Η πληθωριστική τάση υποχώρησε στο 4,6% τον Μάρτιο από το 6,1% τον Φεβρουάριο, με μια αργή μείωση στις αυξήσεις των τιμών των τροφίμων, ειδικότερα στα βασικά είδη διατροφής που είχαν τις μεγαλύτερες ανατιμήσεις μέσα στο 2022.
Παρόλα αυτά, η επίδραση αυτή δεν είναι ακόμη αισθητή στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, καθώς οι τιμές των τροφίμων συνεχίζουν να αυξάνονται κάθε μήνα. Ωστόσο, δίνει ελπίδες ότι μπορεί να υπάρξει μείωση των τιμών των τροφίμων στο μέλλον, όπως συνέβη με τις τιμές της ενέργειας.
Η σταδιακή υποχώρηση των αυξήσεων εντοπίζεται σε αυγά και γαλακτοκομικά, ψωμί και δημητριακά, τα βρώσιμα έλαια και τα λίπη και τα κρέατα που είχαν το τελευταίο 12μηνο ετήσιες αυξήσεις υπερπολλαπλάσιες του μηναίου πληθωρισμού.
Με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η ομάδα “τρόφιμα και μη αλκοολούχα ποτά” για τον Μάρτιο καταγράφει αύξηση 14,3%, έναντι αύξησης 14,8% το Φεβρουάριο, 15,3% τον Ιανουάριο και 15,5% τον Δεκέμβριο του 2022. Ωστόσο, η “κλίση” προς τα κάτω που έχουν πάρει οι αυξήσεις δεν αφορά όλα τα τρόφιμα, αλλά κυρίως τα βασικά είδη διατροφής που είχαν και τις μεγαλύτερες αυξήσεις τους προηγούμενους μήνες.
Ειδικότερα, τα αυγά και τα γαλακτοκομικά είχαν τον Μάρτιο αύξηση 23,1%, δηλαδή υπερπενταπλάσια από το μέσο πληθωρισμό. Ωστόσο, τον Φεβρουάριο η αύξηση που κατέγραφε η ΕΛΣΤΑΤ για τα ίδια προϊόντα ήταν 25,2%, τον Ιανουάριο 25% και τον Δεκέμβριο 25,6%.
Το ψωμί και τα δημητριακά, οι τιμές των οποία εκτοξεύτηκαν και από την έλλειψη που δημιούργησε ο πόλεμος στην Ουκρανία, είχαν αύξηση τον Μάρτιο 15,6%, έναντι αύξησης 16,8% τον Φεβρουάριο, 18,6% τον Ιανουάριο και 18,7% τον Δεκέμβριο του 2022.
Τα βρώσιμα λίπη και τα έλαια, τα οποία είχαν επίσης σημαντική αρνητική επίδραση από τον πόλεμο, είχαν αύξηση τιμών τον Μάρτιο κατά 17,5%, έναντι αύξησης 22,9% τον Φεβρουάριο, 23,1% τον Ιανουάριο και 21,7% τον Δεκέμβριο του 2022.
Αντίθετα, οι τιμές των κρεάτων είχαν τον Μάρτιο αύξηση κατά 19,8% έναντι αύξησης 20% το Φεβρουάριο, 19,3% τον Ιανουάριο και 17,8% τον Δεκέμβριο. Με τα κρέατα η διακύμανση των τιμών βρίσκεται σε συνάρτηση και με την εποχικότητα, αλλά και τη διαθεσιμότητα ποσοτήτων. Αν και η διακύμανση των τιμών διαφέρει από τις άλλες τρεις κατηγορίες βασικών τροφίμων, οι εκτιμήσεις θέλουν να ακολουθούν την τάση της κάμψης των αυξήσεων.
Οι τιμές των συγκεκριμένων τροφίμων αυξήθηκαν υπερβολικά τους τελευταίους 15 μήνες κυρίως λόγω του σπιράλ των ανατιμήσεων που δημιούργησαν οι αυξήσεις των τιμών της ενέργειας αλλά και τις ελλείψεις σε δημητριακά, ζωοτροφές και λιπάσματα που δημιούργησε ο πόλεμος στην Ουκρανία. Πολλές πρώτες ύλες που συμμετέχουν στην παραγωγή είχαν αύξηση των τιμών τους, λόγω των διαταραχών της εφοδιαστικής αλυσίδας, οι οποίες εμφανίστηκαν μετά το άνοιγμα των αγορών μετά την άρση των περιορισμών από τον κορονοϊό. Η υποχώρηση των αυξήσεων είναι μια πρώτη ένδειξη ότι η επιβάρυνση του κόστους παραγωγής από τα καύσιμα έχει φτάσει στο ανώτατο σημείο της και πλέον θα αρχίσει να υποχωρεί.
Με δεδομένο ότι η υποχώρηση των τιμών της ενέργειας ξεκίνησε στην ουσία από τον περασμένο Νοέμβριο αποδεικνύει ότι οι συντελεστές παραγωγής των τροφίμων αυτών (καύσιμα, ζωοτροφές, λιπάσματα) που αύξησαν τις τιμές έχουν αποθέματα που αγοράστηκαν σε υψηλές τιμές. Τα αποθέματα θα πρέπει να εξαντληθούν πριν αρχίσουν να υποχωρούν και οι τιμές των τελικών προϊόντων. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να περιμένουμε τουλάχιστον άλλους τέσσερεις έως έξι μήνες για να δούμε ουσιαστικές μειώσεις τιμών σε βασικά τρόφιμα.