Παχυλές… προεκλογικές αυξήσεις στους συνταξιούχους, χωρίς όμως πραγματικό περιεχόμενο, υπόσχεται η κυβέρνηση «μετά από 12 χρόνια περικοπών». Με πληθωρισμό τα «τρέχει» με ετήσιο ρυθμό άνω του 8%, τα σχετικό κονδύλιο (συν 600 εκ. ευρώ το 2023) παραπέμπει σε μέση αναπροσαρμογή μόλις σε 2%. Ενώ οι 2 στους 3 ασφαλισμένους θα δουν μόνο λογιστικές «αυξήσεις».
Σε ιδιαίτερα δυσμενή κατάσταση βρίσκονται οι χαμηλοσυνταξιούχοι, καθώς δεν προβλέπεται πλέον κατώτατο όριο αποδοχών στις συντάξεις, οι οποίοι έχασαν το ΕΚΑΣ (2016-118), ενώ όσοι λαμβάνουν από 600 έως 1.000 ευρώ μεικτά το μήνα δεν έλαβαν μήτε τα αναδρομικά από τις δικαστικές αποφάσεις το 2020 (άνω των 1.000 ευρώ κ.λπ.) αλλά ούτε και τις έκτατες πληρωμές (Χριστουγέννων 2021, Πάσχα 2022 κ.λπ.)
Κατά συνέπεια, το 2023 δεν θα είναι, για την πλειονότητα των συνταξιούχων, μια χρονιά αυξήσεων, αλλά θα πρόκειται στην ουσία για την 13η χρονιά των μειώσεων. Στα 12 χρόνια των ονομαστικών περικοπών (τρία μνημόνια και άνω των 21 μειώσεων σε κυρίες και επικουρικές συντάξεις), προστίθεται και ένας ακόμη χρόνος δραστικών μειώσεων, αυτή τη φορά στο διαθέσιμο εισόδημα. Το οποίο εδώ και 12 μήνες, από τον Σεπτέμβριο του 2021, κατατρώει αδηφάγα η ακρίβεια χωρίς να αναπληρώνεται…
- Το οικονομικό επιτελείο υπολογίζει πρόσθετο ετήσιο κόστος για συντάξεις το 2023 της τάξης των 600 εκ. ευρώ. Αυτό, για το σύνολο της συνταξιοδοτικής δαπάνης των 29 δις ευρώ, σημαίνει μέση αναπροσαρμογή μόλις κατά 2%!
- Ακολούθως, η κυβερνητική δημιουργική… λογιστική, προσθέτει άλλα 270 δις, αλλά αυτά δεν αποτελούν δαπάνη, αλλά «απώλεια». Πρόκειται για την περικοπή της Εισφοράς Αλληλεγγύης η οποία αντισυνταγματικά συνεχίζει και επιβάλλεται μόνο στους συνταξιούχους και μισθοδοτούμενος από δημόσιο και τους οργανισμούς του ευρύτερου δημοσίου τομέα. Αποτελεί δεν πρόσθετη φορολογική επιβάρυνση η οποία επιβάλλεται επί εισοδημάτων άνω των 12.000 ευρώ ετησίως. Ειδική φορολογία που υπολογίζεται πέραν των προβλεπομένων φορολογικών συντελεστών (προοδευτική φορολογική κλίμακα) που ισχύουν για τους λοιπούς φορολογουμένους και επιπίπτει και επί του καταβληθέντος φόρου. Είναι δηλαδή «φόρος πάνω στο φόρο».
- Πρόσθετα, οι παλαιοί συνταξιούχοι, σίγουρα όσοι «εξήλθαν» του εργασιακού βίου πριν τις 13/5/2016, έχουν στην πλειονότητά τους την λεγόμενη «προσωπική διαφορά». Η σύνταξή τους δηλαδή επανακαθορίστηκε το 2019 με βάσει τα νέα μειωμένα ποσοστά του νόμου 4387/16, γνωστού και σαν νόμου Κατρούγκαλου, και προέκυψε ότι του αναλογούσε μικρότερο ποσό. Αυτοί οι ασφαλισμένοι διατηρήσαν σαν ξεχωριστό «κουτάκι» την «προσωπική διαφορά» και οι μελλοντικές αυξήσεις, όπως οι σχεδιαζόμενες από 1/1/2023, απλώς θα ψαλλιδίσουν ή εξαφανίσουν αυτή τη διαφορά…
- Ουσιαστικά, το σύνολο των παλαιών συνταξιούχων και ένα μεγάλο ποσοστό όσων συνταξιοδοτήθηκαν την περίοδο 2016-2018, κατηγορία που διατήρησε το ήμισυ (για αιτήσεις μέσα στο 2016) ή το 1/3 (2017) ή το ¼ (2018) της «προσωπικής διαφοράς», εξαιρούνται των μελλοντικών (2023 και εφεξής) αναπροσαρμογών.
- Σίγουρες αυξήσεις θα λάβουν όσοι βγήκαν στη σύνταξη από την 1/1/2019 και υπολογίζονται σε 550.000. Συν άλλες περίπου 300.000 παλιότεροι ασφαλισμένοι που δεν έχουν προσωπική διαφορά. Πρόκειται για το 1/3 του συνόλου των ασφαλισμένων. Οι υπόλοιποι, απλώς θα περιορίσουν την προσωπική «διαφορά» εν όψει μελλοντικών αναπροσαρμογών.
- Σίγουρα δεν θα λάβουν τώρα στην ανάγκη καμιά αναπροσαρμογή οι περίπου 250.000 εν αναμονή ασφαλισμένοι οι οποίοι προσμένων με καρτερία τις κύριες (διπλές συντάξεις, συντάξεις με διαδοχικό χρόνο στην αλλοδαπή) και επικουρικές συντάξεις για περισσότερα για 3, ή 5 έτη.
- Η αναπροσαρμογή των συντάξεων του 2023, σχεδόν 16 μήνες μετά την έκρηξη της ακρίβειας (Σεπτέμβριος του 2021) αναφέρεται από το οικονομικό επιτελείο σαν 6%, ωστόσο αρχίζουν οι «κόφτες»:
α/ το ποσό είναι 600 εκ. ευρώ, επί συνόλου 29 δις. Ήτοι συνολική αύξηση
β/τα 270 αφορούν την Εισφορά Αλληλεγγύης.
γ/ Εξαιρούνται όσοι έχουν «προσωπική διαφορά».
δ/ Είναι αμφίβολο εάν θα καταστεί εφικτό να δοθούν αυξήσεις στις επικουρικές με δεδομένο ότι το οικείο ταμείο (ΕΤΕΑΕΠ) είναι ελλειμματικό και δεν μπορεί να χρηματοδοτηθεί από τον προϋπολογισμό (όπως ο ΕΦΚΑ). Καταβάλλει δε τις συντάξεις κανονικά ρευστοποιώντας περιουσιακά στοιχεία (ομόλογα). Κατά συνέπεια, άλλη αύξηση θα λάβει ένας συνταξιούχος-δικαιούχος μόνο κύριας σύνταξης 1.000 ευρώ το μήνα (π.χ. ελεύθερος επαγγελματίας) και άλλη ένας συνταξιούχος του πρώην ΙΚΑ που λαμβάνει 750 ευρώ κύρια σύνταξη και 250 επικουρική.