Ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε (VVD/Ανανεωμένη Ευρώπη) συναντήθηκε με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στη Χάγη την Ημέρα Μνήμης την Πέμπτη, γεγονός που προκάλεσε σκληρή κριτική για τη χρονική στιγμή της επίσκεψης από τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης.
Αφού αναχώρησε από τη Φινλανδία, ο Ζελένσκι έφτασε στο αεροδρόμιο Schiphol την Τετάρτη (3 Μαΐου), μόλις μια ημέρα πριν από την ετήσια Ημέρα Μνήμης στην Ολλανδία. Επίσημα ονομάζεται «Ημέρας Μνήμης των Νεκρών» και τιμά τη μνήμη των Ολλανδών θυμάτων πολέμου από την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
«4 Μαΐου… μια μέρα το χρόνο τιμούμε τα θύματα ΜΑΣ από τον πόλεμο. Μια μέρα. ΑΥΤΗ θα πρέπει να είναι η εστίαση στις 4 Μαΐου! Όχι ο Ζελένσκι», έγραψε στο Twitter η Καρολίν φαν ντερ Πλας, επικεφαλής του κόμματος αγροτικών συμφερόντων BoerBurgerBeweging (BBB). Το δεξιό κόμμα έκανε μεγάλη αίσθηση τον Μάρτιο, όταν κέρδισε τις περισσότερες ψήφους από κάθε άλλο κόμμα στις περιφερειακές εκλογές.
«Το ότι αυτή η επίσκεψη πρέπει να γίνει ακριβώς ΤΩΡΑ, το βρίσκω πολύ άστοχο. Ως εκ τούτου, ενημέρωσα τον πρόεδρο του Επιμελητηρίου αυτή την εβδομάδα ότι δεν θα παραστώ στη συνάντηση με τον Ζελένσκι», πρόσθεσε.
«Ο κάθε βουλευτής πρέπει να αποφασίσει μόνος του αν θέλει να είναι στη συνάντηση με τον Ζελένσκι ή όχι. Αλλά εγώ η ίδια δεν θα είμαι εκεί σε καμία περίπτωση. Σε ό,τι με αφορά, η σημερινή ημέρα δεν αφορά αυτόν στην Ολλανδία, αλλά τη δική μας εθνική Ημέρα Μνήμης», έγραψε στο Twitter ο Γκερτ Βίλντερς, ηγέτης του ακροδεξιού Partij van de Vrijheid (PVV).
Ο Πολ Κλίτερ, πρόεδρος του συμβουλευτικού συμβουλίου του ακροδεξιού Forum voor Democratie (FvD), χαρακτήρισε μάλιστα την επίσκεψη του Ζελένσκι ως «θανατηφόρο χτύπημα» για τις εκδηλώσεις μνήμης.
Ο πρωθυπουργός Ρούτε, από την άλλη απέρριψε τη σκληρή κριτική για τη χρονική στιγμή της επίσκεψης, δηλώνοντας στο δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο NOS ότι «[αν] αυτός [ο Ζελένσκι] πει ότι θα έρθει, θα βρούμε χρόνο γι’ αυτό».
«Σήμερα θυμόμαστε τα ολλανδικά θύματα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και το ολλανδικό στρατιωτικό προσωπικό που έκτοτε έκαναν την υπέρτατη θυσία για την επιδίωξη της ειρήνης και της ελευθερίας. Αύριο γιορτάζουμε το γεγονός ότι είμαστε μια ελεύθερη χώρα από το 1945. Και αυτό είναι που θέλουμε και για την Ουκρανία. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Ολλανδία θα συνεχίσει να υποστηρίζει την Ουκρανία με όποιον τρόπο μπορούν. Σε κάθε σπιθαμή του δρόμου, για όσο χρειαστεί», έγραψε στο Twitter το απόγευμα.
Πριν από τη συνάντησή του με τον Ρούτε και μέλη του ολλανδικού κοινοβουλίου, ο Ζελένσκι επισκέφθηκε το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) στη Χάγη. Τον περασμένο μήνα, το δικαστήριο εξέδωσε ένταλμα σύλληψης για τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν λόγω των εγκλημάτων πολέμου που διαπράχθηκαν στην Ουκρανία από τα ρωσικά στρατεύματα.
«Υποστηρίζουμε τις πρωτοβουλίες απόδοσης ευθυνών και έχουμε στείλει ομάδες εγκληματολογικών ερευνών στην Ουκρανία. Η Ολλανδία είναι έτοιμη και πρόθυμη να φιλοξενήσει ένα κέντρο ερευνών, ένα μητρώο διεκδικήσεων και ένα δικαστήριο στη Χάγη. Αυτά είναι σημαντικά πρώτα βήματα», έγραψε στο Twitter ο Ολλανδός υπουργός Εξωτερικών Βόπκε Χούκστρα.
Ο Ζελένσκι έχει ζητήσει τη δημιουργία ενός ειδικού δικαστηρίου για το έγκλημα της επίθεσης, καθώς το ΔΠΔ δεν έχει δικαιοδοσία για εγκλήματα επίθεσης που διαπράττονται από τη Ρωσία, καθώς η Μόσχα δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος του Καταστατικού της Ρώμης.
Ο πρωθυπουργός του Βελγίου Αλεξάντερ Ντε Κρό (Open VLD/Renew Europe) μετέβη επίσης στη Χάγη για να συναντηθεί με τον Ρούτε και τον Ουκρανό πρόεδρο για να συζητήσουν την κατάσταση στην Ουκρανία.
«Αύριο, η Ολλανδία γιορτάζει την απελευθέρωσή τους από τους Ναζί χάρη στη συμμαχική υποστήριξη. Τώρα είναι η σειρά μας να υποστηρίξουμε την απελευθέρωση της Ουκρανίας», έγραψε στο Twitter ο Ντε Κρό.
Ο Βέλγος πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι το Βέλγιο επεξεργάζεται ένα νέο στρατιωτικό πακέτο, το οποίο αναμένεται να ανακοινωθεί τις επόμενες εβδομάδες.
Το Βέλγιο εργάζεται επίσης για την ανακατεύθυνση των 180 δισεκατομμυρίων ευρώ ρωσικών περιουσιακών στοιχείων που έχουν δεσμευτεί στο έδαφός του για να στηρίξει την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας και συνεργάζεται με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για ένα νομικό πλαίσιο για το σκοπό αυτό, ανέφερε το Belga.
Στις 13 Μαΐου, ο Ζελένσκι θα ταξιδέψει για να επισκεφθεί τον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς και τον πρόεδρο Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ στο Βερολίνο. Την επόμενη ημέρα, θα πρέπει να παραλάβει το Βραβείο Καρλομάγνου 2023 – για την προώθηση μιας ιδιαίτερα εξαιρετικής δέσμευσης για την κατανόηση στην Ευρώπη – εκ μέρους του ιδίου και του ουκρανικού λαού.