΕ το 2023 αντανακλά δευτερογενείς επιπτώσεις αφενός από τον πόλεμο στην Ουκρανία, με μεγαλύτερες αναθεωρήσεις επί τα χείρω για τις οικονομίες που είναι πιο εκτεθειμένες στις περικοπές του φυσικού αερίου από τη Ρωσία και αφετέρου από την αυστηρότερη νομισματική πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), η οποία διέκοψε τις καθαρές αγορές περιουσιακών στοιχείων και αύξησε τα βασικά επιτόκια κατά 50 μονάδες βάσης τον περασμένο Ιούλιο και κατά 75 μονάδες βάσης τον Σεπτέμβριο του 2022. Ωστόσο, η αύξηση των επιτοκίων από την ΕΚΤ υπολείπεται, προς το παρόν, έναντι της αντίστοιχης αύξησης από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τη στήριξη της οικονομικής δραστηριότητας μέσω του σχεδίου “Next GenerationEU”, εξηγούν τη χαμηλότερη επιβράδυνση της ΖτΕ, το 2022, σε σχέση με τις ΗΠΑ.
Όσον αφορά στον πληθωρισμό, η ανοδική αναθεώρηση του πληθωρισμού στη ΖτΕ κατά μία ποσοστιαία μονάδα, διαμορφώνει την πρόβλεψη στο 8,3% το 2022, με υποχώρηση στο 5,7% το 2023 και σημαντική αποκλιμάκωση στο 2,7% το 2024.