Η ιδέα του «κορυφαίου υποψηφίου» (Spitzenkandidat)- η οποία δίνει στην ομάδα που κερδίζει στις ευρωεκλογές την ευκαιρία να προτείνει τον επικεφαλής υποψήφιό της για τη θέση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής – ξεθωριάζει σταδιακά, με ακόμη και τους αρχικούς υποστηρικτές της να μιλούν όλο και λιγότερο για αυτή, δήλωσε ο Τσέχος ευρωβουλευτής Γιαν Ζαχράντιλ.
«Έχω την αίσθηση ότι η ιδέα του Spitzenkandidat πεθαίνει αθόρυβα, ξεθωριάζει σιγά-σιγά. Κανείς δεν μιλάει πια πραγματικά γι’ αυτήν», δήλωσε στη EURACTIV Τσεχίας ο Τσέχος ευρωβουλευτής Γιαν Ζαχράντιλ (ODS, ECR), ο οποίος κατέβηκε ως κορυφαίος υποψήφιος (Spitzenkandidat) του ECR στις ευρωεκλογές του 2019.
Ακόμα και εκείνοι που υποστήριζαν το σύστημα Spitzenkandidat στο παρελθόν σιωπούν τώρα για το θέμα, πρόσθεσε. «Όλοι κατά κάποιο τρόπο δεν το αγγίζουν πλέον αυτό (το ζήτημα)», δήλωσε στη συνέντευξη.
Σύμφωνα με το σύστημα Spitzenkandidat, εάν ο κορυφαίος υποψήφιος μιας ευρωπαϊκής πολιτικής οικογένειας κερδίσει τις ευρωεκλογές και λάβει την πλειοψηφία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τότε αναλαμβάνει την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ωστόσο, ενώ ο πρώην πρόεδρος της Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ προτάθηκε βάσει του συστήματος Spitzenkandidat ως «κορυφαίος υποψήφιος» του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), η διάδοχός του, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επιλέχθηκε από τους ηγέτες της ΕΕ κεκλεισμένων των θυρών.
Κανείς δεν φαίνεται να πρόθυμος να ξανασυζητήσει το θέμα των Spitzenkandidat πριν από τις ευρωεκλογές του 2024, αλλά «αυτό μπορεί να αλλάξει το φθινόπωρο», όταν θα πλησιάζουν οι εκλογές και θα αρχίσουν οι προεκλογικές εκστρατείες, είπε ο ίδιος.
Περιμένοντας την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν
Αυτή τη φορά, μόνο οι Πράσινοι έχουν δηλώσει ότι θα ορίσουν «κορυφαίο υποψήφιο» (Spitzenkandidat) ενόψει των ευρωεκλογών του 2024. Ωστόσο, η τελική απόφαση θα ληφθεί τον Ιούνιο στο συνέδριό τους στη Βιέννη.
Τα υπόλοιπα πολιτικά κόμματα δεν έχουν ακόμη εκφράσει τη γνώμη τους.
Η EURACTIV ενημερώθηκε ότι ένα βασικό στοιχείο για το αν μπορεί να ακολουθηθεί μια τέτοια διαδικασία είναι αν η σημερινή πρόεδρος της Επιτροπής της ΕΕ Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αποφασίσει να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα για τη θέση, μια απόφαση που δεν έχει ακόμη αποκαλύψει η ίδια.
«Εάν αποφασίσει να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα, κανείς δεν θα αντιταχθεί στο ΕΛΚ», δήλωσε στη EURACTIV πηγή προσκείμενη στο θέμα.
Το κόμμα ΕΛΚ έχει στο καταστατικό του τη διαδικασία «κορυφαίου υποψηφίου» Spitzenkandidat- επομένως, κατ’ αρχήν, υποστηρίζει ένα τέτοιο σύστημα.
Ωστόσο, αν τελικά δεν υπάρχει πολιτική διάθεση να ακολουθηθεί η διαδικασία, ορισμένοι στο ΕΛΚ εξετάζουν το ενδεχόμενο τροποποίησης του καταστατικού, κάτι που θα χρειαστεί συνέδριο.
Ένα άλλο βασικό στοιχείο, όπως πληροφορήθηκε η EURACTIV, είναι το τι θα αποφασίσουν οι Γερμανοί με βάση τις πολιτικές ισορροπίες στο Βερολίνο.
«Σύμφωνα με την ισχύουσα συμφωνία συνασπισμού, οι Πράσινοι θα έχουν το δικαίωμα να προτείνουν τον επόμενο Ευρωπαίο Επίτροπο της Γερμανίας […] εφόσον ο πρόεδρος της Επιτροπής δεν προέρχεται από τη Γερμανία», δήλωσε πρόσφατα πηγή του CDU στη EURACTIV.
Αρκετές πηγές στο ΕΛΚ διαψεύδουν τις φήμες ότι ο σημερινός ηγέτης Μάνφρεντ Βέμπερ σχεδιάζει να θέσει υποψηφιότητα για την προεδρία της Επιτροπής.
Όμως, οι σχέσεις του με τη φον ντερ Λάιεν ήταν προβληματικές κάτι που προκαλεί θυμικά αισθήματα στο CDU καθώς υποστηρίζει ότι αυτό θέτει σε δοκιμασία την πιθανή δεύτερη θητεία της.
Το ECR αυξάνει την επιρροή του στις μεγάλες χώρες
Στη συνέντευξή του στη EURACTIV Τσεχίας, ο Ζαχράντιλ μοιράστηκε επίσης τις θετικές του προσδοκίες σχετικά με το μέλλον των Ευρωπαίων συντηρητικών.
Σύμφωνα με τον Τσέχο ευρωβουλευτή, ο οποίος διετέλεσε επίσης πρόεδρος της πανευρωπαϊκής Συμμαχίας Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών στην Ευρώπη (ACRE), οι συντηρητικοί «τα πάνε καλά» σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Μεταξύ των πρόσφατων επιτευγμάτων, ανέφερε ότι το Κόμμα των Φινλανδών – ένα κόμμα που ήρθε δεύτερο στις πρόσφατες εθνικές εκλογές στη Φινλανδία και πιθανότατα θα συμμετάσχει στην κυβέρνηση συνασπισμού – προσχώρησε στο ECR.
«Αν κοιτάξετε τις μεγάλες χώρες – Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία ή Πολωνία – το ΕΛΚ δεν έχει πρωθυπουργό σε καμία από αυτές, παρόλο που έχει τη μερίδα του λέοντος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Εμείς, το ECR, έχουμε πρωθυπουργό στην Ιταλία, την Πολωνία ή την Τσεχική Δημοκρατία και συμμετέχουμε επίσης στις κυβερνήσεις άλλων κρατών μελών», δήλωσε ο Ζαχράντιλ.
Ο Ζαχράντιλ παραδέχθηκε επίσης ότι είναι «θαυμαστής» της Ιταλίδας πρωθυπουργού Τζιόρτζια Μελόνι, την οποία μάλιστα χαρακτήρισε «ταλέντο».
Επικαλούμενος πρόσφατες εθνικές δημοσκοπήσεις, ο Ζαχράντιλ δήλωσε ακόμα ότι το ECR θα μπορούσε να γίνει το τέταρτο μεγαλύτερο κόμμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.