Με «παρακαταθήκη» το 15,5% που «έπιασε» το κοντέρ του κλαδικού πληθωρισμού τροφίμων το Δεκέμβριο, το νέο ανατιμητικό «κύμα», που έρχεται στο ράφι των σούπερ μάρκετ υποθηκεύει την πτώση της κατανάλωσης για το 2023 σε όλες τις βασικές κατηγορίες καταναλωτικών ειδών. Μετά το πέρας της εορταστικής περιόδου, που περιλάμβανε μια πιο συγκρατημένη μετακύληση αυξήσεων στις τελικές τιμές στο ράφι, οι νέοι κατάλογοι χονδρικής που αφορούν στην έναρξη του 2023 περιλαμβάνουν αυξήσεις που κινούνται σε διψήφια ποσοστά.
«Σχεδόν όλοι οι κωδικοί επαναξιολογούνται τιμολογιακά και δυστυχώς είναι μικρό το μέρος αυτών που καταφέρνουν να συγκρατήσουν τις τιμές τους σε σταθερά επίπεδα» αναφέρουν στην “Ν” εκπρόσωποι της αγοράς.
Για το προσεχές διάστημα οι τιμές των τιμοκαταλόγων χονδρικής καταγράφουν αυξήσεις από 10 έως και 25-30%, οι οποίες μολονότι όπως υποστηρίζει η πλευρά της λιανικής «δεν θα περάσουν ατόφιες στις τελικές τιμές» θα επιβαρύνουν περαιτέρω το κόστος διατροφής που ήδη έχει «δεχθεί» μπαράζ ανατιμήσεων.
Πρώτοι στη «λίστα» των επικείμενων νέων ανατιμήσεων βρίσκονται οι κωδικοί των πολυεθνικών παικτών ενώ αυξήσεις αναμένονται και στα εγχώρια brands.
Στελέχη της οργανωμένης λιανικής αναφέρουν ότι η μέση ανατίμηση στο ράφι κινείται κάτω από το επίπεδο του το 15,5% του κλαδικού πληθωρισμού που δίνει η ΕΛΣΤΑΤ, ήτοι διαμορφώνεται στο 8-11% ανά μέγα- κατηγορία καθώς το ποσοστό επηρεάζεται σημαντικά από τις προωθητικές ενέργειες και περιλαμβάνει και άλλες σημαντικές κατηγορίες προϊόντων πέρα από τα τρόφιμα όπως απορρυπαντικά, χαρτικά, είδη προσωπικής φροντίδας. Σαφώς και δεν είναι καθησυχαστική αυτή η επίδοση, ωστόσο σηματοδοτεί ότι το μείγμα σε κάθε καλάθι διαφοροποιεί την συνολική επιβάρυνση.
Πάντως, μαζί με τις αυξήσεις στα τιμολόγια χονδρικής έρχονται και μειώσεις στις προσφορές και τις προωθητικές ενέργειες, αλλά και εντατικοποίηση των πρακτικών των μικρότερων συσκευασιών.
Συνεπώς θα πρέπει να προσμετρηθούν και αυτές οι έμμεσες ανατιμήσεις που προκύπτουν από τις εμπορικές αναπροσαρμογές, οι οποίες έχουν σημαντική επίπτωση στο τελικό λογαριασμό του νοικοκυριού.
Σε αυτό το πλαίσιο, αναμένεται σημαντική συρρίκνωση στην κατανάλωση, η οποία θα διαφανεί πιο αισθητά από το δεύτερο δεκαπενθήμερο στου Ιανουαρίου.
Με την ενεργειακή κρίση να βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και τα συνεχώς αυξανόμενα κοστολόγια στη γραμμή παραγωγής, η αβεβαιότητα σε ο,τι έχει να κάνει με τη περίοδο αποκλιμάκωσης της ακρίβειας παραμένει, με την αγορά να εκφράζει ανησυχία για “βαρυχειμωνιά” στη κατανάλωση ακόμα και σε είδη που τοποθετούνται στη κατηγορία της ανελαστικής δαπάνης.
Ενδεικτικά αναφέρονται τα γαλακτοκομικά, κατηγορία στην οποία το 2022 κυριάρχησαν οι κωδικοί ιδιωτικής ετικέτας, που διατίθεντο σε τιμές έως και 30% φθηνότερες από τα επώνυμα. Στα γαλακτοκομικά έχουν ήδη δρομολογηθεί αυξήσεις τιμών το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου, με τις εκτιμήσεις να αναφέρουν ότι οι αυξήσεις στις τελικές τιμές θα κινηθούν από 2 έως 7%. Οι νέες αυξήσεις έρχονται να προστεθούν στο σημαντικά επιβαρυμένο κόστος της κατηγορίας που κατέγραψε ρυθμό ανατιμήσεων πέρυσι της τάξεως 25-35%.
Συνεπώς, οι γαλακτοβιομηχανίες βρίσκονται αντιμέτωπες με το κίνδυνο το γάλα, το τυρί και το γιαούρτι να καταστούν “πολυτέλεια” και premium επιλογή για τους καταναλωτές με αποτέλεσμα να καταγραφούν ακόμα μεγαλύτερες απώλειες στους όγκους πωλήσεων. Είναι ενδεικτικό ότι το πρόσημο στα γαλακτοκομικά ήταν αρνητικό ακόμα και κατά τον εορταστικό μήνα Δεκέμβριο, ιδιαίτερα δυσοίωνη εξέλιξη για τη πορεία της κατανάλωση στο κλάδο.