Νέο πλήγμα στην κερδοφορία των ελληνικών τραπεζών αποτελούν οι πρόσφατες αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Η κεντρική τράπεζα θορυβημένη από τα εύκολα ουρανοκατέβατα κέρδη των τραπεζών αποφάσισε να περιορίσει σημαντικά τη ρευστότητα ώστε να επαναφέρει στο ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα μια κάποια ισορροπία.
Με στοιχεία Μαΐου οι ελληνικές τράπεζες είχαν πάρει 51 δισ. Το επιτόκιο ήταν -1 και τα κατέθεταν στην ΕΚΤ με -0,5. Από αυτή τη διαφορά τα κέρδη ήταν περίπου 400 εκατομμύρια το χρόνο για το 2021 και το 2022. Το πρόγραμμα λήγει τον ερχόμενο Ιούνιο και μέχρι η ΕΚΤ θα δώσει τρεις ενδιάμεσες ευκαιρίες να τα επιστρέψουν. Από 23 Νοεμβρίου το επιτόκιο δανεισμού πηγαίνει στο 1,75 δηλαδή όσο θα είναι και το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων, άρα παύουν να βγάζουν κέρδη.
Το μέγεθος του πλήγματος της κερδοφορίας δεν είναι δυνατόν να υπολογιστεί ακριβώς αυτή τη στιγμή αλλά όπως φαίνεται και από τον πίνακα το μεγαλύτερο πρόβλημα θα το έχει η Τράπεζα Πειραιώς.
Τα TLTROs των ελληνικών τραπεζών
Τρ.Πειραιώς | 14,6 |
Αlpha Βank | 13 |
Εurobank | 11,8 |
Εθνική | 11,6 |
Το επιτόκιο ήταν -1 και τα κατέθεταν στην ΕΚΤ με -0,5. Από αυτή τη διαφορά τα κέρδη ήταν περίπου 400 εκατομμύρια το χρόνο για το 2021 και το 2022. Το πρόγραμμα λήγει τον ερχόμενο Ιούνιο και μέχρι η ΕΚΤ θα δώσει τρεις ενδιάμεσες ευκαιρίες να τα επιστρέψουν. Από 23 Νοεμβρίου το επιτόκιο δανεισμού πηγαίνει στο 1,75 δηλαδή όσο θα είναι και το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων, άρα παύουν να βγάζουν κέρδη.
Όπως αναφέρει η ΕΚΤ, η επαναβαθμονόμηση των όρων και προϋποθέσεων των TLTRO III θα συμβάλει στην εξομάλυνση του κόστους χρηματοδότησης των τραπεζών.
«Η επακόλουθη εξομάλυνση των συνθηκών χρηματοδότησης, με τη σειρά της, θα ασκήσει καθοδική πίεση στον πληθωρισμό, συμβάλλοντας στην αποκατάσταση της σταθερότητας των τιμών μεσοπρόθεσμα.
Η επαναβαθμονόμηση εξαλείφει τους αποτρεπτικούς παράγοντες για την πρόωρη εθελοντική αποπληρωμή των εκκρεμών κεφαλαίων TLTRO III» αναφέρουν οι Ευρωπαίοι policymakers.
Προηγούμενες εκούσιες αποπληρωμές θα μείωναν τον ισολογισμό του Ευρωσυστήματος και, μαζί με αυτό, θα συμβάλουν στη συνολική εξομάλυνση της νομισματικής πολιτικής.
Από τις 23 Νοεμβρίου 2022 έως την ημερομηνία λήξης ή την ημερομηνία πρόωρης αποπληρωμής κάθε αντίστοιχης εκκρεμούς πράξης TLTRO III, το επιτόκιο των πράξεων TLTRO III θα αναπροσαρμόζεται ανάλογα με τον μέσο όρο της ισχύουσας κλείδας σε ό,τι αφορά τα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ κατά τη διάρκεια της αναφερόμενης περιόδου.
Η υπάρχουσα μέθοδος υπολογισμού των επιτοκίων θα διατηρηθεί για την περίοδο από την ημερομηνία διακανονισμού κάθε αντίστοιχης πράξης TLTRO III έως τις 22 Νοεμβρίου 2022, αν και με τιμαριθμική αναπροσαρμογή στα ισχύοντα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ που λήγουν την ημερομηνία αυτή.
Αν και αρχικά τα TLTROs αποδείχθηκαν επιτυχημένα, τώρα αποτελούν πραγματικό «πονοκέφαλο» για τους ρυθμιστές. Εν ολίγοις, οι τράπεζες είχαν τη δυνατότητα δανεισμού με αρνητικό επιτόκιο, αλλά τα επανατοποθετούσαν ως καταθέσεις στην ΕΚΤ με επιτόκιο που σήμερα κυμαίνεται στο 1,5 %.
Τα αυξημένα αυτά κέρδη των τραπεζών θεωρούνται «προσβλητικά» τη στιγμή που η ενεργειακή κρίση και ο πληθωρισμός στην Ευρώπη έχουν οδηγήσει σε κατακόρυφη αύξηση του κόστους διαβίωσης των πολιτών αλλά και του λειτουργικού κόστους των εταιρειών.
Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν και συνέπειες όσον αφορά την μακροοικονομική προοπτική της Ευρωζώνης αυτής καθαυτής, αφού η σταθερή ροή εσόδων προς τις τράπεζες αποθαρρύνει τις πρόωρες αποπληρωμές οι οποίες θα βοηθούσαν τους ρυθμιστές στην αντιμετώπιση του πληθωρισμού. Επιπροσθέτως, οι κεντρικές τράπεζες των κρατών-μελών της Ευρωζώνης θα μπορούσαν να καταγράψουν ζημιές, αφού η καταβολή τόκων γι αυτά τα πλεονάζοντα αποθεματικά επιβαρύνει τα κέρδη των εθνικών κεντρικών τραπεζών, περιορίζοντας τη συνεισφορά τους στους εθνικούς προϋπολογισμούς και μειώνοντας τα δημόσια έσοδα.
Οι εκτιμήσεις όσον αφορά το πόσο επωφελούνται οι τράπεζες από τα TLTROs διαφέρουν. Οι αναλυτές της Morgan Stanley, από την πλευρά τους, υπολογίζουν πως το ποσό αυτό κυμαίνεται στα 28 δισ. ευρώ.
Ι.Α.Φ