Η Πορτογαλία πρέπει να ζητήσει συγγνώμη και να αναλάβει την ευθύνη για την εκμετάλλευση και τη δουλεία κατά την αποικιοκρατική περίοδο, δήλωσε ο πρόεδρος Μαρσέλο Ρεμπέλο ντε Σόουζα σε ομιλία του μετά τον χαιρετισμό του προέδρου της Βραζιλίας Λούλα ντα Σίλβα την Τρίτη.
Ο Ντε Σόουζα εξέφρασε αυτή τη θέση στην ομιλία του στην συνεδρίαση για την 49η επέτειο της επανάστασης της 25ης Απριλίου, σε ανάμνηση του στρατιωτικού πραξικοπήματος του 1974 που έβαλε τέρμα στο δικτατορικό καθεστώς Estado Novo και δρομολόγησε την αποαποικιοποίηση των πορτογαλικών αποικιών. Η ομιλία του έλαβε χώρα στο πορτογαλικό κοινοβούλιο, μετά από μια συνεδρίαση υποδοχής του Ντα Σίλβα, η οποία, κατά την άποψή του, «έχει απόλυτο νόημα», επειδή η Βραζιλία «ήταν προπομπός στην αποαποικιοποίηση».
«Για εμάς είναι ιδιαίτερα χρήσιμο να κοιτάξουμε πίσω στο παρελθόν της Βραζιλίας. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να γίνει και για όλη την περίοδο της αποικιοποίησης αλλά και της αποαποικιοποίησης ώστε και εμείς να αναλάβουμε πλήρως την ευθύνη για όσα κάναμε», δήλωσε ο Πορτογάλος πρόεδρος.
«Δεν είναι μόνο να ζητάμε συγγνώμη – που αναμφίβολα επιβάλλεται- για ό,τι κάναμε, γιατί το να ζητάς συγγνώμη είναι μερικές φορές το πιο εύκολο πράγμα: ζητάς συγγνώμη, γυρνάς την πλάτη σου και η δουλειά έχει τελειώσει. Όχι, είναι η ανάληψη της ευθύνης για το μέλλον των καλών και κακών πραγμάτων που κάναμε στο παρελθόν», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με τον Ντε Σόουζα, ο αποικισμός της Βραζιλίας είχε και θετικούς παράγοντες, «τη γλώσσα, τον πολιτισμό, την ενότητα της βραζιλιάνικης επικράτειας».
«Από τα χειρότερα της παρουσίας μας είναι η εκμετάλλευση των αρχικών λαών, που κατήγγειλε ο Αντόνιο Βιέιρα, η δουλεία, η θυσία των συμφερόντων της Βραζιλίας και των Βραζιλιάνων», τόνισε.
Στην ομιλία του αυτή, ο πρόεδρος της Πορτογαλίας άφησε επίσης ένα μήνυμα καταδίκης προς όσους «εγωιστικά αντιμετωπίζουν τα δράματα των μεταναστών».
Νωρίτερα, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης για την υποδοχή του προέδρου της Βραζιλίας, το κόμμα της Φιλελεύθερης Πρωτοβουλίας εκπροσωπήθηκε μόνο από τον κοινοβουλευτικό του ηγέτη, αφήνοντας τις υπόλοιπες θέσεις άδειες. Πααράλληλα, οι βουλευτές της Τσέγκα κρατούσαν πλακάτ κατά του Λούλα ντα Σίλβα και, κάθε φορά που χειροκροτούσαν την ομιλία του, χτυπούσαν με τα χέρια τους το έδρανο.
Ο Ντε Σόουζα, ο οποίος τον Μάρτιο είχε ήδη επικρίνει τα κόμματα της Δεξιάς επειδή αντιτάχθηκαν στην επικείμενη ομιλία του Λούλα ντα Σίλβα, δήλωσε και πάλι ότι είναι απολύτως λογικό να συνδέσουμε αυτή την ημερομηνία με τον πρόεδρο της Βραζιλίας.
Η Βραζιλία «αντιπροσωπεύει την πρώτη από τις πρώτες αποαποικιοποιήσεις της Πορτογαλίας» το 1822, «η 25η Απριλίου άρχισε να υπάρχει εξαιτίας της αποαποικιοποίησης», και ως εκ τούτου, η σημερινή συνάντηση, είχε απόλυτο νόημα», είπε.
Ο πρόεδρος τόνισε ότι ο Λούλα ντα Σίλβα «είναι ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Βραζιλίας, ο συμβολικός εκπρόσωπος μιας αδελφής χώρας, και όχι μόνο ή κυρίως ο κάτοχος κάθε ιστορικής στιγμής» και, «επιπλέον, εξελέγη από εκείνους που είχαν το δικαίωμα να τον εκλέξουν, τον λαό της Βραζιλίας – και όχι άλλους λαούς ή μεγαλύτερα ή μικρότερα τμήματα άλλων λαών».
Κατά τη διάρκεια της αναμνηστικής συνεδρίασης, ο Ντε Σόουζα καταδίκασε επίσης τους Πορτογάλους που είναι «εγωιστές απέναντι στα δράματα των μεταναστών», οι οποίοι «χτίζουν την Πορτογαλία, πληρώνουν στην κοινωνική ασφάλιση, δημιουργούν πλούτο».
Η δήλωση αυτή του προέδρου απέσπασε το χειροκρότημα όλων των κομμάτων εκτός από την Τσέγκα, με τους βουλευτές της αριστεράς και του PSD να χειροκροτούν όρθιοι.
Ο Ντε Σόουζα επεσήμανε ότι «εκατοντάδες χιλιάδες αδελφοί» από πορτογαλόφωνες χώρες ζουν στην Πορτογαλία, «ακούραστοι σε ό,τι έχουν κάνει για την Πορτογαλία».
Πρόσθεσε ότι ο «εθνικός σχεδιασμός» της Πορτογαλίας δεν είναι μόνο να «αναπτυχθεί οικονομικά περισσότερο, πράγμα σημαντικό, ή να δημιουργήσει περισσότερη ισότητα, ή να μειώσει τη φτώχεια ή την έλλειψη κοινωνικής και εδαφικής συνοχής», αλλά να αποτελέσει «πλατφόρμα μεταξύ ωκεανών, ηπείρων, πολιτισμών και λαών».
«Πώς μπορούμε εμείς, μια χώρα μεταναστών -που πρέπει να είμαστε πιο συμπαθείς στα δράματα των μεταναστών μας- να είμαστε εγωιστές όταν αντιμετωπίζουμε τα δράματα των μεταναστών που ανήκουν σε άλλους;» διερωτήθηκε, εισπράττοντας χειροκροτήματα.