Ποιο μαχητικό αεροσκάφος θα αγοράσει η Σαουδική Αραβία; Το Γαλλικό Rafale ή το ουσιαστικά Γερμανικό Typhoon ,που κατασκευάζεται από την κοινοπραξία Eurofighter και αποτελείται από τη βρετανική BAE Systems, την Airbus και την Ιταλική Leonardo;
Το 2018, το Βερολίνο με εντολή της πρώην καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, είχε ασκήσει βέτο στην παράδοση 48 μαχητικών Typhoon στη Σαουδική Αραβία, λόγω της δολοφονίας του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι. Αυτό προκάλεσε μια σοβαρή κρίση μεταξύ του Βερολίνου και του Λονδίνου, που είχαν διαφωνήσει ανοικτά.
Το Ριάντ είχε ενοχληθεί από το γερμανικό βέτο, στέλνοντας το μήνυμα σε ορισμένους συνομιλητές του ότι θέλει να αποκτήσει οπλικά συστήματα, χωρίς γερμανικό εξοπλισμό.
Στις αρχές Νοεμβρίου όμως, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Airbus, Γκιγιόμ Φορί, πίεσε το Βερολίνο να δώσει το πράσινο φως για τα Typhoon στη Σαουδική Αραβία, τονίζοντας ότι το βέτο ήταν «βλαπτικό για τη φήμη της Γερμανίας ως εξαγωγικής χώρας». Και φυσικά το Βερολίνο ήρε το βέτο, επικαλούμενο το «ρόλο» που έπαιξε το Ριάντ στην κρίση ασφαλείας στη Μέση Ανατολή μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου.
Η Σαουδική Αραβία, η οποία βρίσκεται σε πόλεμο από το 2015 εναντίον των Χούθι στην Υεμένη, που υποστηρίζονται από το Ιράν, θέλει επίσης να προστατεύσει τον εναέριο χώρο της. «Το γεγονός ότι η Σαουδική Αραβία αναχαιτίζει τώρα πυραύλους που εκτοξεύονται από τους Χούθι στο Ισραήλ το υπογραμμίζει και είμαστε ευγνώμονες γι` αυτό», είπε η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Ανναλένα Μπέρμποκ κατά την πρόσφατη επίσκεψή της στο Ριάντ.
Κυβερνητική κόντρα
Στο Βερολίνο κινδυνεύει να ανοίξει πάντως, ένα νέο πολιτικό μέτωπο στον κυβερνητικό συνασπισμό, καθώς η πρόεδρος των Πρασίνων, Ρικάρντα Λανγκ, θεωρεί «λάθος» την πώληση των αεροπλάνων Typhoon, «δεδομένης της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Σαουδική Αραβία». Το θέμα θα μπορούσε επίσης να διχάσει τους Σοσιαλδημοκράτες του καγκελάριου Όλαφ Σολτς. «Η Σαουδική Αραβία συμβάλλει αποφασιστικά στην ασφάλεια του Ισραήλ και στον περιορισμό του κινδύνου μιας περιφερειακής πυρκαγιάς», υποστήριξε η Μπέρμποκ. Το Βερολίνο θα πρέπει επίσης να δώσει στο Ριάντ σταθερές, μακροπρόθεσμες εγγυήσεις για να πείσει τους Σαουδάραβες να αγοράσουν τα Typhoon.
Η αλλαγή πλεύσης του Βερολίνου έναντι της Σαουδικής Αραβίας για την επανέναρξη των εξαγωγών του Typhoon, δείχνει στην πραγματικότητα τον φόβο να δει τα γαλλικά Rafale να προσγειώνονται στο Ριάντ. Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Dassault Aviation, Ερίκ Τραπιέ επιβεβαίωσε άλλωστε ότι είχε «αρχίσει συζητήσεις με τη Σαουδική Αραβία εδώ και αρκετούς μήνες». Ο Τραπιέ σημείωσε μάλιστα ότι «τα Rafale έχουν πουληθεί σε γειτονικές χώρες -Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Κατάρ αλλά και στην Ινδία-και αρχίζουν να είναι ελκυστικά, και στη Σαουδική Αραβία». Ο Γάλλος υπουργός Αμυνας, Σεμπαστιάν Λεκορνί υποδέχθηκε μάλιστα με τιμές τον Σαουδάραβα ομόλογό του, Πρίγκιπα Χαλέντ μπιν Σαλμάν αλ Σαούντ, στο Παρίσι, στις 19 και 20 Δεκεμβρίου.
Το αεροσκάφος των «αδέσμευτων»
Ο κατάλογος των χωρών που ενδιαφέρονται για το Rafale μεγαλώνει. Το Καζακστάν και το Ουζμπεκιστάν ενδιαφέρονται σοβαρά για να αποκτήσουν το γαλλικό μαχητικό. Η Αστάνα εξέφρασε την επιθυμία της να αντικαταστήσει δεκάδες απαρχαιωμένα αεροσκάφη τον Οκτώβριο του 2023. Η Πολεμική Αεροπορία του Καζακστάν έβγαλε σε δημοπρασία 117 σοβιετικά μαχητικά : Su-24, MiG-27, MiG-29 και MiG-31. Ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν επισκέφθηκε το Καζακστάν στις αρχές Νοεμβρίου και στήριξε την επιθυμία των δύο χωρών να επεκτείνουν την οικονομική και βιομηχανική τους συνεργασία.
Στη Νοτιοανατολική Ασία επίσης ,το μαχητικό 4ης γενιάς εμφανίζεται ως η ελπίδα εκσυγχρονισμού των γηρασμένων στόλων που χρονολογούνται από τον Ψυχρό Πόλεμο.
Το υπουργείο Άμυνας της Ινδονησίας ανακοίνωσε επίσης σήμερα ότι κατέβαλε στη Dassault Aviation προκαταβολή για την απόκτηση άλλων 18 Rafales .στο πλαίσιο σύμβαση για την απόκτηση συνολικά 42 Γαλλικών μαχητικών αεροσκαφών.
Το Rafale που θεωρείται σήμερα ένα από τα πιο αποτελεσματικά μαχητικά αεροσκάφη στον κόσμο, φαίνεται να αντιπροσωπεύει το μαχητικό των «αδέσμευτων». Με την τελευταία του έκδοση στο πρότυπο F4, το Rafale προσφέρει αυξημένη ισχύ κρούσης. Με δυνατότητα να φτάσει τα 1,8 Mach (2.222 km/h), το μαχητικό μπορεί να πλήξει εναέριους στόχους και να υποστηρίξει χερσαία στρατεύματα.
Όσον αφορά τη Σαουδική Αραβία, οι ειδικοί εκτιμούν ότι είναι ακόμη πολύ νωρίς να φανούν οι προθέσεις του Ριάντ για το ποιο αεροσκάφος θα προτιμήσει. Αλλά σε κάθε περίπτωση η μονομαχία ανάμεσα στη Eurofighter και στη Dassault θα είναι σκληρή στην έρημο Αραβίας