Πιθανη κλιμάκωσις μετά και την απάντηση του Ισραήλ εγκυμονεί νέους σοβαρούς κινδύνους για τη δημοσιονομική πολιτική με επίκεντρο μια σοβαρή ενεργειακή κρίση από την άνοδο των τιμών του πετρελαίου και αλλά και του φυσικού αερίου το οποίο κινείται τις τελευταίες ημέρες σε υψηλά επίπεδα. Τυχόν εκτόξευση της διεθνούς τιμής του πετρελαίου θα ασκήσει νέες πληθωριστικές πιέσεις,θα φέρει διόγκωση του ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών ,θα οδηγήσει την Ευρωπαική Κεντρική Τράπεζα στην απόφαση να διατηρήσει τα υψηλά επιτόκια σε μία κρίσιμη συγκυρία όπου έχει ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση για τη μείωση τους τον προσεχή Ιούνιο ενώ θα χρειαστούν και νέες παρεμβάσεις για στήριξη των νοικοκυριών. Άλλωστε μία μεγάλη αύξηση στις τιμές του πετρελαίου, θα διογκώσει την ακρίβεια και την πληθωριστική κρίση προκαλώντας νέα βάρη στα εισοδήματα των νοικοκυριών και επηρεάζοντας την αναπτυξιακή δυναμική της χώρας, τη στιγμή που πρόκειται να αναθεωρηθεί στο 2,5%.
Με την ακρίβεια να αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα για τα ελληνικά νοικοκυριά η μεγαλύτερη ανησυχία επικεντρώνεται σε ανεξέλεγκτες ανατιμήσεις στα καύσιμα και αναταράξεις στην εφοδιαστική αλυσίδα, ανάβοντας φωτιά στο μέτωπο του πληθωρισμού, το οποίο εξακολουθεί να κινείται σε υψηλότερα επίπεδα από τις περισσότερες χώρες της Ευρωζώνης.
Πληθωριστικές πιέσεις
Συμφώνως προς τον οίκο Scope η γεωπολιτική και οι περαιτέρω κρίσεις από την πλευρά της προσφοράς αντιπροσωπεύουν έναν βασικό κίνδυνο για να φτάσει ο πληθωρισμός στους στόχους σταθερότητας τιμών του 2%.
Οποιαδήποτε ενίσχυση της συγκρούσεως στνη Μέση Ανατολή θα μπορούσε να αναγκάσει τις βασικές κεντρικές τράπεζες να αναβάλουν ή/και να μετριάσουν τις μελλοντικές μειώσεις των επιτοκίων. Ακόμα κι αν η ΕΚΤ και άλλες κεντρικές τράπεζες αρχίσουν να μειώνουν τα επίσημα επιτόκια αργότερα αυτό το έτος, όπως αναμενόταν, μια νέα κανονικότητα μιας πιο απρόβλεπτης Μέσης Ανατολής δημιουργεί το φάσμα ενός σεναρίου που μοιάζει με τη δεκαετία του 1970 με υψηλότερη σταθερή κατάσταση επιτοκίων, εκτιμά ο Scope.
Μια βασική γραμμή υψηλότερων επιτοκίων για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και κίνδυνος περιστροφής της κεντρικής τράπεζας σε περίπτωση ανοδικής έκπληξης του πληθωρισμού μπορεί να αντιστοιχεί σε έναν βαθμό περαιτέρω σύσφιξης των χρηματοοικονομικών συνθηκών παγκοσμίως.
Η ένταση στη Μέση Ανατολή θα διευρύνει το έλλειμμα στο εξωτερικό ισοζύγιο της χώρας που παραμένει το δεύτερο υψηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση.Ταυτοχρόνως οι συνολικότερες επιπλοκές στην εφοδιαστική αλυσίδα, θα σημειωθεί νέα επιβάρυνση στο ενεργειακό κόστος των επιχειρήσεων που θα μετακυλιστεί στις τιμές των προϊόντων ,προκαλώντας νέες ανατιμήσεις. Επιπτώσεις θα υπάρξουν και στον τουρισμό αλλά και στις εξαγωγές που πλην των τροφίμων αντιμετωπίζουν προβλήματα τους τελευταίους μήνες.
Ανησυχία για το φυσικό αέριο
Προς ώρας οι αγορές πετρελαίου αντιδρούν με ψυχραιμία. Η εκτόξευσις των τιμών μετά το χτύπημα του Ισραήλ μετριαστηκε συντόμως με αποτέλεσμα να διαπραγματεύεται περίπου 1,1% υψηλότερα.
Οι αναλυτές εκτιμούν ότι οι αγορές πετρελαίου έχουν ήδη τιμολογήσει την παρατεταμένη ένταση και τον αυξημένο γεωπολιτικό κίνδυνο, με τις τιμές του Brent να ευρίσκονται κάτω από τα 90 δολάρια το βαρέλι.
Kαι εάν για το πετρελαιο αυτή τη στιγμή υπάρχει ψυχραιμία σε συνδυασμό με επαγρύπνιση , φυσικό αέριο σημείωσε έντονη άνοδο σε αντίθεση με το αργό πετρέλαιο Το ευρωπαϊκό συμβόλαιο αερίου TTF σκαρφάλωσε πάνω από τα 33 ευρώ/MWh, ενώ την περασμένη Πέμπτη κινούνταν στα επίπεδα των 31,5 ευρώ διαψεύδοντας προς το παρόν τις προσδοκίες για χαμηλές τιμές φέτος ως αποτέλεσμα της χαμηλής ζητήσεως και των γεμάτων αποθηκών στην Ευρώπη.
Σημαντικό είναι και το γεγονός ότι τα προθεσμιακά του TTF για τον επόμενο χειμώνα εμπορεύονται πλέον κοντά στα 38 ευρώ. Την ίδια στιγμή, τα στοιχεία δείχνουν ότι οι αποθήκες αερίου γεμίζουν από την 1η Απριλίου μέχρι σήμερα με μάλλον χαλαρούς ρυθμούς. Ταυτοχρόνως στην χωρα μας στις τιμές του ρεύματος καταγράφεται ένα άλμα 40 ευρώ στην τιμή μέσα σε μόλις 6 ημέρες.
Ως εκ τούτου, δείχνει να υπάρχει μια ανησυχία που προκαλείται από τις νέες γεωπολιτικές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και από τις ευρείες επιθέσεις της Ρωσίας σε ενεργειακούς στόχους της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένων των αποθηκών αερίου της χώρας.
Βέβαια η εικόνα για το πετρέλαιο μπορεί να ανατραπεί ανά πάσα στιγμή ,εάν το Ισραηλ απαντήσει στο Ιράν οδηγώντας σε υψηλότερες τιμές τα εμπορεύματα . Μια ευρύτερη σύγκρουις στη Μέση Ανατολή θα μπορούσε να διαταράξει έως και το ένα τρίτο της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου και περίπου το 15% της παραγωγής φυσικού αερίου. Η παραγωγή πετρελαίου του Ιράν είναι συγκριτικά μέτρια, περίπου στο 3,5% της παγκόσμιας παραγωγής, αλλά η παραγωγή φυσικού αερίου είναι πιο σημαντική (περίπου 6%).
Σε διεθνές επίπεδο, τα στενά του Ορμούζ είναι στρατηγικής σημασίας για τους παραγωγούς αργού πετρελαίου, συμπεριλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας (14,5% της παγκόσμιας παραγωγής), του Ιράκ (6%), των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (4%) και του Κουβέιτ (4%). Τα Στενά είναι επίσης ζωτικής σημασίας για τις εξαγωγές φυσικού αερίου του Κατάρ (5%), ειδικά στην Ευρώπη, δεδομένου ότι οι διεθνείς κυρώσεις επιβλήθηκαν στις εισαγωγές από τη Ρωσία.
Στροφή σε ασφαλη επενδυτικά καταφύγια
Σε αυτό το κλίμα οι επενδυτές στρέφονται προς το χρυσό. Η έντασις στην Μέση Ανατολή, μετά την ιρανική επίθεση στο Ισραήλ, και η αβεβαιότης αναφορικά με την απάντηση του Τελ Αβίβ, είχαν ως αποτέλεσμα οι τιμές του πολύτιμου μετάλλου να φτάσουν κοντά σε ιστορικά υψηλά.Οι αναλυτές βλέπουν πλέον ότι η τιμή μπορεί του επόμενους μήνες να φτάσει το ορόσημο των 3.000 δολαρίων ανά ουγγιά.
Ο χρυσός διαγράφει τελευταία μία έντονα ανοδική τροχιά εν μέσω του υψηλότερου από τον αναμενόμενο πληθωρισμού στις ΗΠΑ και μιας ευρύτερης ανησυχίας για τα πάντα, από τη γεωπολιτική και τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου μέχρι την πορεία των επιτοκίων και την αντίδραση των υπολοίπων αγορών από εδώ και στο εξής.
Όλοι αυτοί οι παράγοντες είναι οι προφανείς λόγοι για την αύξηση του χρυσού.
Επίσης,η χρυσή λίρα καταρρίπτει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, η τιμή της οποίας ξεπέρασε τα 600 ευρώ.
Αρχές Απριλίου η τιμή αγοράς της χρυσής λίρας βρέθηκε στα 580 ευρώ, ενώ τον Δεκέμβριο του 2023 οι ιδιώτες λάμβαναν από την Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) 431,38 ευρώ ανά τεμάχιο και αγοράζουν από αυτήν στα 519,80 ευρώ.
Τα νέα στοιχεία για τις αγοραπωλησίες χρυσών λιρών το α’ τρίμηνο του 2024 αναμένεται να δημοσιεύσει το αμέσως επόμενο διάστημα η ΤτΕ, με την αγορά να προεξοφλεί αυξημένη κινητικότητα από πλευράς των πωλητών και μειωμένη από εκείνη των αγοραστών.
Υπενθυμίζεται πως οι περισσότερες χρυσές λίρες που πούλησε η ΤτΕ ήταν το 2011 (78.462 τεμάχια στο 9μηνο), μόλις, δηλαδή, είχε ξεσπάσει στη χώρα η οικονομική κρίση, ενώ την ίδια περίοδο καταγράφηκαν και οι υψηλότερες ρευστοποιήσεις (94.256 τεμάχια στο ίδιο διάστημα).