Ισχυρότερα φορολογικά κίνητρα για συγχωνεύσεις και εξαγορές επαγγελματιών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων και υπερ-εκπτώσεις δαπανών για επενδύσεις στην Πράσινη Οικονομία, Ενέργεια και Ψηφιοποίηση φέρνει νομοσχέδιο που αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή το επόμενο διάστημα.
Στόχος είναι η στήριξη της βιωσιμότητας, η μεγέθυνση, η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της παραγωγικότητας 800.000 επαγγελματιών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, και η προσέλκυση και τόνωση επενδύσεων στους τομείς της υψηλής τεχνολογίας και καινοτομίας, και η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Ο κυβερνητικός σχεδιασμός προβλέπει τη διεύρυνση και την ενίσχυση των φοροαπαλλαγών για την απορρόφηση μικρών και από μεγάλες επιχειρήσεις και όχι μόνο από μεσαίες, καθώς και στην παροχή κινήτρων για τη χρηματοδότηση επιχειρήσεων που βρίσκονται σε στάδιο ανάπτυξης.
Οι νέες παρεμβάσεις έρχονται να συμπληρώσουν το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο για την ενίσχυση των συγχωνεύσεων καλύπτοντας τα «κενά» με νέα υψηλότερα φορο-μπόνους για την απορρόφηση των μικρών εταιριών από μεγαλύτερα επιχειρηματικά σχήματα, καθώς διαπιστώθηκε ότι το ισχύον καθεστώς για μείωση φορολογίας κατά 30%-50% στη νέα εταιρία που θα δημιουργηθεί από τη συγχώνευση για 9 έτη, είναι περιορισμένης αποδοτικότητας.
Με την ενίσχυση των φορο-εκπτώσεων οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και οι ελεύθεροι επαγγελματίες, όπως δικηγόροι, λογιστές, αρχιτέκτονες, μηχανικοί, θα αναπτυχθούν και θα γίνουν πιο ανταγωνιστικοί, καθώς πέραν των ελαφρύνσεων οι συγχωνεύσεις και εξαγορές ανοίγουν το δρόμο για την ένταξη στα προγράμματα επιχορήγησης του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τις έρευνες, οι μικρές επιχειρήσεις είναι αποκομμένες από τα χρηματοδοτικά εργαλεία, με το πρόβλημα να είναι ιδιαίτερα έντονο στις κατηγορίες των πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων, στις οποίες ποσοστό 84% δεν έχει πρόσβαση σε χρηματοδότηση.
Στη χώρα μας δραστηριοποιούνται περίπου 800.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις, από τις οποίες το 95% έχει έως 10 εργαζομένους, ενώ μόλις 672 μεγάλες επιχειρήσεις έχουν περισσότερους από 250 εργαζομένους.
Στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας εκτιμούν ότι το 2024 θα είναι έτος καμπής, καθώς πολλοί επαγγελματίες και επιχειρήσεις θα κινηθούν προς τις συγχωνεύσεις, δεδομένου ότι το νέο σύστημα τεκμαρτής φορολόγησης αυξάνει το ελάχιστο εισόδημα που πρέπει να δηλώσουν στην Εφορία.
Επισημαίνεται ότι με το σημερινό καθεστώς οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις που συγχωνεύονται και οι επαγγελματίες και οι αγρότες που συνενώνονται, απαλλάσσονται για 9 έτη κατά 30% από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των κερδών, υπό την προϋπόθεση ενός ελάχιστου αθροιστικά κύκλου εργασιών, στις περιπτώσεις μετασχηματισμού επιχειρήσεων, συνεργασίας προσώπων, μετατροπής ή συνένωσης ατομικών επιχειρήσεων.
Στην περίπτωση μετασχηματισμού επιχειρήσεων ή εισφοράς ατομικής επιχείρησης το φορολογικό όφελος από την απαλλαγή μπορεί να ανέλθει συνολικά έως το ποσό των 500.000 ευρώ, ενώ στην περίπτωση της συνεργασίας προσώπων το φορολογικό όφελος από την απαλλαγή μπορεί να ανέλθει συνολικά έως το ποσό των 125.000 ευρώ για καθένα από τα συνεργαζόμενα πρόσωπα.
Επίσης, δίνεται η δυνατότητα μεταφοράς των ζημιών των μετασχηματιζόμενων επιχειρήσεων στον ισολογισμό της νέας επιχείρησης και η δυνατότητα φορολογικού συμψηφισμού αυτών με τα κέρδη της νέας επιχείρησης, είτε της τρέχουσας είτε επόμενων χρήσεων, υπό την προϋπόθεση ότι ο κύκλος εργασιών της νέας επιχείρησης είναι ίσος ή μεγαλύτερος του ποσού των 450.000 ευρώ.
Παράλληλα, αναγνωρίζεται έκπτωση των δαπανών που πραγματοποιούνται για την απόκτηση τίτλων στην περίπτωση εξαγοράς επιχείρησης, και απαλλάσσονται κατά 50% από το φόρο εισοδήματος οι συνεργασίες φυσικών προσώπων κατά κύριο επάγγελμα αγροτών.
Μία ακόμα παρέμβαση που προωθεί η κυβέρνηση είναι η ενσωμάτωση στο Εθνικό Δίκαιο, Κοινοτικής Οδηγίας για το κοινό φορολογικό καθεστώς στις συγχωνεύσεις, διασπάσεις, μερικές διασπάσεις, εισφορές ενεργητικού και ανταλλαγές μετοχών που αφορούν εταιρίες διαφορετικών κρατών-μελών.
Οι κανόνες για τις διασυνοριακές συγχωνεύσεις αποτελούν σημαντικό ορόσημο στη βελτίωση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς για τις εταιρίες και για την άσκηση της ελευθερίας εγκατάστασής τους.
Εκτός όμως, από τα κίνητρα για τις συγχωνεύσεις και εξαγορές θα ενισχυθούν οι φορο-εκπτώσεις για επιλεγμένες δαπάνες σε Πράσινη Οικονομία, Ενέργεια και Ψηφιοποίηση, που με βάση το ισχύον πλαίσιο από την 1.1.2023 και για τρία έτη, εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων κατά το χρόνο της πραγματοποίησής τους, προσαυξημένες κατά ποσοστό έως 100%.
Tο νομοσχέδιο θα προβλέπει ακόμα φορολογικά μπόνους και ενισχύσεις από το ΕΣΠΑ και την Αναπτυξιακή Τράπεζα για τις επιχειρήσεις που καινοτομούν, και, μεταξύ άλλων, την επέκταση του σημερινού χρονικού ορίου των 3 ετών για την απαλλαγή φόρου για κέρδη που συνδέονται με εκμετάλλευση πατέντας.
Την ίδια ώρα, το οικονομικό επιτελείο σχεδιάζει ταμειακές διευκολύνσεις σε βιώσιμες επιχειρήσεις για την αποφυγή κρουσμάτων χρεοκοπίας, με την καθιέρωση αλά καρτ ρυθμίσεων για την αποπληρωμή «κόκκινων» οφειλών στην Εφορία.
Με κριτήρια το οικονομικό προφίλ, το είδος της δραστηριότητας και το φορολογικό ιστορικό θα ενεργοποιούνται προγράμματα προσωποιημένων διακανονισμών που θα περιλαμβάνουν «γενναία» επιμήκυνση της διάρκειας εξόφλησης των χρεών από φόρους, ακόμα και «κούρεμα» προσαυξήσεων και προστίμων.
Αρμόδιοι παράγοντες σπεύδουν να διευκρινίσουν ότι οι διευκολύνσεις θα είναι αυστηρά στοχευμένες και με βάση αντικειμενικά κριτήρια αξιολόγησης, σημειώνοντας ότι μία από τις βασικές προτεραιότητες στην οικονομική πολιτική για το 2024 είναι η εξεύρεση προσωποποιημένων βιώσιμων ρυθμίσεων με επίκεντρο τις μεσαίες και μεγάλες οφειλές για την ανασυγκρότηση των επιχειρήσεων και την αποφυγή χρεωκοπίας για όσες μπορούν να διασωθούν.