Οι διαβεβαιώσεις της κας. Λαγκάρντ για την ασφάλεια του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος έναντι του «σεισμού» του Μαρτίου, φαίνεται να έχουν πείσει προς το παρόν τις αγορές. Όχι όμως και τον επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Εποπτείας (EBA) κ. José Manuel Campa, ο οποίος προειδοποιεί χωρίς να κρύβεται ότι «το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα παραμένει ”ευάλωτο” ακόμη και μετά την εφαρμογή μέτρων για να σταματήσει η μετάδοση της SVB και της Credit Suisse…».
Βέβαια, η κα. Λαγκάρντ διευκρίνισε ότι η ΕΚΤ είναι έτοιμη να παράσχει όλη την απαραίτητη ρευστότητα που θα χρειαστεί, εάν χρειαστεί.
Δυστυχώς για την ίδια, η δημοσιογραφική περιέργεια – μέσω δημοσιεύματος του - – έφερε στο φώς το πώς εννοεί η κα. Λαγκάρντ αυτή την παροχή ρευστότητας.
Σύμφωνα με την «είδηση» του - – για την οποία στις Βρυξέλλες οι αρμόδιες Αρχές απάντησαν «ουδέν σχόλιον», με άλλα λόγια δεν διέψευσαν, το Single Resolution Board (Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης) – σε δύο εβδομάδες, ήτοι αμέσως μετά το ορθόδοξο Πάσχα, θα παρουσιάσει προς άμεση ενεργοποίηση το σχέδιό του για την αντιμετώπιση νέων «επεισοδίων» σαν αυτά του Μαρτίου ειδικά για τις Μικρομεσαίες ευρωπαϊκές τράπεζες – ήτοι για την συντριπτική πλειονότητα των ευρωπαϊκών τραπεζών – την ακόλουθη διαδικασία.
Κάθε τράπεζα που θα βρεθεί στο κέντρο της δίνης, θα πρέπει για την κεφαλαιακή της κάλυψη να απευθυνθεί στο «εθνικό» Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων, πριν ζητήσει την ενεργοποίηση του Ενιαίου Ταμείου Εξυγίανσης, του οποίου η χρηματοδοτική «δύναμη» έχει ενισχυθεί από τα εκατοντάδες δισ. ευρώ που παραμένουν σε αχρηστία στο Ταμείο του ESM.
- Διαβάστε ακόμα: Ο κ. Νάγκελ και τα μαθήματα οικονομικής ιστορίας, ή αλλιώς γιατί η τραπεζική κρίση… δεν τελείωσε
Να υπενθυμίσουμε όμως εδώ ότι η μεταρρύθμιση και δυνατότητα δράσης του ESM σαν Ταμείο Στήριξης του Ενιαίου Ταμείου Εξυγίανσης βρίσκεται ακόμη σε εκκρεμότητα, καθώς δεν έχει εγκριθεί από το ιταλικό κοινοβούλιο…
Η «είδηση» εδώ είναι διπλή:
- Η πρώτη αποκαλύπτει πως στις Βρυξέλλες κινούνται με ασυνήθιστη ταχύτητα για να ενεργοποιήσουν έναν μηχανισμό άμυνας, έναντι της τραπεζικής κρίσης, η οποία σύμφωνα με την ηγεσία της ΕΚΤ… δεν αφορά την Ευρωζώνη.
- Η δεύτερη είδηση είναι ότι σε ενα τέτοιο ενδεχόμενο, η «ζημιά» και ο «μουτζούρης» είναι υπόθεση «εθνικής αποστείρωσης» του προβλήματος πριν αγγίξει τα ευρωπαϊκά ταμεία.
Το πρόβλημα δηλαδή θα αφορά στη χρήση κεφαλαίων του Συστήματος Εγγυήσεων για εκείνες τις Μεσαίες και Μικρές τράπεζες που θα βρεθούν στη θέση της SVB ή της CS και δεν έχουν τα assets (ομόλογα, κλπ) που θα μπορούν να «καούν» για να καλυφθούν οι κεφαλαιακές απαιτήσεις…
- Διαβάστε ακόμα: Τέλειωσε η τραπεζική κρίση; Γιατί η απάντηση είναι «όχι»
Σε κάθε περίπτωση, αυτό αφορά στο τι θα συμβεί με το μεγάλο πλήθος των Μικρομεσαίων Τραπεζών, οι οποίες κατά βάση στηρίζονται στις ιδιωτικές καταθέσεις και οι οποίες εφ’όσον ανοίξει ενας νέος κύκλος της τραπεζικής κρίσης, θα «απορροφηθούν» από το σύστημα των μεγάλων ευρωπαϊκών Ομίλων, σε μία διαδικασία υπό την εποπτεία της ΕΚΤ.
Και ο κίνδυνος αυτός, σύμφωνα με τον επικεφαλής της EBA κ. José Manuel Campa, είναι παρών, παρά τα μέτρα που έχουν παρθεί μέχρι σήμερα, μετά την κρίση στις ΗΠΑ και την Ελβετία…
Τι θα κάνουν οι Κεντρικές Τράπεζες μετά την SVB και την CS
O Μάρτιος ήταν ενα μήνας που οι Κεντρικοί Τραπεζίτες θα τον θυμούνται ό,τι και να συμβεί από δω και στο εξής.
Η χρεοκοπία της Silicon Valley Bank ήταν η μεγαλύτερη από το 2008, η Credit Suisse εξαγοράστηκε με πρωτοφανείς διαδικασίες από την ανταγωνίστριά της UBS Group AG για να μην κινδυνεύσει η «ύπαρξη» του ελβετικού τραπεζικού συστήματος και οι τράπεζες παραμένουν εκτεθειμένες στις συνέπειες «απαξίωσης» των πλέον σταθερών τους περιουσιακών στοιχείων από τη συνεχιζόμενη αύξηση των επιτοκίων.
Και όταν οι τράπεζες αντιμετωπίζουν κεφαλαιακά προβλήματα, όλη η οικονομία αρχίζει να ανησυχεί για το ποια θα είναι η επόμενη ημέρα, με βασική ανησυχία το ποιός θα είναι το επόμενο θύμα της τραπεζικής κρίσης.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, η τραπεζική κρίση – όχι άδικα – υποχρεώνει κυβερνήσεις και Κεντρικές Τράπεζες να παραδεχθούν ότι έχει αλλάξει πλέον το οικονομικό περιβάλλον, σε σχέση με εκείνο που κυριαρχούσε πριν από τον Μάρτιο.
Μέχρι τις αρχές του Μάρτη, οι Κεντρικές Τράπεζες είχαν μία σταθερή γραμμή, αυτή της αύξησης των επιτοκίων και της ταυτόχρονης συρρίκνωσης (QT) της ρευστότητας που είχαν διοχετεύσει στο σύστημα με την ποσοτική χαλάρωση (QE).
Το επεισόδιο της SVB έφερε στην επιφάνεια τις συνέπειες. Τράπεζες, που όπως η SVB, είχαν επενδύσει σε «σίγουρα» μακροπρόθεσμα ομόλογα, δεν είναι πλέον σε θέση να ρευστοποιήσουν εύκολα αυτές τις επενδύσεις, χωρίς να υποστούν ανυπόφορες ζημιές, επειδή η τιμή τους έχει πέσει.
Η Fed για να «αφοπλίσει» προσωρινά αυτή την απειλή, παρείχε εκτάκτως τη διευκόλυνση (ρευστότητα) με ένα πρόγραμμα δανεισμού έναντι ομολόγων ως εγγύηση, με την υπόθεση ότι αυτά εξακολουθούν να τιμολογούνται στην ονομαστική τους αξία και όχι στην τρέχουσα, διευκολύνοντας έτσι τα προβλήματα ρευστότητας. Η πίεση όμως της απόσυρσης των καταθέσεων είναι τόσο μεγάλη που απειλεί – όπως με την SVB ή την First Republic ή την SB – τις δυνατότητες αυτού του εργαλείου. Και όταν τις ξεπερνάει, τότε έρχεται η στιγμή της εξαναγκαστικής εξαγοράς από τις μεγαλύτερες ή το κλείσιμο…
Ποια θα είναι τα επόμενα βήματα των Κεντρικών Τραπεζών; Αναμφίβολα θα εξαρτηθεί από το πώς και πότε η τραπεζική κρίση θα… κινηθεί προς τα επόμενα θύματά της.
Σε κάθε περίπτωση όμως και με την εμφανή διαφορετικότητα των πρώτων αντιδράσεων μεταξύ ΕΚΤ και Fed, οι πιθανότητες είναι δύο:
- Είτε να εγκαταλείψουν την συρρίκνωση της ρευστότητας με το QT.
- Είτε να καταφύγουν – αν οι συνθήκες το απαιτήσουν – στην επιστροφή στο QE, δηλαδή την ποσοτική χαλάρωση αγοράζοντας ομόλογα στην ονομαστική και όχι στην πραγματική τους τιμή.
Η Fed προσωρινά έκανε ήδη αυτό το (δεύτερο) βήμα. Και στις δύο όμως περιπτώσεις δεν φαίνεται ότι θα διακινδυνεύσουν την αξιοπιστία τους μειώνοντας και πάλι τώρα τα επιτόκια…
Με άλλα λόγια, θα επιδιώξουν να πείσουν ότι είναι σε θέση «να διαχωρίσουν την κυρίαρχη νομισματική πολιτική από τα συγκεκριμένα εργαλεία που απαιτούνται για τη στήριξη των τραπεζών…».
Στο μεταξύ «η χρηματοπιστωτική κρίση κινείται σε αναζήτηση των επόμενων θυμάτων της…».