Το «πράσινο φως» για το διπλό πακέτο παρεμβάσεων στο χρέος που εγκρίθηκε σήμερα από το Eurogroup συνοδεύεται από ειδική ανακοίνωση για την πρόοδο της Αθήνας, στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων. Αναφέρεται πως το Eurogroup «χαιρετίζει τις περαιτέρω μεταρρυθμίσεις πολιτικής που επιτεύχθηκαν μετά τη δημοσίευση της τελικής έκθεσης ενισχυμένης εποπτείας στις 23 Μαΐου 2022».
Συγχαρητήρια έλαβε η Ελλάδα κατά την συνέντευξη τύπου μετά το Eurogroup, εξηγώντας πως πρόκειται για μία συμβολική στιγμή , για μία «ιστορική στιγμή» αφού τώρα ολοκληρώνεται και πλήρως η ενισχυμένη εποπτεία. Για «απόφαση-ορόσημο για την Ελλάδα» έκανε λόγο ο ΥΠΟΙΚ Χρήστος Σταϊκούρας μετά τη σύνοδο του Eurogroup, επισημαίνοντας πως με αυτή «αναγνωρίζεται ότι, σε συνέχεια της εξόδου από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας τον περασμένο Αύγουστο, έχει ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο για τη χώρα και η οικονομία μας – παρά τις πολλαπλές, εξωγενείς κρίσεις – καταγράφει θετική πορεία και ευοίωνες προοπτικές» αλλά και με την οποία «πιστοποιείται ότι η Ελλάδα, μέσα σε αντίξοες – διεθνώς – συνθήκες, συνεχίζει με συνέπεια και αποτελεσματικότητα την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων και την εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας».
Τα μέτρα συνολικού ύψους 6 δισ. ευρώ, που περιλαμβάνουν την αποδέσμευση της όγδοης και τελευταίας δόσης από τα κέρδη των ευρωπαϊκών κεντρικών τραπεζών από αγορά ελληνικών ομολόγων, τον μηδενισμό, για το 2ο εξάμηνο του 2022, του επιπρόσθετου περιθωρίου (step-up margin), αλλά και τον μόνιμο μηδενισμό -για πρώτη φορά- του περιθωρίου αυτού, για την περίοδο 2023- 2049 (με συνολικό όφελος 5,2 δισ. ευρώ τα επόμενα χρόνια).
Η δήλωση του Eurogroup
Στην ανακοίνωση του Eurogroup για την Ελλάδα, ειδική έμφαση δίδεται στην «εκπλήρωση των συγκεκριμένων δεσμεύσεων στον τομέα της είσπραξης φόρων, της κτηματογράφησης και των δασικών χαρτών, της υγειονομικής περίθαλψης, του πτωχευτικού και των δημοσίων επιχειρήσεων». Επιπλέον, οι ελληνικές αρχές αναφέρεται πως «έχουν επιτύχει απτή επιτάχυνση στην εκκαθάριση ληξιπρόθεσμων οφειλών και εκκρεμών υποχρεώσεων, αν και απαιτείται περαιτέρω εργασία για την εκκαθάρισή τους» καθώς και για την εκκαθάριση των εκκρεμών κρατικών εγγυήσεων.
Σε αυτό το πλαίσιο, το Eurogroup επισημαίνει πως «παρά τις δύσκολες συνθήκες λόγω του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, η Ελλάδα έχει λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να ολοκληρώσει τις συγκεκριμένες δεσμεύσεις της και ότι υπάρχουν οι απαραίτητες προϋποθέσεις για να επιβεβαιωθεί η αποδέσμευση ενός τελικού πακέτου δόσεων». Σε αυτό το πακέτο θα περιλαμβάνεται και η παρέμβαση των 5,2 δισ. ευρώ για την οριστική κατάργηση του επιτοκίου του 2ου δανείου (από το 2023 και μετά).
«Η παγκόσμια αστάθεια που δημιουργήθηκε από τον πόλεμο στην Ουκρανία υπογραμμίζει την ανάγκη να συνεχιστεί η αποφασιστική αντιμετώπιση των υφιστάμενων μεσοπρόθεσμων κινδύνων και προκλήσεων που εντοπίστηκαν στην πρώτη έκθεση μεταπρογραμματικής επιτήρησης, συμπεριλαμβανομένης της αποτελεσματικής λειτουργίας της δευτερογενούς αγοράς μη εξυπηρετούμενων δανείων, της πρωτοβάθμιας υγείας, της κωδικοποίησης της εργατικής νομοθεσίας, των συνεχιζόμενων μεταρρυθμίσεων στον χρηματοπιστωτικό τομέα, της εκκαθάρισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών, των εκκρεμών υποθέσεων αφερεγγυότητας νοικοκυριών και κρατικών εγγυήσεων, καθώς και η εφαρμογή του φορέα ακινήτων».
Επιπλέον, η υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και των επενδύσεων του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ελλάδας θα συνεχίσει να δίνει σημαντική ώθηση στην οικονομία, εκτιμάται. «Χαιρετίζουμε τη δέσμευση των ελληνικών αρχών να συνεχίσουν τη μεταρρυθμιστική διαδικασία και ειδικότερα την προθυμία τους να διασφαλίσουν ταχέως την ομαλή λειτουργία της δευτερογενούς αγοράς μη εξυπηρετούμενων δανείων κάτι που θα αποτιμηθεί στη δεύτερη μεταπρογραμματική έκθεση η οποία αναμένεται να δημοσιευθεί την άνοιξη του 2023.
«Στο εξής, η συνεχής εφαρμογή μιας φιλόδοξης αναπτυξιακής στρατηγικής και συνετών δημοσιονομικών πολιτικών θα συνεχίσουν να αποτελούν τα βασικά συστατικά για τη βιωσιμότητα του χρέους» αναφέρεται. Και γίνεται σαφές πως με αυτή την έγκριση των μέτρων για το χρέος «σηματοδοτείται το τέλος των τακτικών συζητήσεων του Eurogroup» σχετικά με τα μέτρα που αποφασίστηκαν το 2018.
Το διπλό πακέτο παρεμβάσεων στο χρέος
Σημειώνεται ότι στη σημερινή συνεδρίαση του Eurogroup ήταν αναμενόμενο να εγκριθεί όχι μόνο το τελευταίο πακέτο «δόσεων» από τον ESM αλλά και ένα επιπλέον «δώρο» αξίας 5,2 δισ. ευρώ.
Η θετική αποτίμηση του Eurogroup βασίζεται στην -επίσης θετική- εισήγηση των θεσμών. Ο λόγος για την πρώτη αποτίμηση της Ελλάδας σε καθεστώς μεταπρογραμματικής εποπτείας (στο οποίο εισήλθε τον Αύγουστο με την έξοδο από την Ενισχυμένη Εποπτεία). Διαπίστωσε ότι «η Ελλάδα έχει λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της, παρά τις δύσκολες συνθήκες λόγω του πόλεμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας» και ανέφερε πως η έκθεση θα είναι η βάση για το Eurogroup, ώστε να αποφασίσει σχετικά με την αποδέσμευση του τελευταίου πακέτου δόσεων για την απομείωση του χρέους.
Αναφορικά με τα 22 προαπαιτούμενα που έχουν απομείνει από την Ενισχυμένη Εποπτεία (σ.σ. και συνδέονται με το πακέτο δόσεων που σήμερα εγκρίθηκε από το Eurogroup) το πόρισμα διαπίστωσε ότι «οι αρχές τήρησαν τις δεσμεύσεις τους σε διάφορους τομείς, ιδίως στη δημοσιονομική πολιτική, στη φορολογική διοίκηση, στη δικαιοσύνη, στις μεταρρυθμίσεις του χρηματοπιστωτικού τομέα, στο κτηματολόγιο και στις ιδιωτικοποιήσεις. Ανέφερε ωστόσο πως σε ορισμένους τομείς, «έχει σημειωθεί πρόοδος, αλλά απαιτούνται περαιτέρω βήματα για την πλήρη επίτευξη των στόχων» και πιο συγκεκριμένα στην εφαρμογή της μεταρρύθμισης της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, της κωδικοποίησης του εργατικού δικαίου, καθώς και με την εκκαθάριση ληξιπρόθεσμων οφειλών, αλλά και των καθυστερήσεων στον χρηματοπιστωτικό πεδίο.