Μεγάλη συζήτηση γίνεται τις τελευταίες εβδομάδες για την επικείμενη αύξηση των αμερικανικών επιτοκίων μέσα στο νέο έτος και τις επιπτώσεις που θα έχει αυτή στις τιμές των μετοχών παγκοσμίως. Ο αριθμός και το μέγεθος της παρέμβασης της αμερικανικής κεντρικής Τράπεζας Εξαρτάται κυρίως από το πόσο φουσκωμένος είναι ισολογισμός της Και πόσο οι ιθύνοντες θέλουν να μειωθεί.
Καθώς ο πληθωρισμός αυξάνεται, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ αποσύρει τα προγράμματα που χρησιμοποιούσε για τη στήριξη της οικονομίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας, και αυτό περιλαμβάνει τη μείωση του τεράστιου αποθέματος κρατικών ομολόγων και τίτλων με στεγαστικά δάνεια που έχει συσσωρεύσει.
Αυτά τα περιουσιακά στοιχεία αγοράστηκαν για τη στήριξη των χρηματοπιστωτικών αγορών και τη χορήγηση δανείων σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Η Fed δεν πιστεύει ότι τέτοια υποστήριξη χρειάζεται πλέον και οι αξιωματούχοι συζητούν πόσο γρήγορα να αποσυρθούν. Ό,τι κι αν αποφασίσουν, οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά θα το αισθανθούν μέσω υψηλότερου κόστους δανεισμού και πιθανώς χαμηλότερων τιμών περιουσιακών στοιχείων.
Όταν χτύπησε η βαθιά οικονομική κρίση το 2007, η Fed μείωσε γρήγορα το βραχυπρόθεσμο επιτόκιο στο μηδέν — και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής συνειδητοποίησαν γρήγορα ότι έπρεπε να κάνουν πολύ περισσότερα για να σταματήσουν μια οικονομική και χρηματοπιστωτική κατάρρευση.
Η αγορά ομολόγων συνεχίστηκε περισσότερο από ό,τι περίμεναν πολλοί αξιωματούχοι, καθώς η Fed προσπάθησε να διατηρήσει μια ασθενή ανάκαμψη. Η Fed ξεκίνησε τρία ξεχωριστά προγράμματα αγοράς ομολόγων μετά την τελευταία ύφεση. Ορισμένοι αξιωματούχοι ανησυχούσαν ότι η κεντρική τράπεζα στρεβλώνει για πάντα τις αγορές περιουσιακών στοιχείων στη διαδικασία.
Από το 2013 έως το 2017, η Fed αποφάσισε να συρρικνώσει τα στοιχεία ενεργητικού της. Οι αξιωματούχοι δεν είχαν καμία σταθερή εκτίμηση για το πόσο μεγάλος θα έπρεπε να είναι ο ισολογισμός της. Το ζήτημα σχετίζεται με αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο η Fed διαχειρίζεται το βραχυπρόθεσμο επιτόκιο που ορίζει και πώς οι εμπορικές τράπεζες και άλλες χρηματοπιστωτικές εταιρείες διαχειρίζονται τις δικές τους επιχειρήσεις. Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής έπρεπε να βρουν ποιο θα ήταν το κατάλληλο επίπεδο περιουσιακών στοιχείων του συστήματος.
Η πανδημία έριξε τη Fed πίσω στο χρόνο, με τις χρηματοπιστωτικές αγορές να είναι ξανά πιεσμένες και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής να χρειάζονται και πάλι να προσφέρουν στην οικονομία περισσότερη υποστήριξη από ό,τι θα μπορούσε να παρασχεθεί με τη μείωση του βραχυπρόθεσμου επιτοκίου πολιτικής στο μηδέν.
Έρχεται ένα pullback, αλλά πόσο γρήγορα;
Ακριβώς όπως οι αγορές ομολόγων της Fed συμβάλλουν στη συγκράτηση του κόστους δανεισμού, ένας μικρότερος ισολογισμός της Fed σημαίνει λιγότερη ζήτηση για διάφορα περιουσιακά στοιχεία και υψηλότερα επιτόκια. Η Fed πιστεύει ότι αυτό θα βοηθήσει στην καταπολέμηση του πληθωρισμού. Οι αξιωματούχοι της Fed έχουν ήδη δηλώσει ότι θα αφήσουν τον ισολογισμό να συρρικνωθεί ταχύτερα από την προηγούμενη φορά, όταν μειώθηκε έως και 50 δισεκατομμύρια δολάρια μηνιαίως. Ορισμένοι αξιωματούχοι λένε ότι αυτή τη φορά τουλάχιστον το διπλάσιο αυτού του ποσού θα πρέπει να απορριφθεί. Δεν είναι ακόμη σαφές, ωστόσο, πόσο μεγάλος θα πρέπει να είναι ο ισολογισμός στο τέλος της διαδικασίας ή πώς θα αντιδράσει η οικονομία στην πορεία.
Εάν η Fed ακολουθούσε τον ίδιο ρυθμό με την τελευταία φορά που περιόρισε τον ισολογισμό της, η πρόοδος θα ήταν μόλις και μετά βίας αισθητή δεδομένου του μεγάλου αποθέματος περιουσιακών στοιχείων που έχει συσσωρεύσει η Fed. Δεν έχει ληφθεί τελική απόφαση, αλλά ο πρόεδρος της Fed Τζερόμ Πάουελ είπε ότι οι μειώσεις θα είναι πιθανώς ταχύτερες από πριν.
Ορισμένοι αξιωματούχοι της Fed πιστεύουν ότι το μεγάλο μέγεθος του ισολογισμού είναι αδικαιολόγητο, δεδομένης της ισχύος της οικονομίας και του υψηλού πληθωρισμού, και έχουν προτείνει τη μείωση του έως και 100 δισεκατομμύρια δολάρια μηνιαίως. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, αυτό ισοδυναμεί με αύξηση του επιτοκίου πολιτικής κατά 0,6 ποσοστιαίες μονάδες ετησίως, κάτι περισσότερο από δύο τυπικές αυξήσεις επιτοκίων.