Αντιμέτωπη με μια ιδιαίτερη χρονιά βρέθηκε το 2022 η κατηγορία των φρέσκων ειδών, καθώς τα τρόφιμα μπήκαν στη δίνη της διεθνούς «καταιγίδας» του υψηλού πληθωρισμού και των αναταραχών στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της εταιρείας ερευνών IRI, τα τελευταία δύο χρόνια η παγκόσμια βιομηχανία τροφίμων αναπτύσσεται με ταχύτατους ρυθμούς – σε ό,τι αφορά το σκέλος της λιανικής – ξεπερνώντας κατά πολύ τα επίπεδα των προηγούμενων ετών.
Είναι ενδεικτικό ότι η αμερικανική αγορά τροφίμων «έτρεξε» με ανάπτυξη 8% την περασμένη χρονιά, αγγίζοντας πολύ υψηλότερα επίπεδα έναντι των συνηθισμένων.
Οι απανωτές κρίσεις που καταγράφηκαν διεθνώς το τελευταίο διάστημα – υγειονομική, πληθωριστική, κλιματική – οδήγησαν σε κοσμογονικές αλλαγές σε ό,τι αφορά την κατανάλωση τροφίμων, με τη βασικότερη ανάγκη του ανθρώπινου είδους, εκείνη της τροφής, να βρίσκεται μπροστά σε νέα δεδομένα. Ειδικά αν αντιληφθεί κανείς πως τα απόνερα των κρίσεων είναι ακόμη εδώ…
Τα νέα δεδομένα
Το 2023 βρίσκει τους καταναλωτές να προτιμούν όλο και περισσότερο την κατανάλωση φρέσκων ειδών, τα οποία κερδίζουν συνεχώς μερίδια αγοράς έναντι άλλων κατηγοριών, όπως για παράδειγμα τα συσκευασμένα ή τα κατεψυγμένα. «Φέτος θα δούμε ακόμη περισσότερο τους καταναλωτές να επιλέγουν έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής», εκτίμησε πρόσφατα η Τζόνα Πάρκερ, στέλεχος της εταιρείας IRI, συμμετέχοντας σε συζήτηση για τις προοπτικές του φρέσκου φαγητού στο άμεσο μέλλον.
Είναι άλλωστε γνωστό ότι οι πιο δύσκολες ημέρες της πανδημίας ανάγκασαν τους καταναλωτές να στραφούν στις αγορές αγαθών υψηλής διατροφικής αξίας, σε μια προσπάθεια να «ξορκίσουν» τον φόβο της υγειονομικής κρίσης που τροφοδότησε ο κορονοϊός.
Και δεν είναι μόνο η πανδημία. Το τελευταίο διάστημα η έκρηξη του πληθωρισμού παγκοσμίως είναι σε θέση να ανατρέψει πολλά από όσα ίσχυαν μέχρι σήμερα στην κατανάλωση. Η όξυνση των πληθωριστικών πιέσεων που ροκανίζει τα εισοδήματα των καταναλωτών, έχει αναγκάσει τους τελευταίους να περιορίζουν τις αγορές τους ακόμη και στα είδη διατροφής. Αγοράζουν μικρότερες ποσότητες άρα καταναλώνουν μικρότερες ποσότητες ή ακόμη και λιγότερα προϊόντα. Σε περιόδους κρίσης οι καταναλωτές είθισται, μάλιστα, να επιλέγουν για κατανάλωση φτηνότερα είδη διατροφής.
«Καθώς οι τιμές των τροφίμων συνέχισαν την ανοδική τους πορεία το 2022, οι καταναλωτές αγόραζαν όλο και λιγότερα προϊόντα», εξήγησε η Τζόνα Πάρκερ. Λιγότερες αγορές τροφίμων και ποτών, με αύξηση ωστόσο των δαπανών, είναι η νέα τάξη πραγμάτων που ορίζει η πληθωριστική κρίση.
Μια νέα τάση που ανέδειξε η πανδημία – και τείνει να παγιώσει η κρίση στο κόστος ζωής – είναι η κατανάλωση φαγητού στο σπίτι και ο περιορισμός αντίστοιχα των δαπανών για γεύματα εκτός σπιτιού.
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία της IRI, το 97% των Αμερικανών ανησυχούν για την πορεία των τιμών, με αποτέλεσμα τα κύρια γεύματά τους, πρωινό και μεσημεριανό, να προέρχονται από το σπίτι, ακόμη κι αν δεν καταναλώνονται στο σπίτι. Δεν είναι τυχαίο ότι οι ανατιμήσεις που καταγράφονται στα τρόφιμα έχουν αυξήσει κοντά στο 80% τα γεύματα που πραγματοποιούνται στο σπίτι.
Το 96% εκφράζει ανησυχία για τη διαμόρφωση των τιμών των τροφίμων, ενώ ένα 79% αποφασίζει να αλλάξει τις αγοραστικές του συνήθειες, με το 41% να «κόβει» τις δαπάνες για τις αγορές που δεν κρίνει πια ως απαραίτητες. Στη σκιά των πληθωριστικών πιέσεων, το 38% των καταναλωτών έχει περιορίσει τις εξόδους για φαγητό, ενώ το 23% αγοράζει πια λιγότερο κρέας.